کتاب سال آخر

کتاب سال آخر؛ بررسی پیام‌ها و کنش‌های سیاسی - اجتماعی امام خمینی (ره) در سال پایانی حیات ایشان (۱۳۶۸-۱۳۶۷) نوشتۀ سیدمحمدمهدی دزفولی است. این کتاب را نشر صاد منتشر کرده است.

درباره کتاب سال آخر

کتاب سال آخر یک سال پایانی حیات آیت‌الله خمینی است. بخش اعظم و مهمی از کنش‌های سیاسی و اجتماعی ایشان در همین یک سال رخ داده است. اهمیت بررسی و مطالعهٔ این یک سال زمانی بیشتر می‌شود که برخی منتقدان و مخالفان ایشان سعی می‌کنند دربارهٔ واکنش‌های یک سال پایانی حیات امام راحل (ره) تشکیک وارد کرده و برخی از آن پیام‌ها و نوشته‌ها را به نزدیکان ایشان منسوب کنند.

پیام پذیرش قطعنامهٔ ۵۹۸، پیام منشور روحانیت مبارز و پیام عزل آیت‌الله منتظری از قائم‌مقامی رهبری، در واقع تاریخی‌ترین اتفاقات را برای جمهوری اسلامی ایران رقم زده است؛ به همین دلیل، بررسی و تحلیل آن‌ها لازم و ضروری است. اگر جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، در دورهٔ حیات امام (ره) پایان نمی‌پذیرفت و به بعد از حیات ایشان موکول می‌شد، مشخص نبود ایران چه سرنوشتی داشت؛ یا اگر مرحوم آیت‌الله منتظری، با آن اختلافات جدی با امام (ره)، پس از ایشان به رهبری جمهوری اسلامی می‌رسید و اعضای اصلی دفتر ایشان، مانند آقایان سید هادی هاشمی یا فتح‌الله امید نجف‌آبادی و...، از قبل ایشان به قدرت سیاسی بیشتر می‌رسیدند، مشخص نبود مسیر جمهوری اسلامی به کدام سو می‌رفت؛ یا اگر چهره‌هایی، مانند اعضای نهضت آزادی یا اعضای سازمان مجاهدین خلق (منافقین) که در دفتر آیت‌الله منتظری پایگاه پیدا کرده بودند، از جانب آیت‌الله منتظری قدرت می‌گرفتند، مشخص نبود جمهوری اسلامی به کجا می‌رسید. به همین دلیل، بررسی یک سال پایانی حیات امام (ره)، اهمیت و ارزش تاریخی و سیاسی بسیاری دارد.

خواندن کتاب سال آخر را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب برای افراد علاقه‌مند به تاریخ و انقلاب مناسب و خواندنی است.

بخشی از کتاب سال آخر

«امام خمینی در سخنرانی ۲ شهریور ۱۳۶۵، به مناسبت عید غدیر، اشخاصی را که به دنبال تحمیل صلح هستند، حیله‌گر و خائن نامیده، اظهار می‌دارد: «قصهٔ امام حسن (ع) و قضیهٔ صلح، آن‌هم صلح تحمیلی بود. برای اینکه امام حسن، دوستان خودش، یعنی آن اشخاص خائنی که دور او جمع شده بودند، او را جوری کردند که نتوانست خلافش بکند، صلح کرد. صلح تحمیلی بود. این صلحی هم که به ما می‌خواهند بگویند، این است... . آن صلح تحمیلی که در عصر امام حسن (علیه‌السلام) واقع شد و آن حکمیت تحمیلی که در زمان امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) واقع شد، هر دویش، به دست اشخاص حیله‌گر درست شد. این ما را هدایت می‌کند به اینکه نه زیر بار صلح تحمیلی برویم و نه زیر بار حکمیت تحمیلی.»

امام خمینی (ره) در ۸ خرداد ۱۳۶۶ نیز چنین می‌فرماید:

«این‌هایی که می‌گویند باید سازش کرد، این‌ها می‌فهمند که ما اگر سازش کنیم، له می‌شویم؟ این‌ها راضی‌اند به اینکه سازش بشود؟... الان که صدام رو به جهنم دارد می‌رود و ان‌شاءالله خواهد رفت، وقت این است که شما جدیتتان زیادتر بشود؛ چه قوای مسلحه از هر صنف که هستند و چه ملت و چه این بسیج. اگر مهلت بهش بدهید، هر روزی که مهلت می‌دهید، او را تقویت می‌کنند و کار مشکل‌تر می‌شود. باید مهلت بهش نداد، سستی نباید کرد... امروز وقت این نیست که یک دسته‌ای، یک‌طرفی را بگیرند و یک دسته‌ای طرفی دیگر را بگیرند. یک دسته‌ای نصیحت کنند ما را که شما باید صلح بکنید. این مال ضعفاست. این اشخاص ضعیفی که همیشه در دام آمریکا بوده‌اند یا امثال این‌ها، از این مسائل می‌گویند.»

امام خمینی در پیام به زائران بیت‌الله‌الحرام در ۶ مرداد ۱۳۶۶ می‌فرماید: «من به تمام دنیا، با قاطعیت، اعلام می‌کنم که اگر جهان‌خواران بخواهند در مقابل دین ما بایستند، ما در مقابل همهٔ دنیای آنان خواهیم ایستاد و تا نابودی تمام آنان از پای نخواهیم نشست.»

اندکی تأمل و توجه در قسمت‌های فوق که به‌صورت مستند از امام راحل نقل شد، ما را به این نتیجهٔ قطعی و بسیار واضح و روشن می‌رساند که امام خمینی از ابتدا تا انتهای جنگ، با دیدگاهی که نسبت به ماهیت جنگ داشت و آن را جنگ اسلام و کفر و حق و باطل می‌دانست، هیچ‌گاه کوچک‌ترین تردیدی به ادامهٔ آن پیدا نکرد. همان گونه که ملاحظه شد، حتی در پیامی که دو هفته قبل از قبول قطعنامه صادر فرمود، نه‌تنها همگان را به جنگ تمام‌عیار و حضور در جبهه‌ها فراخواند، بلکه غفلت از مسائل جنگ را خیانت به رسول‌الله (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) دانست.»