کتاب خاستگاه های انقلاب روسیه (۱۸۶۱ - ۱۹۱۷)

کتاب خاستگاه های انقلاب روسیه (۱۸۶۱ - ۱۹۱۷) نوشتهٔ آلن وود و ترجمهٔ مجید صادق زاده حمایتی است. نشر ثالث این کتاب را منتشر کرده است. این کتاب از مجموعهٔ «تاریخ جهان» است.

درباره کتاب خاستگاه های انقلاب روسیه (۱۸۶۱ - ۱۹۱۷)

آلن وود در کتاب خاستگاه های انقلاب روسیه (۱۸۶۱ - ۱۹۱۷) (The origins of the Russian revolution, 1861-1917) بیان کرده است که از زمان انتشار اولین ویراست این کتاب در ۱۹۸۷، تغییراتی شگرف و ‌پیش‌بینی‌ناپذیر در همان دوره در اتحاد جماهیر شوروی سابق رخ داده است. در ۱۹۸۵ «میخائیل گورباچف» به سمتِ دبیرکلی حزب کمونیست شوروی انتخاب شد و یک تجدیدِ ساختارِ اقتصادی و نهادیِ گسترده (پرسترویکا) را آغاز کرد و سیاستِ «بی‌پردگی و آزادی اطلاعات» (گلاسنوست) را در پیش گرفت که در تاریخ شوروی بی‌سابقه بود. تا ۱۹۹۱ اصلاحات او به چنان عمقی از نارضایتی اجتماعی، ناخشنودی سیاسی، هرج‌ومرج اقتصادی و ناآرامی قومی در جمهوری‌های غیرروسی دامن زده بود که کودتایی علیه‌اش درگرفت و او در خانه‌اش حصر و وضعیت فوق‌العادۀ ملی اعلام شد. این کودتا خنثی شد، اما در تحولات سیاسی پس‌از آن، حزب کمونیست اتحاد جماهیر شوروی فروپاشید، گورباچف مجبور به استعفا شد و بساط اتحاد جماهیر شورویِ سوسیالیستی به‌طور کلی جمع شد. بدین ‌ترتیب دورۀ «شورویاییِ» تاریخ روسیه خاتمه یافت. این وضعیتِ عدم ‌قطعیت و تحولی انقلابی‌ که هنوز در روسیۀ امروزی ادامه دارد، تأثیر عمیقی بر نحوۀ درک، مطالعه و آموزش انقلاب ۱۹۱۷ در آن کشور داشته است. برای آشنایی با این خاستگاه‌ها کتاب‌ حاضر را بخوانید.

خواندن کتاب خاستگاه های انقلاب روسیه (۱۸۶۱ - ۱۹۱۷) را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران مطالعه در باب تاریخ جهان، به‌ویژه تاریخ شوروی پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب خاستگاه های انقلاب روسیه (۱۸۶۱ - ۱۹۱۷)

«قطار لنین عصر سوم آوریل به ‌موقع وارد ایستگاه فنلاندِ پتروگراد شد و دسته‌ای از رفقا و هواداران حزبی به استقبال او شتافتند. لنین بدون توجه به هیئت استقبال‌کننده، در محوطۀ ایستگاه از یک خودروِ زرهی بالا رفت و سخنرانی‌ای کرد که همگان، حتی نزدیک‌ترین همقطاران و حامیان خود را غافلگیر نمود. مقامات ارشد حزب در پتروگراد در هفته‌های بعد از انقلاب فوریه به سه مسئلۀ سیاسی مهم پرداختند: مسئلۀ اول، ادامه یا عدم ادامۀ مشارکت روسیه در جنگ در کنار متحدانش، مسئلۀ دوم، حمایت یا عدم ‌حمایت حزب از سیاست‌های دولت موقت، و مسئلۀ سوم، امکان تجدید همکاری با منشویک‌ها و کنار گذاشتن اختلافات ایدئولوژیکی برای ایجاد حزبی متحد بود. اغلب بلشویک‌های سرشناس (در نخستین روزها در غیاب لنین)، سرخوش از سرنگونی استبداد، خود را آمادۀ دوره‌ای طولانی از حکومت «بورژوایی» می‌کردند و عقاید چندپهلویی دربارۀ جنگ و اتحاد مجدد با منشویک‌ها داشتند. لنین در مورد تمام این سه موضوع استوار و مصمم بود. پیغام او در ایستگاه فنلاند شفاف بود: عدم ‌همکاری با حکومت بورژوایی، عدم ‌معامله با منشویک‌ها، و عقب‌نشینی بی‌درنگ روسیه از جنگ امپریالیستی. او با اظهار نا‌رضایتی از «انقلاب بورژوایی» که فقط چهار هفته پیش‌تر در روسیه روی داده بود، سخنرانی تکان‌دهندۀ خود را با دادن فراخوان عمومی به برپایی «انقلاب بین‌المللی سوسیالیستی پرولتاریایی» به پایان برد. شنوندگان او نباید دلیلی برای سردرگمی می‌داشتند که بسیاری چنین حس می‌کردند. از ۱۹۰۵، لنین دایماً دربارۀ تأسیس «دیکتاتوری انقلابی‌ـ دموکراتیک پرولتاریا و فقیرترین بخش‌های جامعۀ دهقانی» سخن می‌راند و می‌نوشت. اما اینک او وقتش را بر سر تشریح دیدگاه‌هایش در تز آوریلِ مشهور خود که در هفتم آوریل در روزنامۀ حزب، پراودا، منتشر شده بود، تلف نکرد. لنین معتقد بود که انقلاب هم‌اکنون در مرحلۀ گذار است و حزب باید دیدگاه‌هایش را به ‌طور شفاف بر تبدیل انقلاب بورژوایی‌ـ دموکراتیک به یک قیام کارگری بالغ و تأسیس یک دولت کارگریِ سوسیالیست با شعار «تمام قدرت از آنِ شوراها» متمرکز کند. او همچنین مفهوم «دفاع انقلابی» را که به تعبیر دیگر، ادامۀ جنگ در دفاع از دستاوردهای انقلاب فوریه بود، به چالش کشید. در مقابل، مدافعان «شکست انقلابی» اعتقاد داشتند که شکست روسیه از آلمان ممکن بود منجر به چنان وسعتی از هرج‌ومرج داخلی بشود که احتمال انقلاب سوسیالیستی را بیفزاید. از نظر لنین آنچه که هنوز در اساس یک جنگ «سرمایه‌داری‌ـ امپریالیستی» بود، باید به جنگی انقلابی در سرتاسر اروپا بدل می‌شد. او همچنین خواستار انحلال نیروی پلیس، ارتش و بوروکراسی و همچنین ملی شدن بانک‌ها، مصادرۀ تمام املاک زمینداران، عدم ‌حمایت از جمهوری پارلمانی، و تغییر نام حزب به «حزب کمونیست» شد.»