تا ۸۰٪ تخفیف خرید اشتراک ۴۶هزار کتاب | با هم برای کتابخانه‌ها در ۱۰سالگی طاقچه

کتاب گزیده لطائف الطوائف

نویسنده:فخرالدین علی صفی

ویراستار:سید ابراهیم نبوی

انتشارات:انتشارات روزنه

دسته‌بندی:

امتیاز:

۴.۵از ۶ رأیخواندن نظرات

۴٫۵

(۶)

خواندن نظرات

معرفی کتاب گزیده لطائف الطوائف

«گزیده لطائف‌الطوائف» اثر مولانا فخرالدّین علی صفی (۹۳۹-۸۶۸ ه.ق) به اهتمام و بازبینی سید ابراهیم نبوی منتشر شده است. نبوی در مقدمه کتاب می‌گوید: ...لطایف از منظری دیگر نیز از ارزش‌هایی ویژه برخوردار است. از این منظر که این لطیفه‌ها گویای وضع زمانه‌اند و بیش از آنچه در تاریخ رسمی آمده است نمایانگر وضع واقعا موجود به شمار می‌روند. از این لطیفه‌ها می‌توان نشانه‌های زمان و مکان تاریخی را دریافت، به اخلاق و رفتار و ارزشهای اجتماعی واقف شد و منزلت واقعی و حقیقی طبقات اجتماعی را ارزیابی کرد. این لطایف به ما می‌گویند که واعظان و مشایخ و قاضیان و حاکمان چه منزلت واقعی نزد مردم داشته‌اند و طبقات تهیدست جامعه چگونه می‌زیسته‌اند. این لطایف تاریخ اجتماعی زمان خود را برای ما روایت می‌کنند و کلیشه‌ها (STEREOTYPE) ی اجتماعی را به ما معرفی می‌کنند. این لطایف اخلاق اقوام، اصناف و گروههای اجتماعی را برای ما واگو می‌کنند. و در پس این شناخت است که درمی‌یابیم چه نسبیت عجیب و غریبی در قضاوت تاریخی نهفته است. درمی‌یابیم که آنچه امروز در مورد گروهی و طبقه‌ای یا قومی کلیشه شده است سالها پیش چنین نبوده و اگر اندکی به شناخت تاریخی دست یابیم امکان آن را خواهیم داشت که علت تغییر کلیشه‌ها را دریابیم. از این روست که من معتقدم یکی از بکرترین و سالم‌ترین و ساده‌ترین راهها برای شناخت تاریخ اجتماعی این سرزمین - که در پس دیوار فولادی دروغ و فریب تاریخ‌نویسان نهان شده - شناخت و بررسی حکایاتی است که گاه از فرط تکرار به ضرب‌المثل بدل شده‌اند. نمونه‌ای از این حکایات را می‌خوانیم: یاد یار خسیس شخصی به خسیسی گفت: انگشترت را به من بده تا هرگاه به آن نگاه کنم یاد تو بیفتم و به این دلیل همیشه در یاد من باشی، گفت: هر وقت بخواهی که مرا به یادآوری، به این فکر کن که وقتی از فلان کس انگشتری خواستم، به من نداد.

نظرات کاربران

مشاهده همه (۴)

ادریس

۱۳۹۸/۱۰/۲۸

در قدیم کسی که اهل فضل می بود کتاب لطایف الطوایف را می خواند با جنبه ای طنز به نکات معنوی اشاره می کند قصه های بهلول قصه های پادشاهان قصه های درباره امامان. هر کس نخوانده است توصیه می

- بیشتر

|قافیه باران|

۱۳۹۸/۰۸/۲۲

لطائف الطوائف مجموعه لطیفه ها و حکایات نغزیست که از گذشته مانده و سینه به سینه نقل شده. این حکایات برخی از بعد اخلاقی یا نکوهشی مهمند، برخی محتوای سرگرم کننده و شیرین دارند و دسته سوم هم حاضرجوابی و

- بیشتر

محمود

۱۳۹۸/۱۲/۱۷

سلام لطفا کتاب رورایگان کنید دراین روزهایی که خونه هستیم.

Rose water

۱۳۹۸/۰۷/۱۶

کتاب خوبی بود من که لذت بردم

بریده‌هایی از کتاب

مشاهده همه (۲۶)

لنا ولا روزی حضرت علی (ع) در راهی می‌رفت. دو تن از بزرگان صحابه نیز که قدی بسیار بلند داشتند در چپ و راست او حرکت می‌کردند، یکی از آنان به شوخی گفت: یا ابوالحسن، انت بیننا کالنون فی لنا (ای پدر حسن، تو در میان ما مانند حرف «ن» هستی در میان کلمه «لنا») حضرت در پاسخ به او گفت: لو لم اکن بینکما لکنتما لا (اگر من در میان شما نبودم، شما نبودید) چون اگر «ن» را از میان «لنا» بردارید «لا» باقی می‌ماند و کلمه «لا» در عربی به معنی «نیست» است.

هدیه کاروانی به مدینه رسید که عسل و غذاهای لذیذ داشت. نعیمان مقداری از آن را قرض گرفت و نزد پیامبر (ص) برد و گفت: رسول خدا، بفرمایید میل کنید. حضرت کمی خورد و بقیه را بین یاران خود تقسیم کرد. وقتی صاحبان کاروان طلب خود را خواستند، نعیمان آنان را نزد حضرت برد و گفت: ای رسول خدا، پول غذا را بده. حضرت فرمود: تو گفتی این هدیه است. نعیمان گفت: به خدا پول نداشتم و دلم می‌خواست تا غذا مالِ تو باشد و تو از آن بخوری. حضرت لبخند زد و بهای آن را پرداخت.

نعیمان به بهشت می‌رود زمخشری در کتاب ربیع‌الابرار نوشته که نعیمان از صحابه و مردی شوخ‌طبع و بذله‌گو بود و هر روز نزد پیامبر می‌رفت و طنز می‌گفت و حضرت را می‌خنداند و حضرت درباره او فرموده بود که نعیمان خندان به بهشت می‌رود.

لقمان حکیم سیاه چهره بود. شخصی او را به غلامی گرفت، مدتی که لقمان برای او کار می‌کرد، از لقمان علم و حکمت می‌دید. روزی خواجه برای امتحان به او گفت: گوسفندی را بکش و بهترین اعضای آن را برای من بیاور، لقمان گوسفند را کشت و دل و زبانش را پیش خواجه آورد، روز دیگر گفت: گوسفندی را بکش و بدترین اعضای آن را بیاور، لقمان دوباره دل و زبان آورد. خواجه گفت: در این کار چه حکمتی است؟ لقمان گفت: هیچ چیز بهتر از دل و زبان نیست اگر پاک باشد و هیچ چیز بدتر از آن نیست اگر ناپاک باشد.

Aysan

روزی بزرگان اصحاب به حضرت محمّد (ص) گفتند: تو با ما بسیار شوخی و مزاح می‌کنی و این روش برای دارنده مقام پیامبری مناسب نیست. حضرت فرمود: من جز سخن راست چیزی نمی‌گویم. و فرمود: خداوند برای مزاح راست کسی را سرزنش نمی‌کند. همچنین گفته شده است که حضرت فرمود: وای بر کسی که دروغ بگوید تا به واسطه دروغ خود جمعی را بخنداند و دوبار فرمود: وای بر او.

Aysan

زنان پیر به بهشت نمی‌روند می‌گویند روزی صفیه دختر عبدالمطلّب، عمه حضرت محمّد (ص) که دوران پیری خود را می‌گذراند، نزد حضرت محمّد (ص) رفت و گفت: ای رسول خدا، دعا کن تا به بهشت بروم. حضرت به شوخی فرمود: زنان پیر به بهشت نمی‌روند. صفیه گریان از نزد حضرت بازگشت، حضرت لبخند زد و گفت: به او بگویید پیرزنان اول جوان می‌شوند و بعد به بهشت می‌روند.

Aysan

مردی خوشبخت دچار بدبختی شد، در دوران بدبختی، عطسه‌ای زد، عده‌ای که نزدیک او بودند فکر کردند که بادی از او خارج شده است. به او فحش و ناسزا گفتند، خودش خندید و گفت: عجب روزگاری است. در ایام خوشبختی اگر بادی از من خارج می‌شد، مردم آن را عطسه به حساب می‌آوردند و رحمک‌الله می‌گفتند و حال که در بدبختی به سر می‌برم، عطسه مرا باد می‌دانند و لعنک‌الله می‌گویند.

Aysan

در احادیث آمده است حضرت محمّد (ص) با فرزندان، همسران، یاران و کودکان مزاح می‌کرد. یاران حضرت نیز در حضور ایشان با یکدیگر شوخی می‌کردند و حضرت را می‌خنداندند. در چنین مجالسی، شعر هم خوانده می‌شد، یاران حضرت اشعار زیادی می‌خواندند و حضرت گوش می‌داد و آنان را به ادامه شعرخوانی تشویق می‌کرد به طوری که گاه صد بیت خوانده می‌شد. در این مجالس داستان‌ها و سرگذشت و افسانه‌های پیشینیان نیز حکایت می‌شد و گاه حضرت شرح حال گذشتگان را بیان می‌کرد. عبدالله‌بن حارث از اصحاب پیامبر گفته است: هیچکس را ندیدم که بیش از حضرت محمّد (ص) لبخند بزند.

|قافیه باران|

علت آفرینش مگس صاحب کشف‌الغمه از شیخ کمال‌الدین‌بن ابی طلحه نقل کرده که احمدبن عمروبن مقدام رازی گفته است که روزی مگسی روی بدن منصور خلیفه نشست. منصور مگس را کنار زد، از آنجایی که لجاجت از خصلت‌های مگس است دوباره آمد، او باز هم مگس را کنار زد. چندبار این کار تکرار شد، منصور عصبانی شد. در همین وقت امام جعفرصادق (ع) به مجلس او آمد، منصور گفت: ای پسر عبدالله، در آفرینش مگس چه حکمتی است؟ امام فرمود: تا از طریق آن جباران و متکبران خوار شوند.

Aysan

شخصی نزد قاضی محمّد آمد و شکایت کرد که فلان شخص به من گفت: گُه نخور. قاضی گفت: غلط گفته است، تو برو کار خودت را بکن.

Aysan

از هر دری حکایتی؛ گزیده‌ی جوامع‌الحکایات و لوامع‌الروایات

سدیدالدین محمد عوفی

شوخی جوهر(گزیده غزل‌های بیدل)

بیدل دهلوی

گزیده تحلیلی ـ تشریحی خمسۀ نظامی

اسدالله بقایی‌نائینی

از چنین حکایت‌ها (گزیده تاریخ بیهقی)

ابوالحسن تهامی

مرقع صد رنگ