کتاب اتاق زجر

کتاب اتاق زجر؛ تصویر و چهره قربانی اثری از امیر نصری است. این کتاب به تحلیل چهره چهار زن از قربانیان اسیدپاشی می‌پردازد. 

درباره کتاب اتاق زجر

امیر نصری در کتاب اتاق زجر که اثری درباره عکاسی است، تحلیلی از چهره چهار تن از بانوانی می‌پردازد که قربانی اسیدپاشی شده‌اند. آن‌ها بعد از این فاجعه چهره و تصویر قبلی خود را از دست داده‌اند. این کتاب بحث و گفتگویی در باب امکان‌های تصویری آنان، پرتره‌های آنان و تاثیر آن بر عکاسی و  .... صحبت می‌کند. 

کتاب با این نقل قول از لودویگ ویتگنشتاین آغاز می‌شود: چهره روحِ بدن است. بعد با ارائه توضیحاتی درباره عکاسی، هنر معاصر و پرفورمنس به این موضوع می‌پردازد که رنج و بدن آسیب دیده چه نقشی مهمی را در آن ایفا می‌کنند. 

کتاب اتاق زجر را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم 

علاقه‌مندان به هنر عکاسی این کتاب را اثری جالب می‌یابند. 

درباره امیر نصری

امیر نصری فرزند پژوهشگر ایرانی، عبدالله نصری، در سال ۱۳۵۸ به دنیا آمد. او، پژوهشگر ایرانی حوزه فلسفه هنر است و در حال حاضر استادیار گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی است.

بخشی از کتاب اتاق زجر

جیمز الکینز در کتاب چیستی عکاسی، در نقد اتاق روشن رولان بارت، عکاسی را «اتاق زجر» می‌نامد. بی‌تردید بخشی از میراث عکاسی به تصاویری اختصاص دارد که زمینه مشترک دردورنج را در خود دارند و بازنمایی می‌کنند. پس یکی از توانایی‌های عکاسی، که آن را بالفعل نیز نشان داده است، توانایی بازنمایی دردورنج انسانی است. بازنمایی این دردورنج معمولاً خودش را در بدن / چهره انسان نشان می‌دهد، همان‌گونه که نقاشی نیز در بازنماییِ دردورنج انسان به بدن وی متوسل می‌شود. بازنمایی بدن دردمند و رنج‌دیده یکی از موضوعات اساسی هنر غرب است. توجه به این مسئله را می‌توان از هنر یونان تا هنر معاصر شاهد بود. بازنمایی انسان در میدان نبرد یا بازنمایی مجازات بردگان و اسیران از موضوعات محل توجه یونانیان بوده است. هنر مسیحی به اعتبار باورهای الاهیات مسیحی پیوند تنگاتنگی با موضوع دردورنج داشته است. در هنر معاصر، به‌ویژه هنر پرفورمنس، رنج و بدن آسیب‌دیده نقش مهمی ایفا می‌کند.

در شرایطی که هدفْ بازنماییِ رنج است، اگرچه کلیه اجزا و اندام‌های بدن اهمیت دارند، تمرکز بر چهره فرد است و چهره به مرکز بدن بدل می‌شود. ویژگی‌های چهره نه‌تنها بیانگر این مرکزیت هستند، بلکه بازتابی از درون فرد نیز به شمار می‌آیند. یعنی چهره درعین‌حال بیانگر درون و بیرون فردی است که مورد بازنمایی قرار گرفته است. اگر بخواهیم کل چهره را نیز به یک مؤلفه تقلیل دهیم که ویژگی‌های آن را در خود خلاصه کرده باشد، می‌توانیم بگوییم چنین مؤلفه‌ای «نگاه» است. بخشی از رنجی که در تصاویر با آن مواجه‌ایم به همین مؤلفهٔ نگاه و نمای نزدیک از آن بازمی‌گردد. «نگاه خالی» یا «نگاه خیره تصویر هر یک می‌توانند به نوبه خود به بازنمایی رنج بپردازند، رنجی که از کل بدن به چهره و از چهره به نگاه تقلیل یافته است. به تعبیری، همین نگاه موجود در تصویر کافی است که چهره فرد، بازنمودِ وی باشد و هویت فردی او را بازسازی کند.

عکاسی با بازنمایی بدن / چهره و نشان دادن دردورنج در آن، تصویری از بدن / چهره را به مخاطب معرفی می‌کند که بیننده معمولاً درصدد کنار نهادن یا طرد آن است. بیننده را با تصویری از بدن مواجه می‌سازد که به‌مراتب پیچیده‌تر از گذشته است، بدنی که برخلاف تصویر رایج از بدنِ سالم، زیبا، چشم‌ربا و غیره کاملاً وحشتناک است و غیرمتداول.