کتاب فقر؛ ضابطه حرکت بر صراط مستقیم

کتاب فقر؛ ضابطه حرکت بر صراط مستقیم نوشته عبدالحمید دیالمه است. کتاب فقر؛ ضابطه حرکت بر صراط مستقیم را انتشارات معارف برای علاقه‌مندان به این شهید روشنگر منتشر کرده است.

درباره کتاب فقر؛ ضابطه حرکت بر صراط مستقیم

جادهٔ «احیای اندیشهٔ دینی» بیش از آنکه نیازمند سن و عمر طولانی باشد، نیازمند درکی عمیق از رفتارهای پیامبر رحمت (ص)، امامان شیعه (ع)، دست‌پرورده‌های آنان و علمای این مکتب است. لذا در این جاده می‌توانی جای پای جوانی مخلص همچون شهید دکتر دیالمه را نیز مشاهده کنی و طنین صدای دردمندش را در این راه بشنوی، آنگاه که حرکت خود را «احیای تفکرات شیعی» نامید.

او همه‌کس بود و هیچ نبود؛ زیرا ادعایی نداشت جز اینکه میان‌بُری را که خودش در جوانی برای فهم دقیق دین پیموده بود، سخاوتمندانه به دیگران نیز نشان داد.

عارف‌پیشه نبود؛ ولی از معرفت کم نداشت. فیلسوف‌مَسلک نبود؛ ولی در خردورزی کم‌نظیر بود. دنیاگریز نبود؛ اما دنیایش با دنیای جوانان هم‌سن‌وسالش متفاوت بود. مرزبندی‌اش با گروه‌ها و تشکل‌هایی که با اسلام زاویه داشتند، روشن بود؛ درعین‌حال بیش از خودِ آنان بر افکار انحرافی و اندیشه‌های باطلشان تسلط داشت. 

دیالمه با نگاه جامعش به ضعف‌های فکری و انحرافات موجود در جامعهٔ آن روز، چاره را در دو حرکت همسو می‌دید:

۱. تدوین مفاهیم صحیح دینی و تبیین آن برای نسل جوان؛

۲. به نقد کشیدن افکار و اندیشه‌های انحرافی و التقاطی. 

او برای اولین‌بار در سطح دانشگاه، به‌جای طرح مباحثی همچون جامعهٔ بی‌طبقهٔ توحیدی، خودسازی انقلابی، که عناوین رایج روز بود، «ضوابط حرکت بر صراط مستقیم» را موضوع سخنان خود قرار داد تا نشان دهد که دغدغه‌ها و دل‌مشغولی‌های او از سنخ دیگری است.

خواندن کتاب فقر؛ ضابطه حرکت بر صراط مستقیم را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به تمام علاقه‌مندان به آرا و نظرات شهید عبدالحمید دیالمه پیشنهاد می‌کنیم

بخشی از کتاب فقر؛ ضابطه حرکت بر صراط مستقیم

در ادامهٔ مباحث گذشته و به‌منظور شناخت ضوابط حرکت بر صراط مستقیم در نظام اسلامی شیعی، به انسانی زاهد و معتقد به قضاوقدر و درعین‌حال متوکل الی الله رسیدیم۱ و امروز در پی آن هستیم که ضابطه‌ای دیگر را که این انسان برای حرکت بر صراط مستقیم به آن نیاز دارد، مطرح و بررسی کنیم تا بتوانیم به‌راحتی، از روی چنین صراطی عبور کنیم که «أَدَقُّ مِنَ الشَّعْرِ وَ مِنْ حَدِّ السَّیْفِ»۲ (باریک‌تر از مو و برنده‌تر از لبهٔ شمشیر) است و همچون پُلی بر روی جهنم دنیایی و آخرتی کشیده شده است.

اگر انسان در مسیر حرکتش در این راه به زاهدبودن احتیاج دارد، پس باید زهد اسلامی را بشناسد. همچنین اگر نیازمند اعتقاد به قضاوقَدَر در شکل تکوینی و تشریعی آن است و اگر لازم است نیروهایش را در نقطهٔ ثِقلی در وجودش به نام خلوص جمع کند و در مفهوم قرآنی متوکل هم باشد، امروز می‌بینیم که باید «فقیر» هم باشد؛ یعنی در مفهوم ایدئولوژی اسلامی. البته کاربرد واژهٔ ایدئولوژی برای اسلام، غلط مرسوم و مصطلحی است؛ زیرا وقتی می‌گوییم «ایدئولوژی اسلامی»، قاعدتاً برخی از ابعاد اسلام را حذف کرده‌ایم؛ ولی درعین‌حال، این غلط رایج و مصطلحی است که امروزه به‌کار می‌برند. اگر به ابعاد اسلامی‌شیعی در ایدئولوژی اسلامی نگاه کنیم، با روایاتی از پیامبر (ص) مواجه می‌شویم که فرموده‌اند: «الْفَقْرُ فَخْرِی» (فقر سبب مباهات و افتخار من است). اما ازسوی دیگر، روایاتی از ایشان نقل شده که به‌ظاهر کاملاً مخالف این مفهوم است. پیامبر (ص) فرموده‌اند: «کادَ الْفَقْرُ أَنْ یَکونَ کفْراً» (خیلی نزدیک است که فقر به کفر بینجامد).