کتاب هشتاد سال داستان کوتاه ایرانی (جلد دوم)

کتاب هشتاد سال داستان کوتاه ایرانی (جلد دوم) اثری از حسن میرعابدینی است. این اثر که در دو جلد منتشر شده است، نگاهی به داستان‌نویسی مدرن در ایران می‌اندازد که از سال ۱۳۰۰ و با داستان‌های محمدعلی جمالزاده آغاز شده است.

درباره مجموعه هشتاد سال داستان کوتاه ایرانی

قصه‌گویی به شیوه‌های مختلف در ایران، سابقه و پیشینه قدیمی دارد. اما داستان کوتاه به شکل مدرنش یا همان چیزی که امروز می‌شناسیم و می‌خوانیم از سال ۱۳۰۰ شمسی آغاز شد. زمانی که محمدعلی جمالزاده مجموعه داستان یکی بود یکی نبود را منتشر کرد. هنر داستان‌نویسی در ایران، یکی از جلوه‌های تجدد در نثر است. میرعابدینی که تلاش کرده است نگاهش به ادبیات مدرن باشد، جمالزاده را پایانی بر ادبیات دوران مشروطه می‌داند. در مقدمه کتاب به دهخدا و چرند و پرندهایش در روزنامه صور اسرافیل اشاره می‌کند و آن را صاحب تاثیر در داستان‌نویسی جدید می‌داند و کتابش را هم با داستانی از صادق هدایت آغاز می‌کند.

کتاب هشتاد سال داستان کوتاه ایرانی که در دو جلد نوشته شده است از سال ۱۳۰۰ شمسی آغاز می‌شود و تا ابتدای دهه هشتاد ادامه پیدا می‌کند. میرعابدینی در این کتاب ۶۰ داستان کوتاه از شصت نویسنده را که در این بازه زمانی نوشته‌اند، انتخاب کرده است. داستان‌ها را با مقدمه و موخره، همراه با معرفی نویسنده و ویژگی‌های شاخص داستان و نویسنده در اختیار مخاطبانش قرار می‌دهد. یادداشت‌هایی که در نهایت ایجاز نوشته شده‌اند اما کاملند و تمام اطلاعاتی را که مخاطب باید بداند در خودش قرار داده است.

کتاب هشتاد سال داستان کوتاه ایرانی (جلد دوم) داستان‌های نویسندگان سال‌های از ۱۳۶۰ تا ۱۳۸۰ شمسی را دربردارد.

کتاب هشتاد سال داستان کوتاه ایرانی (جلد دوم) را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

خواندن کتاب هشتاد سال داستان کوتاه ایرانی را به تمام علاقه‌مندان به ادبیات داستانی ایرانی و داستان کوتاه پیشنهاد می‌کنیم. این کتاب هم داستان‌های زیبایی پیش روی شما قرار می‌دهد و هم ذهنتان را با سیر تکامل و تحول داستان‌نویسی معاصر ایرانی آشنا می‌کند. اگر جلد اول این مجموعه را خوانده‌اید، حالا نوبت این کتاب است.

درباره حسن میرعابدینی

حسن میرعابدینی در سال ۱۳۳۲ به دنیا آمد. او، نویسنده، استاد دانشگاه، پژوهشگر و منتقد ادبی معاصر ایرانی است. از میان فعالیت‌های حرفه‌ای او می‌توان به تدریس ادبیات معاصر در دانشگاه زنجان و مؤسسه آموزش عالی حافظ شیراز اشاره کرد.

برخی از آثار منتشر شده‌ حسن میرعابدینی به شرح زیرند: پیشه دربه‌دری: هشتاد سال داستان کوتاه ایرانی (دوره دو جلدی) زندگی و آثار بزرگ علوی. تاریخ ادبیات داستانی ایران. تک‌چهره نویسنده. تک‌چهره نویسنده، دفتر دوم. جهان داستانی ایرانیان: نگاهی به جهان داستانی نیما، شاملو، اخوان ثالث، احمد محمود، جلال آل‌احمد و … (مقاله‌ها و گفتگوها)

بخشی از کتاب هشتاد سال داستان کوتاه ایرانی (جلد دوم)

نویسنده امروز، ضمن توجّه به سنّت داستان‌نویسی ایران، ذهنیتی متفاوت از پیشینیان دارد و در گذر از سال‌های بحرانی انقلاب و جنگ، نوع نگاهش به مسائل تغییر کرده است. فروریزی باورها و ارزش‌های گذشته، نویسندگان را بیش از پیش از «ادبیات مرامی» دور کرده و پژوهش در فرم و زبان را در دستور کار آنان قرار داده است تا جای قطعیت‌اندیشی‌ها را جستجو برای کشف بگیرد و نویسنده بتواند از راه تجربه‌کردنِ فرم و زبان به شناخت تازه‌ای از واقعیت برسد.

نویسنده به انزوا رانده‌شده‌ای که دیگر داعیه سخن‌گویی از جانب جمع را ندارد، خود را در برابر صناعت نوشتن متعهد می‌داند. او که از کلی‌اندیشی‌های اجتماعی ـفرهنگی به نوعی جزءنگاری از تجربه‌های زیستی روی آورده، می‌کوشد با پرهیز از پرگویی‌های توضیحی، به تخیل و شعور خواننده برای درک داستان احترام بگذارد.

ادبیات داستانی امروز دوره بحرانی رشدِ خود را می‌گذراند. این رشد، عوارض خاصّ ِ خود را هم دارد؛ مثلا با داستان‌های متعددی مواجه می‌شویم که ظاهرآ نو و تجربی‌اند، در حالی که نوعِ نگاه نویسنده آنها به زندگی نو نشده و کهنه مانده و ترکیب ناهماهنگی از نگاهی قطعیت‌اندیش در فرمی قطعیت‌گریز پدید آورده است.

به هر روی، در این دوره نیز، مثل هر دوره دیگری، شاهد زیست همزمانِ چند گرایش ادبی در کنار هم هستیم. شاید بتوان گفت که در دهه شصت، رئالیسم جادویی و رازآمیزی‌های معمایی نویسندگانی چون مارکز و بورخِس مقبولیت بیشتری بین داستان‌نویسان ایرانی داشت؛ درحالی که به نظر می‌رسد در دهه هفتاد یک جریان ادبی نئورئالیستی (نوواقع‌گرایانه) در کنار داستان‌نویسی تجربی رشد کرده است. جذابیت داستان‌های رئالیستی ـجادویی در گروِ غرابتِ حوادث و پیچیدگی طرح آنهاست. در حالی که نویسنده نوواقع‌گرای دهه هفتاد با جزءنگاری دقیقی به اتفاق‌های ساده زندگی روزمره می‌پردازد؛ امّا از طریق دلالت‌های ضمنی، خواننده را به لایه زیرین داستان و درک فکر و حسی فرا می‌خواند که روایت نمی‌شود امّا در لابه‌لای سطور جریان دارد.

نویسنده، زندگی بی‌شور و جاذبه طبقه متوسط شهرنشین را توصیف می‌کند و ـبرخلاف واقع‌گرایانِ مثلا دهه سی ــ به جای پرداختن به مسائل «بزرگِ» اجتماعی و سیاسی می‌خواهد از چیزی بنویسد که به‌راستی درباره‌اش می‌داند. او براساس تجربه‌ای زیست‌شده، نگاه تازه‌ای به زندگی روزمره می‌اندازد و نتیجه‌گیری را به جستجوی ذهنی خواننده وا می‌گذارد تا خودْ درباره وضعیتی که زمینه‌سازِ رویدادها بوده بیندیشد و قضاوت کند.