کتاب دانشنامه فلسفه استنفورد؛ هنر مفهومی و دست ساخته

کتاب الکترونیکی «دانشنامه فلسفه استنفورد؛ هنر مفهومی و دست ساخته» نوشتهٔ الیزابت شلکنز و ریستو هیلپینن با ترجمهٔ بیتا شمسینی در گروه انتشاراتی ققنوس چاپ شده است.  این کتاب جلدهجدهم مجموعه دانشنامه فلسفه استنفورد است.

دانشنامه فلسفه استنفورد مجموعه‌ای کاربردی و راهی دقیق است برای ورود به مباحث مختلف فلسفه. دانشنامه فلسفه استنفورد در چندین جلد با موضوعات مختلف منتشر شده است. دانشنامه استنفورد، اثری کاربردی است برای کسانی که می‌خواهند برای اولین‌بار با فلسفه روبه‌رو شوند. این دانشنامه موضوعات متنوع را در بیست جلد، از زبان نویسندگان مختلف با دیدی فلسفه بررسی کرده است. موضوعاتی مانند پدیدار شناسی، روشنگری، تاریخ هستی، بدن آگاهی، احترام و...

درباره کتاب دانشنامه فلسفه استنفورد؛ هنر مفهومی و دست ساخته

فلسفه هنر با هزاران مسئله درباره موضوعی به همین اندازه متنوع روبه‌رو بوده است. کل طیف فعالیت هنری، از نقاشی‌های بدوی گرفته تا شعر پسامدرن، و از این مسئله که موسیقی چگونه قادر به انتقال عاطفه است تا مسئله ماهیت وجودِ شخصیت‌های داستانی، مورد توجه فیلسوفان هنر بوده، و پرسش‌هایی که آنان درصدد پاسخ دادن به آن‌ها برآمده‌اند تا بطن قلمروهای فلسفی مجاور و فراتر از آن گسترش یافته است. با وجود این، تاکنون علاقه فلسفی به آنچه می‌توان به‌اختصار هنر مفهومی نامید به طرز چشمگیری کم بوده است؛ و این به نظر تعجب‌انگیز می‌رسد. هرچه باشد، هم فلسفه و هم آن انواع و سبک‌های گوناگون هنر و هنرآفرینی که ذیل سنت مفهومی جای می‌گیرند جملگی در یک چیز مشترکند و آن این‌که هر دو قرار است شما را به فکر کردن وادارند.

خواندن کتاب دانشنامه فلسفه استنفورد؛ هنر مفهومی و دست ساخته را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به تمام علاقه‌مندان به هنر پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب دانشنامه فلسفه استنفورد؛ هنر مفهومی و دست ساخته

اگرچه هنر مفهومی در ناب‌ترین شکل آن را مسلمآ می‌توان به آثاری که حدود نیم قرن پیش طی همین پنج‌شش سال خلق شده‌اند محدود کرد، به طور قطع از منظری فلسفی به نظر می‌رسد که محدود کردن تحقیقمان به آثاری که تنها در همین دوره خلق شده‌اند بیش از حد تنگ‌نظرانه باشد. زیرا درست است که آثار پدیدآمده در آن زمان را می‌توان به طور کلی در مقایسه با هنر مفهومی بعد از آن به شکل سرراست‌تری ضد وضع موجود و ضد مصرف‌گرایی به شمار آورد، اما به نظر می‌رسد که روح هنر مفهومی آغازین به شکل نسبتآ نابی تا اواخر قرن بیستم و قرن بیست ویکم استمرار داشته است، و گواه آن آثاری است نظیر رختخواب نامرتب اثر تریسی اِمین،امتناع فیزیکی مرگ در ذهن شخص زنده اثر دامین هرست وخانواده من اثر برادران چپمن.

ویژگی بی‌اندازه فردی کاوش فکری‌ای که هنر مفهومی ما را به آن برمی‌انگیزد همواره چنان بوده است که هر تلاشی برای مشخص کردن وجه مشترک خاصی در آنبه غیر از این نگاه و رویکرد کلی به هنر، هنرآفرینی و به طور کلی جامعه، پیوسته در به دست دادن خودِ ذات آن با شکست مواجه می‌شود. گفتیم که راه‌های بیان هنری نامحدودند و موضوعات قابل دسترس برای به پرسش گرفتن و بحث کردن بی‌پایانند. بنابراین دست‌نیافتنی و گریزپا بودن ــ همچون گربه چشر لوئیس کارول ــ جزء ذات هنر مفهومی است. هنرمند مفهومی، خواه جوزف بویز باشد خواه دامین هرست، به هر شیوه ممکنی به دنبال بازنمایی و اصالت هنری است. به همین دلیل، ممکن است خود را ناگزیر ببینیم که به جای کلیشه نسبتآ پرطمطراقی که بر اساس آن به اندازه هنرمندان مفهومی از هنر مفهومی تعریف وجود دارد، ادعایی دیگر را بنشانیم مبنی بر این‌که در حقیقت به اندازه آثار هنری مفهومی از هنر مفهومی تعریف هست.

با وجود این، به نظر می‌رسد در میانه این عدم‌قطعیتی که به‌عمد درباره ماهیت هنر مفهومی به وجود آمده است، چند ویژگی و هدف کلی تکرار می‌شوند، و اگرچه، به بیان دقیق، نباید به آن‌ها به چشم معیارهایی برای هنر مفهومی نگریست، چه‌بسا بتوان آن‌ها را اصولی بنیادین برای (بخش اعظم) هنر مفهومی در نظر گرفت.