کتاب سیر تاریخی تحولات اجتماعی زبان فارسی

معرفی کتاب سیر تاریخی تحولات اجتماعی زبان فارسی

کتاب الکترونیکی «سیر تاریخی تحولات اجتماعی زبان فارسی» (لوگوس) نوشتهٔ بهمن زندی، استاد زبان‌شناسی، توسط نشر لوگوس منتشر شده است. این اثر به بررسی روند تاریخی و اجتماعی زبان فارسی از دوران باستان تا معاصر می‌پردازد و با رویکرد جامعه‌شناسی زبان، تحولات زبانی را در بستر رویدادهای اجتماعی و سیاسی ایران تحلیل می‌کند. کتاب برای علاقه‌مندان به زبان‌شناسی، تاریخ و فرهنگ ایران مناسب است. نسخه الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب سیر تاریخی تحولات اجتماعی زبان فارسی

این کتاب به بررسی تحولات زبان فارسی از منظر اجتماعی و تاریخی می‌پردازد و تلاش می‌کند رابطهٔ میان تغییرات اجتماعی و دگرگونی‌های زبانی را در ایران نشان دهد. نویسنده با رویکردی کلان، سیر زبان فارسی را از دوران باستان، مهاجرت آریایی‌ها، شکل‌گیری تمدن‌ها و سلسله‌های مختلف تا دوران معاصر دنبال می‌کند. اثر حاضر نه‌تنها به تحولات درونی زبان، بلکه به تأثیرات بیرونی مانند حمله‌ها، مهاجرت‌ها، فتوحات و تعامل با زبان‌های دیگر نیز توجه دارد. کتاب در دوره‌ای طولانی، از ایران باستان تا پس از انقلاب، روند شکل‌گیری گونه‌های مختلف زبان فارسی (ادبی، علمی، اداری و مذهبی) را بررسی می‌کند و نقش نهادها، پادشاهان، دانشمندان و شاعران را در این مسیر تحلیل می‌کند. همچنین به موضوعاتی چون چندزبانگی، برنامه‌ریزی زبانی، چالش زبان فارسی و عربی، و جایگاه زبان فارسی در خارج از ایران پرداخته شده است. این کتاب تصویری جامع از پیوند زبان و جامعه ایرانی ارائه می‌دهد و برای فهم بهتر مسائل زبانی امروز، رجوع به گذشته را ضروری می‌داند.

خلاصه کتاب سیر تاریخی تحولات اجتماعی زبان فارسی

کتاب «سیر تاریخی تحولات اجتماعی زبان فارسی» با نگاهی جامعه‌شناسانه، روند دگرگونی زبان فارسی را در پیوند با تحولات اجتماعی ایران بررسی می‌کند. نویسنده ابتدا به نقش مهاجرت آریایی‌ها و شکل‌گیری تمدن‌ها در کنار رودها اشاره می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه برخوردهای زبانی و چندزبانگی از همان آغاز در ایران وجود داشته است. سپس به تأثیر سلسله‌های مختلف، از مادها و هخامنشیان تا ساسانیان، بر ساختار و جایگاه زبان فارسی می‌پردازد و نقش خط، آموزش و نظام طبقاتی را در این تحولات بررسی می‌کند. با ورود اسلام و سلطهٔ زبان عربی، فارسی جایگاه خود را در حوزه‌های اداری، علمی و مذهبی از دست می‌دهد اما با حمایت پادشاهان ایرانی و تلاش شاعران و دانشمندان، دوباره به‌عنوان زبان ادبی و علمی مطرح می‌شود. کتاب به چالش‌های فرهنگی و زبانی میان فارسی و عربی، نهضت شعوبیه و ابداع خط فارسی اشاره دارد و روند رشد گونه‌های مختلف زبان فارسی را تا دوران معاصر دنبال می‌کند. در نهایت، اثر به مسائل معاصر مانند چندزبانگی، زبان رسانه، جایگاه زبان فارسی در قانون اساسی و نقش فرهنگستان زبان می‌پردازد و نشان می‌دهد که زبان و جامعه چگونه بر یکدیگر تأثیر می‌گذارند.

چرا باید کتاب سیر تاریخی تحولات اجتماعی زبان فارسی را خواند؟

این کتاب برای کسانی که به دنبال درک عمیق‌تر از پیوند زبان و جامعه در ایران هستند، منبعی ارزشمند است. اثر حاضر با بررسی تاریخی و اجتماعی زبان فارسی، نشان می‌دهد که چگونه تحولات سیاسی، فرهنگی و اجتماعی بر زبان تأثیر گذاشته‌اند و بالعکس. مطالعهٔ این کتاب به فهم بهتر ریشه‌های مسائل زبانی امروز و جایگاه زبان فارسی در جهان معاصر کمک می‌کند و مخاطب را با روند شکل‌گیری هویت زبانی ایرانی آشنا می‌سازد.

خواندن کتاب سیر تاریخی تحولات اجتماعی زبان فارسی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای دانشجویان و پژوهشگران زبان‌شناسی، تاریخ، جامعه‌شناسی و مطالعات فرهنگی مناسب است. همچنین علاقه‌مندان به تاریخ ایران، معلمان زبان فارسی و کسانی که دغدغهٔ مسائل هویتی و زبانی دارند، می‌توانند از مطالب آن بهره‌مند شوند.

فهرست کتاب سیر تاریخی تحولات اجتماعی زبان فارسی

- فصل ۱: تحولات زبانی-اجتماعی در ایران باستان به بررسی آغاز تمدن‌ها، مهاجرت آریایی‌ها، تحولات زبانی دوره‌های ماد، هخامنشی، اشکانی و ساسانی و نظام طبقاتی می‌پردازد. - فصل ۲: تحولات زبانی-اجتماعی در تمدن اسلامی ظهور اسلام، تأثیر زبان عربی، چالش با زبان فارسی، ابداع خط فارسی و شکل‌گیری گونه‌های ادبی و علمی فارسی را بررسی می‌کند. - فصل ۳: تحولات زبانی-اجتماعی دوران ایلخانیان تا قاجار وضعیت زبان در دوره ایلخانیان، صفویان و قاجار و جایگاه زبان‌های فارسی، عربی و ترکی را تحلیل می‌کند. - فصل ۴: تحولات زبانی-اجتماعی در شبه‌قاره هند نقش زبان فارسی در هند، دوران گورکانیان و افول جایگاه آن را شرح می‌دهد. - فصل ۵: تحولات زبانی-اجتماعی در آناتولی بررسی جایگاه زبان فارسی در آسیای صغیر، دوره بیزانس، سلجوقیان و عثمانی و تغییر خط ترکیه. - فصل ۶: تحولات زبانی-اجتماعی در اروپای پسارنسانس تأثیر جنگ‌های صلیبی، نهضت ترجمه، استانداردسازی زبان‌ها و انقلاب‌های اجتماعی بر زبان‌ها. - فصل ۷: تحولات زبانی-اجتماعی در دوره قاجار و پهلوی اول تماس زبان فارسی با زبان‌های اروپایی، بحث تغییر خط، نهضت بازگشت ادبی و پیدایش گونه رسانه‌ای. - فصل ۸: تحولات زبانی-اجتماعی از ۱۳۲۰ تاکنون نفوذ زبان انگلیسی، وضعیت گونه‌های مختلف فارسی، جایگاه زبان در قانون اساسی و فرهنگستان سوم. - فصل ۹: مسائل زبانی-اجتماعی در ایران معاصر جایگاه زبان‌شناسی اجتماعی، چندزبانگی، رفتار زبانی ایرانیان، زبان رسانه و تبلیغات، زبان علم و جنسیت، زبان نسل‌ها.

بخشی از کتاب سیر تاریخی تحولات اجتماعی زبان فارسی

«دراین کتاب به تحولات تاریخی زبان از دیدگاه زیان شناسی اجتماعی می‌پردازیم. زیر لازم است دیدگاهی کلان و درزمانی به این موضوع داشته باشیم و برای حل مسائل کنونی زبانی جامعه به گذشته نیز رجوع کنیم و از سیر تحولات زبانی -اجتماعی در طول تاریخ غفلت نورزیم تا بتوانیم تصویری تمام‌نما از بحث زبان, به خصوص زبان فارسی, به دست آوریم و مسائل اجتماعی زبان را با دقت بیشتری بررسی کنیم و در نهایت. بتوانیم راهکارهایی بهتر و مناسب‌تر برای حل این مسائل ارائه دهیم. وظیفة اصلی و اولیهةُ زبان شناسی اجتماعی رصد تحولات اجتماعی است. یعنی ازطریق آن می‌توان تحولات اجتماعی را رصد. تبیین و تفسیر نمود و به این مهم دست یافت که رابطهُ تحولات اجتماعی و تحولات زبانی به چه صورتی است و هریک چه تأثیری بر دیگری دارد. زبان و جامعه کاملا درهم‌تنیده هستند و بر هم تأثیرگذار. زبان اثرات شگرفی بر جامعه می‌گذارد و جامعه نیز تأثیرات چشمگیری بر زبان دارد. حال برای اینکه بخواهیم جامعهٌ امروز را مطالعه کنیم و به شناخت بهتری از آن دست یابیم. بهتر است با توجه به درهم‌تنیدگی زبان و جامعه به گذشتَه تحولات زبانی-اجتماعی ایران از آغاز تاکنون هم نگاه کنیم.»