کتاب جهل مقدس؛ زمان دین بدون فرهنگ

کتاب جهل مقدس؛ زمان دین بدون فرهنگ نوشته‌ی اسلام‌شناس معروف، اولیویه روآ پژوهشی خواندنی درباره‌ی ناکامی اسلام سیاسی یا همان بنیادگرایی اسلامی ارائه می‌کند. 

کتاب جهل مقدس؛ زمان دین بدون فرهنگ را با ترجمه‌ی سمیه سادات طباطبایی و عبدالله ناصری طاهری می‌خوانید.

درباره‌ی کتاب جهل مقدس؛ زمان دین بدون فرهنگ

اولیویه روآ اسلام‌شناس مشهور فرانسوی است. او در دو رشته فلسفه و علوم سیاسی تحصیل کرده و مدت‌ها در میان قبایل افغان و در سرزمین افغانستان زندگی کرده است. این تجربه سبب شده تا او افغانستان را زادگاهی مناسب، برای جنبش‌های جهادی بداند و معتقد است انتخاب مذهبی برای چنین گرایش‌ها و جهادهای تکفیری صرفا یک ابزار برای شورش است. او اسلام رادیکال در این مناطق را کاملا جدا از دین و شعائر دینی می‌داند. 

اولیویه روآ در کتاب جهل مقدس؛ زمان دین بدون فرهنگ، یک پیشگویی از ناکامی اسلام سیاسی ارائه می‌کند و در کنار آن به نقد عقاید طرفداران انجیل هم می‌پردازد. او معتقد است که باورهای سکولار دین و فرهنگ را از یکدیگر جدا می‌کند و این جدایی سبب می‌شود تا دین و فرهنگ دو هویت جدا داشته باشند. به طوری که دیگر نمی‌توان این دو پدیده را در کنار یکدیگر قرار داد.

کتاب جهل مقدس؛ زمان دین بدون فرهنگ را چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم 

علاقه‌مندان به مطالعات کتاب‌های جامعه‌شناسی کتاب جهل مقدس؛ زمان دین بدون فرهنگ را جذاب و خواندنی می‌یابند.

بخشی از کتاب جهل مقدس؛ زمان دین بدون فرهنگ

چرا ده‌ها هزار تن از مسلمانان آسیای میانه به آیین مسیح یا شاهدان یهوه درآمده‌اند؟ کلیسای انجیلی پروتستان چگونه در مغرب عربی (مراکش) یا الجزایر ریشه دوانده است؟ و چگونه شمار معتقدان به این فرقه در برزیل یا آفریقای غربی به‌نحو شگفت‌آوری افزایش یافته است؟ (تعداد پیروان این فرقه در برزیل در سال ۲۰۰۷ م به ۲۵ میلیون نفر می‌رسید) در پاسخ به این پرسش که چرا آیین خمسینی (یا پنتی‌کاستالیسم) بیشترین رشد را در جهان دارد چه باید گفت؟ چرا جوانان سفید پوست و سیاه پوست اروپا جذب سلفی‌گری افراطی می‌شوند؟ چگونه القاعده به سازمانی «اسلامی» تبدیل شده که بالاترین درصد نوکیشان مسلمان را در خود جا داده است؟ و برعکس، چرا کلیسای کاتولیک نمی‌تواند پیروان خود را حفظ کند و شاهد کاهش شمار کسانی است که دعوت پروردگار را در غرب پاسخ می‌دهند؟ چرا امروزه اهالی نیجریه، اوگاندا یا کنیا از سنت انگلیکان محافظه‌کار حمایت می‌کنند درحالی‌که رویان ویلیامز، اسقف اعظم کلیسای انگلستان تأکید می‌کند که مسلمانان می‌توانند در قوانین شهروندی تابع شریعت خود باشند و به‌کارگیری کشیشان همجنس‌گرا را جایز می‌داند؟ چرا کلیساهای ارتدوکس مانند هندوئیسم و برخلاف پروتستانتیسم در دایرهٔ تنگ هویت‌های قومی محصور شده‌اند؟

چرا بودیسم در غرب موفقیت مشهودی دارد؟ چرا تشدید تأکید بر باورهای مذهبی در ایران به سکولاریزه شدن جامعهٔ مدنی می‌انجامد؟(۱) چرا کرهٔ جنوبی با توجه به جمعیتش بیشترین تعداد مبلغان پروتستان را در جهان دارد (براساس آمارهای انتزاعی دقیقاً بعد از ایالات متحدهٔ آمریکا قرار می‌گیرد)؟ نظریهٔ برخورد (یا گفتگوی) تمدن‌ها قادر نیست فهم درستی از این جنبش‌های تکان‌دهنده به‌دست دهد، جنبش‌هایی که نقشه‌ها، مناطق و هویت‌ها را در هم آمیخته و طومار روابط سنتی میان دین و فرهنگ را در هم پیچیده است. زمانی که ریشه‌های فرهنگی دین می‌گسلد چه روی می‌دهد؟ به بیان ساده‌تر چرا امروزه چنین به‌نظر می‌رسد که ادیان در بازتعریف هویت نقش دارند؟

در ربع پایانی قرن بیستم دو نظریهٔ معارض شکل گرفت، یکی سکولاریزاسیون را روندی گریزناپذیر می‌دانست و آن را هم شرط و هم نتیجهٔ مدرنیته می‌شمرد. و دیگری از بازگشت دین دم می‌زد و از آن استقبال می‌کرد. در نظریهٔ دوم بازگشت دین به دو شکل توجیه می‌شد: یا اعتراضی بود علیه مدرنیتهٔ بیگانه‌کننده یا مدرنیتهٔ توهمی و یا شکلی متفاوت از درآمدن به سلک مدرنیته. این مجادله، مجادله‌ای صرفاً انتزاعی نیست؛ چراکه در فرانسه موضوع اصلی منازعات دربارهٔ سکولاریسم است. آیا در نزاع میان سکولاریسم و دین باید سکولاریسم را بر تخت نشاند؛ حتی اگر این کار به ضرر آزادی فردی تمام شود؟ یا تجدید دین تنها بازتابی است از کثرت و غنای فرهنگ و آزادی انسان؟