کتاب خلع شدگان

کتاب خلع شدگان نوشتۀ اورسولا کی له گوئین و ترجمۀ حامد کاظمی است. نشر چشمه این کتاب را روانۀ بازار کرده است. این اثر، رمانی فانتزی از نویسنده‌ای فمینیست در ژانر علمی-تخیلی و «ادبیات گمانه زن» است. در این داستان، سه تفکر، روبه‌روی هم قرار می‌گیرند.

درباره کتاب خلع شدگان

کتاب خلع شدگان، دنیاهای خیالی و سیاره‌های ناشناخته و ناموجود را در آیندهٔ بشری به تصویر می‌کشد.

این رمان آرمانشهری، نخستین‌بار در سال ۱۹۷۱ میلادی به چاپ رسید و جایزۀ نبیولا برای بهترین رمان در سال ۱۹۷۴، جایزۀ هوگو، جایزۀ لوکس و جایزۀ کمبل را در سال ۱۹۷۵ از آن خود کرد. این کتاب، افزون‌بر ژانر علمی‌تخیلی‌اش، به موضوعاتی همچون آنارشیسم، انقلاب، سرمایه‌داری، فردگرایی و جمع‌گرایی نیز پرداخته است.

داستان، در سیارۀ اوراس (Urras) می‌گذرد. بیش از ۱۷۰ سال پیش، اودو (Odo) به پا خاست. او خواهان برابری انسان‌ها و همکاری آن‌ها در ادارۀ امور بود؛ یک آنارشیست.اودو سرانجام در زندان و تحت آزار جان باخت اما پیروان او قوی شدند، دولت با آنها کنار آمد و حاضر شد آن‌ها را به ماهِ سیاره، آنارس (Anarres)، برساند تا آن قمرِ بیابانی را مسکونی کنند و بدون خون‌ریزی بیشتر، از دردسرشان راحت شود و... .

کتاب خلع شدگان، از این طریق، به زندگی اشراف و طبقه کارگر و اینکه چگونه می‌توان جامعه‌ای آرمانی ساخت که در آن نه از فقر و ستم خبری باشد و نه از سرکوب سیاسی حکومت‌های توتالیتر سخن می‌گوید.

حامد کاظمی، مترجم این کتاب، در مقدمه می‌گوید: «به هر روی، دربارهٔ این داستان و نویسنده‌اش سخن زیاد می‌شود گفت. اما هر چه بیشتر بگویم، گزاف‌تر خواهد بود. چه، داستان خود هر آن‌چه را که گفتنی و نگفتنی است، خواه در سیاهی حروف و خواه در سفیدی بین خطوط، گفته است.»

خواندن کتاب خلع شدگان را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

خواندن این کتاب را به دوستداران ادبیات داستانی به‌ویژه ژانر علمی-تخیلی پیشنهاد می‌کنیم.

درباره اورسولا کی له گوئین

اورسولا کی له گوئین در ۲۱ اکتبر ۱۹۲۹ در برکلی کالیفرنیا به دنیا آمد. وی نویسندهٔ فمینیست در سبک علمی–تخیلی بود که در قالب‌های رمان، شعر، داستان کودکان و جستارنویسی طبع‌آزمایی کرد. بیشترین شهرت این نویسنده اما به‌خاطر داستان‌های علمی‌تخیلی و فانتزی‌هایی است که به‌شکل داستان کوتاه یا رمان نوشته است. او اکنون یکی از مهم‌ترین نویسندگان داستان‌های علمی‌تخیلی محسوب می‌شود. اورسولا برندۀ جایزه ملی کتاب سال ۲۰۱۵ امریکا است.

اورسولا کی له گوئین با آهنگساز آوانگارد، دیوید بوفورد، در ساخت اپرایی در سال ۱۹۸۵ همکاری کرد. او این اپرا را دربارهٔ گروهی از فضانوردان بر روی سیاره‌ای غریب نوشت.

مشهورترین آثار اورسولا کی له گوئین علمی تخیلی هستند اما او آثاری گوناگون شامل بیش از ۱۹ رمان علمی–تخیلی و خیال‌پردازی؛ ۹ جلد داستان کوتاه، مقالات، ترجمه، ۱۳ کتاب کودکان و شعر نوشته است. وی چندین بار برندهٔ جایزه‌های هوگو و نبیولا شده است.

آثار لو گویین حامل دیدگاه‌های در حال تحول او در مورد علوم اجتماعی، فمینیسم، محیط گرایی و آرمان‌شهرها هستند.

افزون‌بر ژانر علمی و تخیلی، اورسولا کی له گوئین، در ژانر «ادبیات گمانه زن» نیز می‌گنجد. ادبیات گمانه‌زن و نویسندگان فعال در این وادی، پیش‌گو هستند.

دنیای داستان‌های له گوئین و شخصیت‌هایش، جنبه‌های روان‌شناختی، جامعه‌شناختی و پیچیدگی‌های عمیقی دارد. شیوایی، گیرایی، درون‌نگری، طنز، ذکاوت و برانگیزندگی از جمله ویژگی‌هایی هستند که با ظرافت خاصی در نوشتار او به کار گرفته می‌شوند.

برخی از آثار اورسولا عبارت‌اند از:

کتاب «دست چپ تاریکی» (۱۹۶۹) که به جامعه‌ای بدون جنس می‌پردازد.

مجموعه چهارگانهٔ «دریای زمین» (۱۹۹۰–۱۹۶۸)

«شش کتاب سریِ دریازمین»

«همیشه بازگشت به خانه»

«دربارهٔ یک ساحل کوچک در اورگون در جادهٔ دریا»

«بال‌گربه‌ای‌ها»

ترجمهٔ «تائو ته چینگ» (دائو ده جینگ) اثر لائو تسو

مجموعه شعر «در جست‌وجوی سوگ‌نامه‌ام»

اورسولا کی له گوئین در ۲۲ ژانویهٔ ۲۰۱۸ درگذشت.

بخشی از کتاب خلع شدگان

«شوِک در جیب کت پشمی‌ای که برای زمستان از آن فروشگاه در خیابان کابوس سفارش داده بود یک نامه یافت. اصلاً نمی‌توانست تصور کند آن نامه چگونه از جیب کت سر درآورده بود. قطعاً جزء مرسولات پستی که روزی سه‌بار به او تحویل داده می‌شد نبود، چرا که تنها شامل دست‌نوشته‌ها و تجدیدچاپ‌های کارهای فیزیک‌دانان سراسر اوراس، دعوت‌نامه‌های مراسم استقبال و پیام‌های ساده‌دلانهٔ بچه‌های مدرسه‌ای بود. این یکی یک تکه کاغذ نامرغوب تاخورده بدون پاکت بود؛ هیچ مهر یا تمبری از سه شرکت پستی رقیب در اوراس هم روی آن نبود.

با کمی اضطراب، آن را باز کرد و خواند؛

اگر تو یک آنارشیست هستی، چرا با سیستم قدرت کار می‌کنی که به دنیای تو و به امید اودونیَن خیانت کرده یا شاید این‌جایی تا همان امید را برای ما به ارمغان بیاوری؟ ما که از بی‌عدالتی و سرکوب رنج می‌بریم، چشم‌مان به دنیای خواهر است، نور آزادی در این شب تیره. به ما برادرانت بپیوند!

نه امضایی بود و نه آدرسی.

این نامه هم وجدان و هم منطق شوِک را جریحه‌دار کرد. او را تکان داد، نه با شگفتی، بلکه با نوعی وحشت. می‌دانست آن‌ها این‌جا هستند: ولی کجا؟ با چنین کسی ملاقات نکرده بود، چنین کسی ندیده بود، حتا تاکنون یک مرد فقیر هم ندیده بود. گذاشته بود دیواری دورش ساخته شود و خود متوجه نشده بود. مانند یک تملک‌گرا، مصونیت را پذیرفته بود. او جذب سیستم شده بود ــ همان‌طور که چیفویلیسک گفته بود.

نمی‌دانست چگونه می‌تواند این دیوار را فرو بریزد. و اگر می‌توانست، کجا می‌بایست می‌رفت؟ وحشت عرصه را بر او تنگ‌تر کرد. به که می‌توانست رو کند؟ از همه طرف با لبخندهای ثروتمندان محاصره شده بود.

«می‌خوام باهات صحبت کنم، افور.»

«بله آقا. ببخشید، آقا، اتاق رو مرتب می‌کنم و در خدمت شما هستم.»»