کتاب شفاعت؛ ضابطه حرکت بر صراط مستقیم

کتاب شفاعت؛ ضابطه حرکت بر صراط مستقیم نوشته عبدالحمید دیالمه است. شهید دیالمه در این مباحث بر آن است تا به صراط مستقیم از زاویه‌ای نو بنگرد و ضرورت ضابطه‌مند بودن این مسیر را در نگاه یک مسلمان که در نماز (اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقیم) را بارها تکرار می‌کند، روشن سازد.

درباره کتاب شفاعت؛ ضابطه حرکت بر صراط مستقیم

جاده «احیای اندیشه دینی» بیش از آن‌که نیازمند سن و عمر طولانی باشد نیازمند درکی عمیق از رفتارهای پیامبر رحمت، امامان شیعه، دست‌پرورده‌های آنان و علمای این مکتب است. خواننده می‌تواند در این جاده جای پای جوانی مخلص چون شهید دکتر دیالمه را نیز مشاهده کند و طنین صدای دردمندش را در این راه بشنود، آن‌گاه که حرکت خود را «احیاء تفکرات شیعی» نامید.

شهید دیالمه همه کس بود و هیچ نبود؛ زیرا ادعایی نداشت جز این‌که میان‌بُری را که خودش در جوانی برای فهم دقیق دین پیموده بود سخاوتمندانه با دیگران تقسیم کرد.

عارف پیشه نبود، ولی از معرفت کم نداشت. فیلسوف‌مَسلک نبود، ولی در خردورزی کم‌نظیر بود. دنیا گریز نبود، اما دنیایش با دنیای جوانان هم‌سن و سالش متفاوت بود. مرزبندی‌اش با گروه‌ها و تشکل‌هایی که با اسلام زاویه داشتند، روشن بود، در عین حال بیش از خود آنان بر افکار انحرافی و اندیشه‌های باطلشان تسلّط داشت. پشتوانه صلابتش در روز، اشک‌های عاجزانهٔ شب‌هایش بود. 

او رسول اندیشه‌ای بود که آن را با همه وجود باور داشت. مُروج مکتبی بود که خود تربیت یافته آن بود و راهبر راهی که پیش از دیگران رهرو آن بود.

بصیرت دینی، بی‌اعتنایی به دنیا، حرص بر هدایت، تواضع و مهربانی، دانش وافر، سعه صدر، شجاعت و منشی توأم با وقار.... تنها بخشی از کاریزمای شخصیت پُر نفوذ او بود، آن‌چنان که حتی آنان که راهش را نمی‌خواستند، خودش را می‌خواستند! این کتاب مجموعه‌ای از صحبت‌ها و تفکرات این شهید بلندپایه است که به مخاطبان کمک می‌کند زندگی شیعی پیش بگیرند.

خواندن کتاب شفاعت؛ ضابطه حرکت بر صراط مستقیم را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به تمام مسلمانان که به دنبال رستگاری هستند پیشنهاد می‌کنیم

بخشی از کتاب شفاعت؛ ضابطه حرکت بر صراط مستقیم

مفهوم شفاعت که تعابیر غیرمنطقی و غیرعقلایی وگاهی بافته شده با خرافات، هاله‌ای در اطراف این واژه و مفهوم آن ایجاد کرده که معمولاً آن‌چه که با لغت شفاعت در ذهن ما متبادر می‌شود چیزی غیر از مفهوم اصلی این واژه است و در کتب مختلف شبهات فراوانی بر این اصل اسلامی - شیعی وارد شده که چند نمونه‌ای را ذکر می‌کنم و بقیه‌اش را که مفصل‌تر است وامی‌گذارم تا زمانی که فرصت بیشتری برای طرح آن باشد. برخی از این شبهات را دانشمندان ایرانی و غیرشیعی در زمان‌های مختلف مطرح کرده‌اند و برخی را در کشورهای دیگر اسلامی در کتاب‌هایشان ذکر کرده‌اند.

شبهه اول؛ این‌که چیزی را که قبول مسئلهٔ شفاعت در ذهن انسان تداعی می‌کند، شرک است؛ یعنی ما فردی را در تصمیم‌گیری‌ها، هم‌پای خداوند قرار بدهیم.

شبهه دوم؛ اینست که اگر هم‌پای خداوند هم قرار نمی‌دهیم، پذیرفتن شفاعت یعنی فردی روی خداوند اثر می‌گذارد و او را تحت تأثیر قرار می‌دهد، اما همان‌طور که همهٔ ما قبول داریم، خصوصیات و اعمال ما هیچ تغییری در خداوند ایجاد نمی‌کند، پس یا باید شفاعت را بپذیریم که این یعنی رد نظریه تأثیرناپذیری خداوند و یا اگر بپذیریم که تحت تأثیر قرار دادن خداوند امکان‌پذیر نیست، پذیرش شفاعت درست نخواهد بود.

شبهه سوم؛ این‌که برخی عنوان می‌کنند، جامعه‌ای که این اصل یعنی شفاعت را می‌پذیرد تَجَرّی۵ در گناه پیدا می‌کند. به دیگرسخن هنگامی‌که آحاد جامعه‌ای مطمئن شدند افرادی هستند - به تعبیر امروزی - پارتی‌بازی کنند و آن‌ها را از صراطی که می‌باید بگذرند، می‌گذرانند، بی‌مهابا هرکاری انجام می‌دهند و به هر راهی می‌روند، به این امید که بعداً زمینه و برنامه‌ای فراهم می‌شود و آن‌ها می‌توانند از این صراط خیلی زود و راحت عبور کنند، پس اگر ما این اصل را بپذیریم، جامعه‌ای خواهیم داشت که پی در پی خطاها و اشتباهات فراوان انجام می‌دهد و این یعنی تجرّی در گناه.

شبهه بعدی؛ اینست که پذیرش اصل شفاعت یعنی در قانون الهی استثنا قائل شدن و این به معنی بی‌عدالتی است؛ زیرا برای افرادی نسبت به اجرای قانون، امتیاز خاصی قایل شده‌ایم و به آن‌ها کمک کرده‌ایم که از صراط بگذرند بدون این‌که ضوابطی را که باید داشته باشند، دارا باشند، درحالی‌که بقیهٔ افراد از این امتیازات برخوردار نیستند.