کتاب تاریخ امیدبخش نوع بشر

کتاب تاریخ امیدبخش نوع بشر نوشته روتگر برگمن است که با ترجمه سهراب خلیلی شورینی منتشر شده است. این کتاب پژوهشی جذاب درباره تاریخ پرفراز و نشیب بشریت است که انتشارات لوگوس منتشر کرده است.

درباره کتاب تاریخ امیدبخش نوع بشر

اگر یک باور وجود داشته باشد که چپ و راست، روان‌شناسان و فیلسوفان و متفکران قدیم و جدید را به هم پیوند دهد این فرض ناگفته است که انسان‌ها بد هستند. این برداشتی است که در پس تیترهای درشت روزنامه‌هاست و زندگی ما را رقم می‌زند. ریشه‌های این تفکر از ماکیاولی تا هابز و از فروید تا پینکر را در بر گرفته و در اعماق اندیشه غرب ریشه دوانده است. به ما آموخته‌اند که نوع بشر طبیعتا خودخواه و در پی منافع شخصی است.

اما کتاب «نوع بشر» بحث نوینی را مطرح می‌کند که فرض خوب بودن بشر هم واقع‌گرایانه است و هم انقلابی. غریزۀ همکاری به جای رقابت و اعتماد به جای سوء ظن بنیادی تکاملی دارد که به آغاز نوع ما باز می‌گردد. نسبت دادن بدترین‌ها به دیگران نه تنها بر برخورد ما با دیگران، بلکه بر سیاست و اقتصاد ما هم به شدت اثر می‌گذارد.

در این کتاب عظیم، روتگر برگمن، نویسندۀ پرفروش بین المللی، برخی از مشهورترین مطالعات و رویدادهای جهان را می‌گیرد و قالب آنها را تغییر می‌دهد و چشم‌انداز جدیدی از 200 هزار سال اخیر تاریخ بشر تصویر می‌کند. از سالار مگس‌های واقعی تا همکاری به وجود آمده پس از بمباران لندن در جنگ جهانی دوم توسط ارتش آلمان، از تقلب‌های پنهان‌شده در آزمایش زندانیان استنفورد تا داستان واقعی قتل کیتی جنویز، برگمن نشان می‌دهد که باور به مهربانی و نوع‌دوستی انسان چگونه طرز تفکر ما را تغییر می‌دهد و چگونه می‌توان از آن به‌مثابه پایه‌ای برای دست‌یابی به تغییر واقعی در جامعه بهره برد. زمان نگرش جدیدی به سرنوشت بشر فرا رسیده است.

خواند کتاب تاریخ امیدبخش نوع بشر را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به تمام علاقه‌مندان به تاریخ پیشنهاد می‌کنیم

بخشی از کتاب تاریخ امیدبخش نوع بشر

این کتاب دربارهٔ باوری بنیادی است؛

باوری که معلوم شده مدت‌هاست حکمران‌ها را عصبی و نگران کرده است؛ باوری که ادیان و ایدئولوژی‌ها آن را تکذیب کرده، رسانه‌های خبری نادیده گرفته و از سالنامه‌های تاریخ جهان پاک شده است.

در عین حال باوری است که تقریباً توسط همهٔ شاخه‌های علوم پذیرفته شده است؛ باوری که توسط تکامل محرز شده و زندگی روزمره‌ای را تأیید می‌کند؛ باوری که آن‌چنان در طبیعت بشر نهفته است که به چشم نمی‌آید و توجّهی جلب نمی‌کند.

خوب، این باور چیست؟

این که بیشتر مردم در عمق وجودشان، کاملاً شایسته، معقول و بزرگوارند. من کسی را نمی‌شناسم که این باور را بهتر از تام پُست‌مِس، استاد روان‌شناسی اجتماعی دانشگاه گرونینگن در هلند، شرح داده باشد.

تصور کنید که هواپیمایی فرود اضطراری می‌کند و به سه تکّه تبدیل می‌شود. چون که کابین را دود فرا گرفته است، همهٔ مسافران متوجه می‌شوند که باید هر چه زودتر از اینجا خارج شوند. سپس چه اتفاقی می‌افتد؟

- در سیارهٔ الف، مسافران به سوی بغل‌دستی بر می‌گردند و می‌پرسند که آیا حالش خوب است؟ و آن‌هایی که به کمک نیاز دارند پیش از همه بیرون برده می‌شوند. مردم حاضرند حتی برای غریبه‌ها از جان خودشان بگذرند.

- در سیارهٔ ب، همه به حال خودشان رها می‌شوند. ترس و وحشت غلبه می‌کند. هجوم و هل دادن دیگران غوغا می‌کند. کودکان، سالمندان و معلولان زیر دست و پا می‌مانند.

اکنون پرسش این است: ما در کدام سیاره زندگی می‌کنیم؟

پروفسور پُست‌مِس می‌گوید: «من حدس می‌زنم که ۹۷ درصد مردم فکر می‌کنند ما در سیارهٔ ب زندگی می‌کنیم. ولی تقریباً در هر مورد واقعیت این است که ما در سیارهٔ الف هستیم.»(۱)

مهّم نیست از چه کسی بپرسید، جناح چپ یا راست، فقیر یا غنی، بی‌سواد یا با سواد - همه همین قضاوت اشتباه را دارند. پُست‌مِس تأسف می‌خورد: «نمی‌دانند. نه دانشجوی سال اول، نه سال دومی، نه سال آخری و در بیشتر موارد نه حرفه‌ای‌ها و نه حتی کارکنان خدمات اضطرای. و این به علت نبودن تحقیقاتِ کافی نیست. ما این اطلاعات را از زمان جنگ جهانی دوّم در اختیار داشته‌ایم.»

حتی مصیبت‌بارترین فجایع تاریخ در سیارهٔ الف رخ داده است. غرق شدن تایتانیک را به یاد آورید. اگر شما فیلم را ببینید احتمالا به این نتیجه می‌رسید که همهٔ مسافران وحشت‌زده شدند (جز نوازندگان ارکستر). در واقع، تخلیه کاملاً منظم بود. یک شاهد عینی به یاد می‌آورد که «هیچ نشانه‌ای از هراس و وحشت دیده نمی‌شد، هیچ فریادی نبود و هیچ کس به جلو یا عقب نمی‌دوید.»