کتاب کتاب بزرگ ایده

کتاب کتاب بزرگ ایده نوشتهٔ اریک بورک و ترجمهٔ پوپک رحیمی است. نشر قطره این کتاب راهنمای نگارشِ فیلم‌نامه، نمایشنامه و رمان را روانهٔ بازار کرده است.

درباره کتاب کتاب بزرگ ایده

می‌دانیم که نمایشنامه متنی است که برای اجرا بر روی صحنه و یا هر مکان دیگری نوشته می‌شود. هر چند این قالب ادبی شباهت‌هایی به فیلم‌نامه، رمان و داستان دارد، شکل و فرم و رسانه‌ای جداگانه و مستقل محسوب می‌شود. نخستین نمایشنامه‌های موجود از دوران باستان و یونان باقی مانده‌اند. نمایشنامه‌ها در ساختارها و شکل‌های گوناگون نوشته می‌شوند، اما وجه اشتراک همهٔ آن‌ها ارائهٔ نقشهٔ راهی به کارگردان و بازیگران برای اجرا است. بعضی از نمایشنامه‌ها تنها برای خواندن نوشته می‌شوند؛ این دسته از متن‌های نمایشی را کلوزِت (Closet) نامیده‌اند؛ نیز می‌دانیم که فیلم‌نامه متنی است که برای ساختن فیلم نوشته می‌شود. هر چند این قالب ادبی شباهت‌هایی به نمایشنامه و رمان و داستان دارد، شکل و فرم و رسانه‌ای جداگانه و مستقل محسوب می‌شود. فیلم‌نامه‌ها در ساختارها و شکل‌های گوناگون نوشته می‌شوند، اما وجه اشتراک آن‌ها ارائهٔ نقشهٔ راهی به کارگردان و بازیگران و عوامل دیگر برای تولید یک فیلم است. کتاب کتاب بزرگ ایده درمورد هفت عنصر یک داستان خوب و مترقی برای فیلم‌نامه، نمایشنامه و رمان سخن گفته است. اریک بورک که در دانشگاه UCLA و MFA فیلم‌نامه‌نویسی حرفه‌ای تدریس می‌کند، کتاب حاضر را برای برای نویسندگان تازه‌کار و کهنه‌کار در ۹ فصل نوشته است.

خواندن کتاب کتاب بزرگ ایده را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران نگارش فیلم‌نامه، نمایشنامه و رمان پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب کتاب بزرگ ایده

«نکته‌ای که می‌خواهیم دربارهٔ آن صحبت کنیم، «تم» یا «درون‌مایه» است. تم به پرسش‌های همدلی‌برانگیز عمومی و جهانی‌ای رجوع می‌کند که دربارهٔ چگونه «بهتر زندگی کردن» و «حل مسائل زندگی» است، مسائل و پرسش‌هایی که زیربنای بسیاری از داستان‌ها بوده‌اند. پدرخوانده احتمالاً داستانی دربارهٔ پسر یک رئیس مافیاست که وظیفهٔ حفاظت از شغل خانوادگی بر عهده‌اش است، اما در سطح درون‌مایه‌ای، پدرخوانده دربارهٔ وفاداری در مقابل فردگرایی، خانواده در مقابل کشور و بی‌گناهی در مقابل تجربه است. درحقیقت این پرسش‌ها خط قرمزهای داستان را برملا می‌کند و پاسخ دادن به آن‌ها کار ساده‌ای نیست. و زمانی که نویسنده، به سطح درون‌مایه‌ای داستان توجه ویژه‌ای می‌کند، داستان از سطح یک داستان گانگستری هیجان‌انگیز فراتر رفته و به یک شاهکار تبدیل می‌شود.

معنادار بودن ایده، احتمالاً تنها المانی است که از میان هفت المان مسئلهٔ داستان، جنبهٔ انتخابی و اختیاری دارد؛ چرا که پروژه‌هایی بوده‌اند که بدون معنادار بودن به شکلی که به آن اشاره کردیم توانسته‌اند به موفقیت دست پیدا کنند. مخصوصاً اگر داستان به اندازهٔ کافی سرگرم‌کننده باشد، مخاطبان به احتمال زیاد سطحی بودن و به‌یادماندنی نبودن اثر را خواهند بخشید.

اما برای آغاز حرفهٔ نویسندگی و فعالیت حرفه‌ای به‌عنوان یک نویسندهٔ قوی و برای خلق داستان‌های تأثیرگذار و قوی معنادار بودن به‌طرز وحشتناکی دارای اهمیت می‌شود. بزرگ‌ترین، قوی‌ترین، پرمایه‌ترین و به‌یادماندنی‌ترین داستان‌ها، به‌نوعی چیزی دربارهٔ مفاهیم عمیق‌تر انسانی روایت می‌کنند. این‌ها همان داستان‌های موفقی هستند که در فرهنگ‌های مختلف مورد ستایش قرار می‌گیرند، جوایز بسیاری برنده می‌شوند و برای نویسندگان خود، شهرت و افتخار به ارمغان خواهند آورد.

تم یا درون‌مایه با آزمودن اولویت‌های قابل مقایسه در زندگی در طول یک داستان ویژه، که درنهایت زاویهٔ دید نویسنده را دربارهٔ چگونگی بهتر زندگی کردن در جهان داستان و مؤثر بودن در آن، آشکار می‌کند، پیدا می‌شود. صحبت از مباحثه‌ها و جدال‌های آسان و روشن نیست، مانند اینکه نژادپرستی خوب است یا بد، یا شخص باید خودخواه یا ازخودگذشته باشد. یک درون‌مایهٔ خوب، نبرد و تقابل «خوبی‌ها» و «شیطانی‌ها» را قدرت می‌بخشد، اینکه چرا گاهی انتخاب میان «خوبی‌ها» و «شیطانی‌ها» برای کاراکترها بسیار سخت شده و حتی تغییر دادن «شیطانی‌ها» به «خوبی‌ها» غیرممکن می‌شود، را دراماتیزه می‌کند. در پایان هر داستان، یک نتیجه، دستاورد یا قضاوت تماتیک حاصل خواهد شد. و قطعاً چنین دستاوردی به‌آسانی و فوریت به دست نخواهد آمد.»