کتاب قواعد حداقل استاندارد سازمان ملل متحد برای رفتار با زندانیان (قواعد نلسون ماندلا)

قواعد حداقل استاندارد سازمان ملل متحد برای رفتار با زندانیان که به افتخار نلسون ماندلا به این نام شناخته می‌شود، یکی از مهم‌ترین اسناد حقوق بشری است که اصول اساسی و استانداردهای بین‌المللی برای رفتار با زندانیان را تعیین می‌کند. این اثر که کاری از نشریهٔ جنرال اسمبلی است با ترجمهٔ ژینوس سبحانی در انتشارات روزنه چاپ شده است. این سند با ارائه راهکارهای کاربردی و استانداردهای جهانی، نقش مهمی در بهبود شرایط زندانیان دارد.

درباره کتاب قواعد حداقل استاندارد سازمان ملل متحد برای رفتار با زندانیان (قواعد نلسون ماندلا)

قواعد حداقل استاندارد سازمان ملل متحد برای رفتار با زندانیان، که به نام قواعد نلسون ماندلا نیز شناخته می‌شود، در سال ۱۹۵۵ تصویب شد و در سال ۲۰۱۵ به‌روزرسانی شد. این قواعد به افتخار نلسون ماندلا، رهبر برجسته ضد آپارتاید و اولین رئیس‌جمهور سیاه‌پوست آفریقای جنوبی که بیش از ۲۷ سال از عمرش را در زندان سپری کرد، نام‌گذاری شده است. این سند شامل مجموعه‌ای از استانداردها و اصول است که به منظور تضمین رفتار انسانی و حفظ کرامت زندانیان در سراسر جهان تدوین شده است.

قواعد نلسون ماندلا شامل ۱۲۲ قاعده است که به جنبه‌های مختلف زندگی زندانیان از جمله شرایط نگهداری، تغذیه، بهداشت، آموزش، ارتباط با خانواده و دسترسی به مراقبت‌های پزشکی می‌پردازد. این قواعد به‌عنوان یک راهنمای جامع برای دولت‌ها و مؤسسات زندان طراحی شده‌اند تا اطمینان حاصل شود که حقوق انسانی زندانیان محترم شمرده می‌شود و از آن‌ها در برابر سوءاستفاده و بدرفتاری محافظت می‌شود.

یکی از اصول اساسی این قواعد، احترام به کرامت انسانی و حقوق اولیهٔ زندانیان است. این سند تأکید می‌کند که زندانیان باید در شرایطی انسانی و با احترام به حقوق و کرامت آن‌ها نگهداری شوند. برای مثال، قاعدهٔ ۱ تصریح می‌کند که همهٔ زندانیان باید بدون هیچ گونه تبعیضی مورد احترام و رفتار انسانی قرار گیرند.

قواعد نلسون ماندلا همچنین به اهمیت آموزش و بازپروری زندانیان اشاره دارد. این قواعد تأکید می‌کنند که زندان‌ها نباید تنها به‌عنوان مکانی برای مجازات باشند، بلکه باید به بازپروری و بازگشت زندانیان به جامعه نیز توجه کنند. به همین منظور، دسترسی به برنامه‌های آموزشی، حرفه‌آموزی و خدمات مشاوره‌ای برای زندانیان بسیار مهم تلقی می‌شود.

این قواعد همچنین به شرایط بهداشتی زندانیان و دسترسی به مراقبت‌های پزشکی مناسب توجه ویژه‌ای دارند. قاعده ۲۴ تأکید می‌کند که زندانیان باید به خدمات بهداشتی استاندارد دسترسی داشته باشند که شامل درمان پزشکی، دندان‌پزشکی و خدمات روان‌شناسی می‌شود.

از دیگر نکات برجستهٔ این سند، توجه به ارتباط زندانیان با خانواده‌ها و جامعهٔ خارج از زندان است. قواعد نلسون ماندلا تأکید می‌کنند که زندانیان باید بتوانند با خانواده‌های خود ارتباط داشته باشند و از حمایت اجتماعی برخوردار شوند، زیرا این ارتباط می‌تواند به بازپروری و بازگشت موفقیت‌آمیز آن‌ها به جامعه کمک کند.

در مجموع، قواعد حداقل استاندارد سازمان ملل متحد برای رفتار با زندانیان (قواعد نلسون ماندلا) یک سند جامع و مهم در زمینهٔ حقوق بشر است که به بهبود شرایط زندانیان و تضمین رفتار انسانی با آن‌ها کمک می‌کند. این قواعد به‌عنوان یک راهنمای جهانی، نقش مهمی در اصلاح و بهبود سیستم‌های زندان در سراسر جهان ایفا می‌کنند و برای هر کسی که به مسائل حقوق بشر و عدالت اجتماعی علاقه‌مند است، منبعی موثق محسوب می‌شوند.

کتاب قواعد حداقل استاندارد سازمان ملل متحد برای رفتار با زندانیان (قواعد نلسون ماندلا) را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب برای دانشجویان حقوق، فعالان حقوق بشر، کارکنان سازمان‌های بین‌المللی و هر کسی که به مطالعهٔ مسائل حقوق بشر و بهبود شرایط زندانیان علاقه‌مند است، مناسب است.

بخشی از کتاب قواعد حداقل استاندارد سازمان ملل متحد برای رفتار با زندانیان (قواعد نلسون ماندلا)

«مجمع عمومی، براساس هدایت دریافت شده از اهداف اصلی سازمان ملل متحد، آن‌گونه که در مقدمهٔ منشور ملل متحد و اعلامیهٔ جهانی حقوق‌بشر۱ اعلام شده است و با الهام از تصمیم بر تاکید مجدد بر باور به حقوق بنیادین بشر، کرامت و ارزش انسان، بدون تبعیض از هر نوعِ آن و به حقوق برابر میان زن و مرد و ملت‌های بزرگ و کوچک، برای فراهم آوردن شرایطی که در سایهٔ آن عدالت و احترام به الزامات برخاسته از معاهدات و دیگر منابع حقوق بین‌الملل، حفظ شود و به جهت پیشبرد پیشرفت‌های اجتماعی و استانداردهای بهتر زندگی در سطحی وسیع‌تر از آزادی، با یادآوری تمامی استانداردها و هنجارها در زمینهٔ پیشگیری از جرم و عدالت کیفری که به درخواست کمیسیون پیشگیری از جرم و عدالت کیفری تکوین یافته و توسط مجمع عمومی پذیرفته یا توصیه شده است یا توسط کنگرهٔ سازمان ملل متحد در مورد پیشگیری از جرم و رفتار با مجرمین پذیرفته شده و با وقوف به اینکه اعلامیهٔ جهانی حقوق‌بشر، منبعی الهام‌بخش برای قواعد و هنجارهای ملل متحد در پیشگیری از جرم و عدالت کیفری است، با در نظر گرفتن نگرانی‌های بلند مدت ملل متحد برای انسانی‌سازی عدالت کیفری و حمایت از حقوق‌بشر و با تاکید بر اهمیت اساسی حقوق‌بشر در اجرای روزانه عدالت کیفری و پیشگیری از جرم، با آگاهی از اینکه قواعد حداقل استاندارد در مورد رفتار با زندانیان۲ حداقل قواعد استاندارد برای بازداشت زندانیان هستند که مورد شناسایی جهانی قرار گرفته‌اند و به‌عنوان یک راهنما، در تکوین قوانین اصلاحی، سیاست‌ها و اقدامات از زمان پذیرش آنها در اولین کنگرهٔ ملل متحد در مورد پیشگیری از جرم و رفتار با مجرمین در ۱۹۵۵، دارای ارزش و تاثیر قابل‌توجهی بوده‌اند، با توجه به اینکه در اعلامیهٔ سالوادور در مورد استراتژی‌های جامع برای چالش‌های جهانی: پیشگیری ازجرم و عدالت کیفری و پیشرفت آنها در یک جهان متغیر۳، دولت‌های عضو تایید کردند که یک سیستم عدالت کیفری موثر، منصف، مسئول و انسانی بر پایهٔ تعهد به حفظ و حمایت از حقوق‌بشر در اجرای عدالت و پیشگیری و کنترل جرم قرار دارد و به ارزش و تاثیر استانداردها و هنجارهای ملل متحد در پیشگیری ازجرم و عدالت کیفری در طراحی و اجرای سیاست‌ها، رویه‌ها و برنامه‌های ملی پیشگیری ازجرم و عدالت کیفری اذعان نموده‌اند.»