کتاب عصر هوش مصنوعی و آینده انسانی ما

کتاب الکترونیکی عصر هوش مصنوعی و آینده انسانی ما نوشتۀ هنری کیسینجر، اریک اشمیت و دنیل هاتنلوچر با ترجمۀ حمیدرضا بیژنی در گروه انتشاراتی ققنوس چاپ شده است. این کتاب دربارۀ پیامدهای گسترده هوش مصنوعی بر زندگی انسان، سیاست، اقتصاد، فرهنگ و هویت فردی در عصر جدید است. کتاب به‌دنبال طرح پرسش‌هایی اساسی درباره آینده‌ای است که در آن هوش مصنوعی نقش مهمی در تصمیم‌سازی‌ها و درک واقعیت دارد.

درباره کتاب عصر هوش مصنوعی و آینده انسانی ما

کتاب «عصر هوش مصنوعی و آینده انسانی ما» (The Age of AI and Our Human Future) اثری مشترک از هنری کیسینجر، اریک اشمیت و دنیل هاتنلوچر است که نخستین بار در سال ۲۰۲۱ منتشر شد. این کتاب نتیجه چندین سال گفتگو، پژوهش و همکاری این سه نویسنده از حوزه‌های مختلف سیاست، فناوری و آموزش عالی است که با هدف درک بهتر پیامدهای هوش مصنوعی بر آینده انسان نوشته شده است. نویسندگان در پیشگفتار کتاب بیان می‌کنند که بحث‌های اولیه آن‌ها دربارۀ هوش مصنوعی از یک کنفرانس آغاز شد و به‌تدریج به جلسات منظم فکری و مقاله‌نویسی تبدیل شد. آن‌ها معتقدند که هوش مصنوعی صرفاً یک فناوری یا صنعت نیست، بلکه «توانمندساز» بسیاری از عرصه‌های زیست انسانی است، از آموزش و پزشکی تا دفاع و هنر. این فناوری ویژگی‌هایی چون یادگیری، تکامل، و شگفت‌آفرینی دارد که سبب می‌شود حوزه‌های مختلف از نو تعریف شوند. کتاب در هفت فصل تنظیم شده است:

۱. جایی که ما هستیم

۲. چگونه به این‌جا رسیدیم

۳. از تورینگ تا امروز - و آینده

۴. پلتفرم‌های شبکه جهانی

۵. امنیت و نظم جهانی

۶. هوش مصنوعی و هویت انسانی

۷. هوش مصنوعی و آینده

نویسندگان ضمن مرور تاریخی بر روند شکل‌گیری هوش مصنوعی از دوران آلن تورینگ تا وضعیت کنونی، به بررسی چگونگی تأثیرگذاری این فناوری بر ساختارهای جهانی، اقتصاد، امنیت، آموزش و حتی خودآگاهی انسان می‌پردازند. آن‌ها به‌ویژه به مسائلی مانند جنگ‌های مبتنی بر هوش مصنوعی، دوستی‌های مصنوعی برای کودکان، الگوریتم‌هایی که واقعیت را تفسیر می‌کنند و جایگاه تصمیم‌گیری انسان در مقابل ماشین اشاره می‌کنند. کتاب با این هدف نوشته شده که بیشتر پرسش‌برانگیز باشد تا پاسخ‌دهنده. نویسندگان تأکید دارند که هیچ فرد یا رشته‌ای به‌تنهایی نمی‌تواند آینده‌ای را درک کند که در آن ماشین‌ها الگوریتم‌هایی فراتر از عقل انسانی کنونی را به کار می‌گیرند. بنابراین جوامع باید با همکاری و بحث عمومی، مسیر تعامل با این فناوری را طراحی کنند. همچنین در کتاب به این اشاره می‌شود که رشد سریع فناوری باعث شده که ابزارهایی نظیر ویدیوکنفرانس، که تا چند سال قبل نوآوری به حساب می‌آمدند، اکنون به بخش عادی زندگی تبدیل شده‌اند. به همین ترتیب، هوش مصنوعی نیز به‌زودی در بخش‌های مختلف زندگی بشر حضوری روزمره و پررنگ خواهد داشت. در پایان کتاب تأکید می‌شود که هنوز این انسان‌ها هستند که می‌توانند مسیر آینده را تعیین کنند، و باید این مسیر را بر اساس ارزش‌های انسانی تعریف کنند.

کتاب عصر هوش مصنوعی و آینده انسانی ما را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب برای مخاطبانی مناسب است که علاقه‌مند به تأمل درباره تأثیرات اجتماعی، سیاسی و فلسفی فناوری‌های نوین، به‌ویژه هوش مصنوعی هستند. دانشجویان و پژوهشگران علوم انسانی، سیاست‌گذاری علم، فلسفه فناوری، آینده‌پژوهی و مطالعات میان‌رشته‌ای از مخاطبان اصلی آن هستند.

درباره نویسندگان

هنری کیسینجر (Henry Kissinger): سیاست‌مدار، دیپلمات و نظریه‌پرداز روابط بین‌الملل اهل ایالات متحده. او وزیر امور خارجه و مشاور امنیت ملی آمریکا در دهه ۱۹۷۰ بود و به‌خاطر نقش خود در سیاست‌های جنگ سرد، برنده جایزه صلح نوبل سال ۱۹۷۳ شد.

اریک اشمیت (Eric Schmidt): مدیرعامل و رئیس سابق گوگل و از چهره‌های مهم در توسعه فناوری‌های اینترنتی و هوش مصنوعی. او در کمیسیون امنیت ملی ایالات متحده درباره هوش مصنوعی نیز عضویت داشته است.

دنیل هاتنلوچر (Daniel Huttenlocher): دانشمند علوم کامپیوتر و رئیس مؤسس کالج MIT Schwarzman برای رایانش، و پیش‌تر مسئول نهادهای فناورانه در دانشگاه کرنل.

بخشی از کتاب عصر هوش مصنوعی و آینده انسانی ما

«به طور معمول، این موضوع که یک برنامهٔ شطرنج برنامهٔ شطرنج دیگری را شکست دهد فقط برای تعداد انگشت‌شماری از علاقه‌مندان حایز اهمیت است. اما آلفازیرو یک برنامهٔ شطرنج معمولی نبود. برنامه‌های قبلی متکی به حرکت‌هایی بودند که انسان‌ها تصور، اجرا و بارگذاری کرده بودند ــ به عبارت دیگر، برنامه‌های قبلی بر تجربه، دانش و استراتژی انسانی تکیه داشتند. مزیت اصلی این برنامه‌های اولیه در برابر رقبای انسانی‌شان اصالت نبود، بلکه قدرت پردازش برتری بود که آن‌ها را قادر می‌ساخت گزینه‌های بسیار بیشتری را در یک دورهٔ زمانی معین ارزیابی کنند. در مقابل، آلفازیرو هیچ حرکت، ترکیب یا استراتژی از‌پیش‌برنامه‌ریزی‌شده‌ای نداشت که از بازی انسانی مشتق شده باشد. سبک آلفازیرو کاملاً محصول آموزش هوش مصنوعی بود: سازندگانْ قوانین شطرنج را در اختیار آن قرار دادند و به آن دستور دادند که استراتژی‌ای ایجاد کند تا نسبت برد به باخت را به حداکثر برساند. آلفازیرو پس از تنها چهار ساعت تمرین با بازی مقابل خود به عنوان برجسته‌ترین برنامهٔ شطرنج جهان ظاهر شد. تا زمان نوشتن این نوشته، هیچ انسانی هرگز آن را شکست نداده است.»