کتاب درباره‌‌ی دموکراسی

کتاب درباره‌‌ دموکراسی نوشته رابرت آلن دال نظریه‌پرداز دموکراسی درباره سیر تحول و شرایط تحقق آن است این کتاب با ترجمه فیروز سالاریان در نشر چشمه منتشر کرده است.

درباره کتاب درباره‌‌ دموکراسی

حدود بیست و پنج قرن درباره‌ی دموکراسی هرازگاهی سخن رفته است. زمان آن‌قدر بوده که انتظار داشته باشیم مجموعه‌ای از ایده‌ها، که مورد قبول همه یا تقریباً همه باشد، درباره‌ی دموکراسی به‌دست آید. خوب یا بد، موضوع این نیست.

با این‌که بیست و پنج قرن دموکراسی در معرض گفت‌وگو، مناظره، حمایت، تهاجم، بی‌اعتنایی، ایجاد، اجرا و حتا نابودی قرار گرفت و سپس پاره‌ای اوقات دوباره برقرار گردید، لکن به‌نظر می‌آید پیرامون پرسش‌های بنیادین درباره‌ی دموکراسی هنوز توافقی به‌دست نیامده است.

مقوله‌‌ دموکراسی، که عمده آثار دال حول موضوع آن است، قرن‌ها مورد بحث اندیشمندان سیاسی در یونان باستان و رُم و نیز در قرن‌های هجدهم و نوزدهم و به‌ویژه در قرن بیستم بوده است.

از دهه‌ ۱۹۵۰ که به‌طور عمده نهضت‌های استقلال‌طلبی در افریقا، امریکای لاتین و آسیا برای رهایی از یوغ استعمار آغاز شد، کوشش برای تأسیس نظام‌های دموکراتیک سرلوحه‌ کار کوشندگان و گروه‌های سیاسی بوده است. هر چند فرجام نهضت‌های استقلال‌طلب لزوماً استقرار نظام‌های دموکراتیک نبوده و بعضاً به دیکتاتوری انجامیده، همین نهضت‌ها تلاش برای ایجاد چنین نظام‌هایی را آغاز کردند.

تحقق دموکراسی مستلزم ایجاد شرایط لازم است اما تلاش برای گسترش نظام‌های دموکراتیک در قرن بیست و یکم همچنان ادامه خواهد یافت. این کتاب تلاش نویسنده برای پرداختن به مساله دموکراسی است.

خواندن کتاب درباره‌‌ دموکراسی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به تمام علاقه‌مندان به علوم اجتماعی پیشنهاد می‌کنیم.

درباره رابرت آلن دال

رابرت آلن دال، یکی از نظریه‌پردازان و متفکران به‌نام و تراز اول علم سیاست، به‌ویژه در مقوله‌ دموکراسی، در عصر کنونی است. وی که اهل ایالت ایوا در امریکاست، در سال ۱۹۱۵ در یک خانواده‌ پزشک‌ زاده شد. بعد از خدمات نظامی و دولتی در فرانسه و آلمان در جنگ جهانی دوم و اتمام تحصیل به دانشکده‌ی علوم سیاسی دانشگاه ییل پیوست. کارش را به‌عنوان مربی شروع و تا زمان بازنشستگی، که اخیراً صورت گرفته است، حدود پنجاه سال از سطح مربی تا درجه‌ی استاد ممتاز در این دانشگاه تدریس کرد. وی اکنون نود و پنج سال سن دارد، اما همچنان به مکاتبات از طریق دستیار خود پاسخ می‌دهد.

تقریباً کلیه‌ آثار وی به‌نوعی با موضوع دموکراسی و برابری سیاسی ملازمه‌ دارد. دموکراسی موضوع مورد علاقه‌ ویژه‌ وی بوده، بی‌تردید از پیشتازان متفکران سیاسی در این‌باره است. کتاب‌های زیر برخی از آثار این متفکر برجسته هستند:پس از انقلاب، اقتدار در جامعه‌ای مطلوب، چاپ جدید یا تجدیدنظر، (۱۹۹۰)

کثرت‌سالاری: مشارکت و مخالفت، (۱۹۸۹)

دموکراسی و منتقدانش، (۱۹۸۹)

مقدمه‌ای بر دموکراسی اقتصادی، (۱۹۹۲)

چه کسی حکومت می‌کند؟ دموکراسی و قدرت در یک شهر امریکا، (۱۹۹۸)

درباره‌ی برابری سیاسی، (۲۰۰۶)

پیش‌درآمدی بر نظریه‌ی دموکراتیک، (۲۰۰۶)

بخشی از کتاب درباره‌‌ دموکراسی

این تمایز هیچ سابقه‌ی تاریخی نداشت: نه در رم و نه در ونیز، طرح نمایندگی در بین نبود. درواقع، جمهوری‌های پیشین تا حد زیادی منطبق با تعریف مدیسون از «دموکراسی» بودند. افزون بر آن، این دو واژه به‌طور مترادف در قرن هجدهم در ایالت متحده به‌کار برده می‌شدند. تمایز مدیسون در اثر منتسکیو فیلسوف شهیر علوم سیاسی فرانسه، که مدیسون از وی بارها تحسین و ستایش کرده بود، وجود ندارد. مدیسون خود می‌دانست تمایز پیشنهادی‌اش پایه‌ی تاریخی استواری ندارد و از این‌رو باید نتیجه گرفت وی این‌ کار را انجام داد تا منتقدان مخالف قانون اساسی پیشنهادی خود را بی‌اعتبار سازد که می‌گفتند متن وی به‌قدر لازم «دموکراتیک» نیست.

هر چه باشد، (موضوع روشن نیست) حقیقت روشن این است که واژه‌های دموکراسی و جمهوری (به‌رغم گفته‌ی مدیسون) از هیچ تفاوتی در انواع حکومت مردمی حکایت نمی‌کنند. آن‌چه این واژه‌ها، به قیمت سردرگمی بعدی، القا کردند تفاوت میان ریشه‌ی زبانی آن‌ها یعنی یونانی و لاتین بود. 

اروپای شمالی

نظام‌های حکومتی مردمی در یونان، رم و ایتالیا، اعم از این‌که دموکراسی یا جمهوری نامیده شوند همگی فاقد چندین مشخصه‌ی اصلی حکومت‌های نوین نمایندگی بودند. یونان کلاسیک و ایتالیای قرون وسطا و رنسانس ترکیبی از حکومت‌های محلی مردمی، اما فاقد یک دولت ملی مؤثر بودند. در مورد رم چنان‌چه می‌گویند، تنها یک حکومت محلی مبتنی بر مشارکت مردمی وجود داشت، اما پارلمان ملی متشکل از نمایندگان انتخاب‌شده نداشت.