کتاب ابژه های تکین

کتاب ابژه های تکین نوشتهٔ ژان بودریار و ژان نوول و ترجمهٔ مانی ستارزاد است. نشر ثالث این کتاب را منتشر کرده است؛ کتابی در باب معماری و فلسفه.

درباره کتاب ابژه های تکین

کتاب ابژه های تکین دربردارندهٔ گفت‌وگوی دو تن از تأثیرگذارترین چهره‌ها در فلسفه و معماری، ژان بودریار و ژان نوول است که می‌کوشند در سپهر «فرهنگ بصری» از موضوعاتی همچون معماری، شهر، سیاست، هویت، هنر، زیبایی و... کندوکاو کنند. آن‌ها در این اثر از چیستی ابژه‌های «تکین» و مفهوم «تکینگی» سخن گفته‌اند. تکینگی چه می‌تواند باشد؟ یک انگاره، ساختمان، رنگ، فرم، حس یا موجودیت خودِ انسان؟ تمامی این‌ها در این گفت‌وگوی زیر ذره‌بین می‌روند و مورد بررسی قرار می‌گیرند. پس از تشریح ابژه‌های تکین، هر دوی این اندیشمندان به بررسی معضلات سیاسی، معمارانه، شهری و زیبایی‌شناختی گوناگونی می‌پردازند و اکتشافی خیالی را پیرامونِ امکانات ذاتی معماری و زندگی مدرن آغاز می‌کنند.

در این گفت‌وگوی مفصل هم پیوند معماری و فلسفه مشخص می‌شود و هم نحوهٔ شکل‌گیری این پیوند. در ادامهٔ گفت‌وگو، نوول از مسائلی مانند آیندهٔ شهرها و انگارهٔ «شفافیت» سخن گفته و به شهرها و آثار معماریِ متعددی اشاره کرده است. جهت‌گیری اندیشهٔ نوول در این گفت‌وگو باعث می‌شود بودریار به اجبار مفاهیمی همچون «واقعیت مجازی»، «شفافیت»، «راهبردهای مهلک»، «فراموشی» و «اغوا» را که شخصاً وارد دنیای فلسفه کرده، در دنیای معماری نیز به کار گیرد و تأملی دوباره بر آن‌ها داشته باشد.

خواندن کتاب ابژه های تکین را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران فلسفهٔ مدرن و کسانی که می‌خواهند ارتباط میان فلسفه و معماری را درک کنند، پیشنهاد می‌کنیم.

درباره ژان بودریار

ژان بودریار (Jean Baudrillard)‏ در ۲۷ ژوئیهٔ ۱۹۲۹ به دنیا آمد و در ۶ مارس ۲۰۰۷ میلادی درگذشت. او جامعه‌شناس، فیلسوف، عکاس و نظریه‌پرداز پسامدرنیته و پساساختارگرایی بود. ژان بودریار معروف‌ترین و جنجالی‌ترین نظریه‌پرداز پست‌مدرنیته بوده است. او استدلال کرده است که جوامع پسامدرن از تکنولوژی‌های اطلاعات و ارتباطات اشباع و به عصر وانمایی (شبیه‌سازی) وارد شده‌اند. به‌نظر بودریار، طلیعهٔ فرهنگ‌های مصرفی اساساً مرزبندی‌های معمول بین هنر والا و هنر نازل، امور عمیق و امور سطحی، فرهنگ و کالا، دال و مدلول و نفس ایدهٔ نیازهای انسانی را برای برآورده‌ساختنِ آن‌ها در ورطهٔ تردید افکنده است. او از طریق تحلیلی که رویکرد پساصنعتی آشکارترین به خود گرفته، استدلال کرده است که روابط واقعی تولید و مصرف، جای خود را به یک نظام نشانه‌ای داده‌ است. کتاب «قطعات» از آثار مکتوب ژان بودریار است.

بخشی از کتاب ابژه های تکین

«کاملاً با شما موافقم. از منظری دیگر، معتقدم هیچ‌گونه رابطه‌ای میان تصویر و متن، میان نوشتار و دیدار وجود ندارد. اگر هم قرابتی وجود داشته باشد، از طریق شبکه‌ای شکل گرفته که از هر آنچه تا کنون دربارهٔ آن فکر می‌کردیم (بر حسب تناظرهای تصادفی) رازوارتر است. تصویر و متن دو دامنهٔ تکینند که ما باید تکینگی‌شان را حفظ کنیم. چنین چیزی به هر دو طریق قابل بازنمایی است؛ اثرات متقابل فرم‌ها را می‌توان با هر یک از آن‌ها بازنمایی کرد، ولی هرگز نمی‌توان همبستگی‌ای را میان خودشان برقرار نمود. البته از نظر من، پدیدهٔ تصویر همچنان متضمن چیز خارق‌العاده‌ای است. هر تصویر چیزی وحشی و شگفت‌انگیز را یدک می‌کشد. آنچه دربارهٔ تصویر دوست دارم این است که آن خاصیت را حفظ می‌کند. اما تصاویرِ امروزی تا حد زیادی زیبایی‌شناختی و مجازی شده‌اند؛ گویا دیگر تصویر نیستند. تلویزیون نقطهٔ مقابلِ تصویر است: تلویزیون شامل هیچ‌گونه تصویری نیست. بله، من از نظر بصری نیز نومید شده‌ام و هنر نقاشی دقیقاً چنین احساسی را در من برمی‌انگیزد. به عقیدهٔ من، این‌ها تصاویری‌اند که از نظر فنی و ذهنی محصول سنتزِ دیجیتالی‌اند، ولی در واقع تصویر نیستند. امروزه بار دیگر فرصتی برایمان فراهم شده تا آن صحنهٔ اولیه، آن توحش اصیلِ تصویر را بازآفرینی کنیم. اما فقط در صورت شروع از هیچ و نداشتنِ شهود به معنای واقعی کلمه است که می‌توانیم در این امر موفق شویم. من بعضاً این پونکتوم، این رازِ گره‌خورده به تصویر را در حوزهٔ عکاسی می‌یابم. پس ما آن‌قدرها هم درمانده نیستیم. اما بله، این نومیدیِ مشهود در این جهانِ بافتاری که احاطه‌مان کرده، با آن همه تصاویری که ما را از هر سو به توپ می‌بندند، عمیقاً باعث آزردگی‌ام است.»