کتاب جاه طلبی اخلاقی

کتاب جاه‌ طلبی اخلاقی (استعداد خود را هدر ندهید و تفاوتی رقم بزنید)، با عنوان انگلیسی Moral ambition: Stop wasting your talent and start making a difference، نوشته روتخر برخمان با ترجمه سینا بحیرایی، اثری است که انتشارات مهرگان خرد در سال ۱۴۰۴ آن را منتشر کرده است. این کتاب در دسته‌ی آثار انگیزشی قرار می‌گیرد و به موضوعاتی چون مسئولیت فردی، نقش اخلاق در انتخاب‌های شغلی و اجتماعی و تأثیرگذاری واقعی بر جهان می‌پردازد. برخمان با نگاهی انتقادی و پژوهش‌محور، خواننده را به بازاندیشی درباره‌ی هدف زندگی، ارزش‌های شخصی و نحوه‌ی استفاده از استعدادها دعوت می‌کند. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب جاه طلبی اخلاقی اثر روتخر برخمان

کتاب جاه‌طلبی اخلاقی، نوشته‌ی روتخر برخمان، اثری است که به بررسی مفهوم جاه‌طلبی از زاویه‌ای متفاوت می‌پردازد. برخمان در این کتاب، باتکیه‌بر مثال‌های تاریخی، پژوهش‌های روان‌شناسی و روایت‌های واقعی، به این پرسش می‌پردازد که چگونه می‌توان به‌جای صرف‌کردن استعداد و فرصت‌های خود در مسیرهای معمول و کم‌اثر، آن‌ها را در راه ایجاد تغییرات مثبت و معنادار به‌ کار گرفت.

ساختار کتاب بر پایه‌ی فصل‌هایی است که هرکدام به یکی از ابعاد جاه‌طلبی اخلاقی، موانع، انگیزه‌ها و نمونه‌های موفقیت یا شکست در این زمینه می‌پردازند. روتخر برخمان با رویکردی تحلیلی، تفاوت میان موفقیت فردی و تأثیرگذاری اجتماعی را برجسته می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه می‌توان از مرزهای خودخواهی عبور کرد و به کنشگری مؤثر تبدیل شد. کتاب جاه‌طلبی اخلاقی با زبانی روشن و مثال‌های ملموس، خواننده را به تأمل درباره‌ی نقش خود در جامعه و مسئولیت‌های اخلاقی‌اش دعوت می‌کند.

خلاصه کتاب جاه طلبی اخلاقی

کتاب جاه‌طلبی اخلاقی با طرح این پرسش آغاز می‌شود که آیا هدف زندگی صرفاً شادبودن است یا باید به‌دنبال مفیدبودن و ایجاد تفاوتی واقعی در جهان بود. برخمان با روایت داستان راهبی بودایی که هزاران ساعت را صرف مراقبه کرده، این ایده را به چالش می‌کشد که خوشبختی فردی باید هدف نهایی باشد. او معتقد است که بسیاری از افراد بااستعداد، به‌جای پرداختن به مسائل مهم و چالش‌های بزرگ، در شغل‌هایی کم‌اثر یا حتی مضر گرفتار می‌شوند و استعداد خود را هدر می‌دهند. در ادامه، کتاب چهار دسته‌ی اصلی از مسیرهای شغلی و اخلاقی را معرفی می‌کند: شغل‌های بی‌هدف و کم‌اثر، شغل‌های جاه‌طلبانه اما بی‌معنا، آرمان‌گرایان کم‌تأثیر و در نهایت، افرادی که هم جاه‌طلب و هم آرمان‌گرا هستند. برخمان با مثال‌هایی از تاریخ، مانند توماس کلارکسن و جنبش لغو برده‌داری، نشان می‌دهد که چگونه ترکیب جاه‌طلبی فردی با آرمان‌گرایی می‌تواند به تغییرات بزرگ منجر شود. کتاب به بررسی موانع روانی و اجتماعی برای اقدام اخلاقی می‌پردازد و تأکید می‌کند که بیشتر مردم تنها زمانی وارد عمل می‌شوند که از آن‌ها درخواست شود یا الگویی الهام‌بخش ببینند.

روتخر برخمان با تحلیل پژوهش‌های روان‌شناسی مقاومت و نوع‌دوستی، نشان می‌دهد که قهرمانان اجتماعی لزوماً ویژگی‌های شخصیتی خاصی ندارند، بلکه معمولاً در شرایط و شبکه‌هایی قرار می‌گیرند که اقدام را ممکن و مسری می‌کند. در بخش‌های بعدی، کتاب به اهمیت گروه‌های کوچک و متعهد در ایجاد تغییرات اجتماعی می‌پردازد و نقش فرقه‌ها یا گروه‌های پرانگیزه را در تاریخ برجسته می‌کند. برخمان با مثال‌هایی از کنشگران، کارآفرینان و حتی شرکت‌های نوپا، نشان می‌دهد که چگونه می‌توان با پیوستن به چنین گروه‌هایی یا ایجاد آن‌ها، تأثیرگذاری خود را چندبرابر کرد. در نهایت، کتابْ خواننده را به بازنگری در انتخاب‌های شغلی و اجتماعی و پایین‌آوردن آستانه‌ی اقدام دعوت می‌کند تا هر فرد بتواند سهمی واقعی در بهبود جهان داشته باشد.

چرا باید کتاب جاه طلبی اخلاقی را بخوانیم؟

این کتاب با رویکردی متفاوت به موضوع موفقیت و رضایت فردی می‌پردازد و به‌جای تمرکز بر خوشبختی شخصی، بر مسئولیت اجتماعی و تأثیرگذاری واقعی تأکید دارد. برخمان با مثال‌های تاریخی و پژوهش‌های روان‌شناسی، نشان داده است که حتی افراد عادی می‌توانند با تغییر نگرش و انتخاب‌های خود، تفاوتی معنادار در جهان ایجاد کنند. این کتاب هم الهام‌بخش است هم ابزارهایی برای شناسایی فرصت‌های تأثیرگذاری و عبور از موانع ذهنی و اجتماعی ارائه می‌دهد. مطالعه‌ی این اثر می‌تواند به بازنگری در مسیر شغلی و ارزش‌های فردی کمک کند و راه‌هایی برای تبدیل آرمان‌گرایی به عمل واقعی پیش پای خواننده بگذارد.

خواندن کتاب جاه طلبی اخلاقی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به کسانی پیشنهاد می‌شود که دغدغه‌ی معنا، مسئولیت اجتماعی و استفاده‌ی بهتر از استعدادهای خود را دارند؛ به‌ویژه افرادی که به‌دنبال تأثیرگذاری مثبت در جامعه، تغییر مسیر شغلی یا یافتن انگیزه‌ای فراتر از موفقیت فردی هستند.

درباره روتخر برخمان

روتخر برخمان (Rutger Christiaan Bregman)، مورخ و نویسنده‌ی هلندی، در ۲۶ آوریل ۱۹۸۸ در شهر رنسه به دنیا آمد. او یکی از چهره‌های برجسته‌ی فکری نسل جدید اروپاست و تاکنون چهار کتاب در زمینه‌ی تاریخ، فلسفه و اقتصاد نوشته است. از میان آثارش، کتاب آرمان‌شهر واقع‌بین‌ها و راه رسیدن به آن به بیش از ۳۰ زبان ترجمه شده و شهرتی جهانی برایش به همراه داشته است. روزنامه‌ی گاردین از او به‌عنوان نابغه‌ی هلندیِ ایده‌های نو یاد کرده و مجموعه‌ی تِد نیز او را یکی از برجسته‌ترین متفکران جوان اروپا خوانده است. سخنرانی او در تِد با عنوان فقر کمبودِ شخصیت نیست، کمبودِ پول است، در میان ۱۰ سخنرانی برتر سال ۲۰۱۷ انتخاب شد.

برخمان در خانواده‌ای مذهبی متولد شد. پدرش کشیش پروتستان و مادرش معلم بود. او در سال ۲۰۰۹ کارشناسی تاریخ خود را از دانشگاه اوترخت و در سال ۲۰۱۲ کارشناسی ارشدش را از همان دانشگاه و دانشگاه کالیفرنیا در لس‌آنجلس دریافت کرد. تمرکز او در دوران تحصیل بر موضوعات مرتبط با شهرها، دولت‌ها و مفهوم شهروندی بود.

برخمان در ابتدا قصد داشت تاریخ‌نگار دانشگاهی شود، اما مسیرش را تغییر داد و به روزنامه‌نگاری روی آورد. او به‌طور منظم برای نشریه‌ی آنلاین De Correspondent می‌نوشت و تاکنون دو بار نامزد جایزه‌ی مطبوعات اروپا شده است. مقالاتش در نشریات معتبری همچون واشنگتن پست، گاردین، Evonomics و The Conversation منتشر شده‌اند و آثارش همواره با استقبال خوانندگان و منتقدان روبه‌رو بوده‌اند.

کتاب آرمان‌شهر واقع‌بین‌ها که در آغاز به‌صورت مجموعه‌ای از مقالات منتشر شد، سه ایده‌ی اصلی را مطرح می‌کند: برقراری درآمد پایه‌ی همگانی و بدون قیدوشرط برای همه‌ی شهروندان، کاهش ساعت کار هفتگی و گشودن مرزها برای جابه‌جایی آزاد انسان‌ها در سراسر جهان. برخمان معتقد است جوامع برای پیشرفت نیاز به رؤیا دارند نه ترس و مردم نباید در گذشته‌ای موهوم به‌دنبال امنیت بگردند، زیرا جهان امروز از هر نظر بهتر از جهان دیروز است.

در سال ۲۰۱۹، او کتاب تاریخ امیدبخش نوع بشر (Humankind: A Hopeful History) را منتشر کرد. برخمان در این اثر، بر این باور است که انسان‌ها ذاتاً نیک‌سرشت‌اند و اگر جامعه بر این اصل بنا شود، از بدبینی و بی‌اعتمادی رهایی می‌یابد. او با بهره‌گیری از پژوهش‌های میان‌رشته‌ای در تاریخ، اقتصاد، روان‌شناسی و زیست‌شناسی، دیدگاه روسو را درباره‌ی خیر ذاتی انسان درست‌تر از نظریه‌ی هابز می‌داند. این کتاب در سال ۲۰۲۰ به انگلیسی ترجمه شد و در فهرست پرفروش‌های نیویورک تایمز قرار گرفت. با وجود استقبال گسترده، برخی منتقدان، کتاب را به‌دلیل ضعف در استناد علمی مورد انتقاد قرار دادند.

در مه ۲۰۲۵، برخمان کتاب جاه‌طلبی اخلاقی را منتشر کرد. او در این اثر معیارهای متداول موفقیت مانند درآمد بالا یا عنوان‌های پرزرق‌وبرق را به چالش می‌کشد و از متخصصان می‌خواهد استعداد و توان خود را برای حل بحران‌های جهانی همچون تغییرات اقلیمی، نابرابری و همه‌گیری‌ها به کار گیرند. درآمد حاصل از فروش این کتاب صرف پشتیبانی از بنیاد غیرانتفاعی هلندیِ مدرسه‌ی جاه‌طلبی اخلاقی می‌شود.

پیش از انتشار کتاب آرمان‌شهر واقع‌بین‌ها، برخمان چند کتاب دیگر نیز نوشته بود که از میان آن‌ها تاریخ پیشرفت برنده‌ی جایزه‌ی Liberales برای بهترین کتاب غیرداستانی هلندی‌زبان در سال ۲۰۱۳ شد.

درون‌مایه‌ی اصلی آثار برخمان بر سه محور متمرکز است: درآمد پایه‌ی همگانی، کاهش ساعات کار و گشودن مرزها برای آزادی مهاجرت. او با اشاره به طرح ریچارد نیکسون برای تضمین حداقل درآمد در سال ۱۹۶۸ و پروژه‌ی کانادایی مین‌کام در شهر دافین بین سال‌های ۱۹۷۴ تا ۱۹۷۹، نشان می‌دهد که اگر به مردم اعتماد و پشتیبانی مالی مستقیم داده شود، فقر ساختاری قابل‌رفع است.

برخمان در سال ۲۰۲۱ به گروه بین‌المللی Giving What We Can پیوست که اعضای آن متعهد می‌شوند دست‌کم ۱۰ درصد از درآمد خود را به مؤسسات خیریه‌ی مؤثر اختصاص دهند.

چه نسخه‌های دیگری از این کتاب در ایران منتشر شده است؟

بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه در سال ‏‫۱۴۰۴ با ترجمه‌ی شهاب‌الدین عباسی این کتاب را منتشر کرده است.

بخشی از کتاب جاه طلبی اخلاقی

«جاه‌طلبیِ اخلاقی با یک درک ساده شروع می‌شود: شما تنها یک زندگی دارید. زمانی که بر روی زمین برای شما باقیمانده است، باارزش‌ترین دارایی شماست. نمی‌توانید زمان بیشتری برای خودتان بخرید و هر ساعتی که سپری می‌کنید، برای همیشه از دست می‌رود. یک مسیر شغلیِ تمام‌وقت حدوداً شامل ۸۰ هزار ساعت کار، یا ۱۰ هزار روزِ کاری، یا ۲ هزار هفتهٔ کاری می‌شود. اینکه چطور این زمان را سپری می‌کنید، یکی از مهم‌ترین تصمیم‌های اخلاقی زندگی‌تان است. در این‌صورت، دوست دارید چه‌چیزی در رزومه‌تان باشد؟ آیا به دنبال یک فهرست محترمانه، و شاید حتی میانه‌رو هستید؟ یا سطح انتظارات را بالاتر می‌برید؟ افرادی که ازنظرِ اخلاقی جاه‌طلب‌اند، همراه با جمعیت پیش نمی‌روند، بلکه به یک قالب عمیق‌تر از آزادی باور دارند.»