کتاب سیره تربیتی پیامبران؛ حضرت ادریس (ع)

کتاب سیره تربیتی پیامبران؛ حضرت ادریس (ع) نوشتۀ محمدرضا عابدینی است. این کتاب را نشر معارف منتشر کرده است. محتوای این کتاب به‌صورت گفتاری از شبکه سوم سیمای جمهوری اسلامی، در برنامهٔ ارزشمند «سمت خدا» ارائه شده است.

درباره کتاب سیره تربیتی پیامبران؛ حضرت ادریس (ع)

سیرهٔ تربیتی قرآن کریم، افزون بر بیان مفاهیم، معرفی مصادیق و الگوهای عینی و خارجی است؛ ازاین‌رو در قرآن کریم بیش از دوهزار آیه درباره انبیای الهی علیهم‌السلام آمده است. این امر نشان می‌دهد که مطالعه و بررسی زندگی انبیای گذشته، برای امت پیامبر خاتم صلی‌الله‌علیه‌وآله نیز راهگشا و هدایت‌بخش است. زیرا همهٔ انبیا، با اینکه به شرایط زمان، مکان و استعدادها توجه داشته‌اند، ولی مخاطبشان «نظام فطرت» بوده است؛ نظامی که خدای متعال آن را در وجود همهٔ انسان‌ها قرار داده است. ازاین‌رو، به تعبیر قرآن کریم، زندگی امت‌های انبیای پیشین مثَلی برای امت خاتم است. نکته دیگری که ما را به زندگانی انبیای پیشین متوجه می‌کند این است که همهٔ انبیا در دعوت و هدایتگری به اصلی واحد متکی هستند و در حرکتی مستمر، با هم پیوستگی دارند؛ هر پیامبری تصدیق‌کنندهٔ پیامبران پیشین، و بشارت‌دهنده به انبیای پس از خود است؛ بلکه از ابتدا بشارت به نهایت را نیز دارند.

در این نگاه همه انبیا علیهم‌السلام در حکم انسانی واحد هستند که زندگانی چندهزارساله دارد. هر یک از آنان با توجه به مراتب کمالی امت‌ها، آشکارکنندهٔ بخشی از ظهورات و جلوه‌های کمالی اوامر الهی هستند. مجموعه کتاب‌های سیره تربیتی پیامبران با هدف راهنمایی بشر به سمت هدایت نوشته شده است تا چراغی باشد برای تمام کسانی‌که به‌دنبال سعادتند. باید بدانیم تحلیل سیرهٔ انبیا و اولیای الهی، به‌عنوان حقیقتی زنده و تأثیرگذار در زندگی امروز ما - چه در جانب محبت به آنها و چه در جانب عبرت‌گرفتن و درس‌آموزی از سرنوشت مخالفان آنها - آن هم در بیان کامل قرآنی، کاملاً لازم و ضروری است.

خواندن کتاب سیره تربیتی پیامبران؛ حضرت ادریس (ع) را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به تمام علاقه‌مندان به زندگی سعادتمند پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب سیره تربیتی پیامبران؛ حضرت ادریس (ع)

«سرگذشت حضرت ادریس علیه‌السلام نیز نسبت زیادی با مباحث حِکمی و معرفتی دارد؛ ایشان در دوران جوانی، حالت توحیدی عظیمی را درک می‌کند که این حالت الهی شدید، پیش از مبعوث شدن، حضرت را فرامی‌گیرد تا بتواند در آن دوران اختناق که پس از زمان حضرت آدم علیه‌السلام تا دوران حضرت نوح علیه‌السلام ادامه داشت و ظلم حاکم بود و اهل توحید در اقلیت بودند، افکار توحیدی خود را با تعمق در آیات انفسی و آفاقی به‌دست آورد و دیگران را جذب کند.

به‌تعبیر برخی روایات، حضرت ادریس علیه‌السلام با کوشش بسیار توانست ابتدا هفت نفر، سپس ده نفر، پس از آن صد نفر و سرانجام هزار نفر را جذب کند. ایشان با چند مرحله گزینش، از میان این تعداد، هفت نفر را انتخاب کرد؛ این‌گونه که نخست صد نفر را از میان این هزار نفر برگزید؛ سپس هفتاد نفر و پس از گزینش، هفت نفر از عمیق‌ترین و موحدترین آنها باقی ماندند. این هفت نفر در بیابانی مشغول عبادت شدند تا خدای تبارک‌وتعالی از آنها دستگیری ویژه کند. آنان خودشان را وقف خداوند کردند تا اینکه خدای تبارک‌وتعالی به حضرت ادریس علیه‌السلام مأموریت نبوت را ابلاغ فرمود.

در رسالۀ شریف لب‌اللباب در سیروسلوک، پس از بیان اینکه سالک باید در حد استعداد خود بکوشد تا از تحیّر خارج شود، آمده است:

پس از سعی و کوشش و کاوش، اگر برای مکلف هیچ رجحانی حاصل نشد، باید دامن همت بر میان بندد و با سیلاب اشک و ناله و خاکساری در این مرحله آن‌طور پافشاری نماید و در تضرع و ابتهال دریغ ننماید تا بالأخره راهی برای او مفتوح گردد؛ چنان‌که در حالات حضرت ادریس علی‌نبیّناوآله‌وعلیه‌السلام ‌و مریدان او چنین مأثور است.

مراد از ابتهال و تضرع آن است که سالک به عجز و ناتوانی خود واقف گشته از صمیم قلب هدایت خود را خواستار گردد. بدیهی است حقّ متعال هرگز بندۀ مسکین خود را که جویای حق و پویای حقیقت است، البته یله و رها نخواهد نمود: وَ الَّذینَ جاهَدُوا فینا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنا (هرکه در راه ما بکوشد، او را به راه‌های خود هدایت می‌کنیم).

مرحوم علامه طباطبایی رضوان‌الله‌علیه در ادامه می‌فرماید:

به‌یاد دارم هنگامی که در نجف اشرف، تحت تربیت اخلاقی و عرفانی مرحوم حاج میرزا علی قاضی‌ رضوان‌الله‌علیه بودیم، سحرگاهی بر بالای بام بر سجادۀ عبادت نشسته بودم، در این موقع نعاسی به من دست داد و مشاهده کردم دو نفر در مقابل من نشسته‌اند؛ یکی از آنها حضرت ادریس علی‌نبیّناوآله‌وعلیه‌السلام بود و دیگری برادر عزیز و ارجمند خودم، آقای حاج سید محمدحسن طباطبایی که فعلاً در تبریز سکونت دارند. حضرت ادریس با من به مذاکره و سخن مشغول شدند؛ ولی طوری بود که ایشان القای کلام می‌نمودند و تکلم و صحبت می‌کردند، ولی سخنان ایشان به‌واسطۀ کلام آقای اخوی استماع می‌شد.»