کتاب سلطه مذکر

کتاب سلطه مذکر نوشتهٔ پیر بوردیو و ترجمهٔ محسن ناصری راد است. انتشارات آگه این کتاب را منتشر کرده است؛ کتابی که به سلطهٔ مذكر بر مؤنث اشاره کرده و چگونگی به وجودآمدن اين سلطه را نشان داده است.

درباره کتاب سلطه مذکر

کتاب سلطه مذکر به سلطهٔ مذكر بر مؤنث اشاره کرده و چگونگی به وجودآمدن اين سلطه را نشان داده است. این کتاب که با یادداشتی به نام «جاودانه‌سازی امر قراردادی (یادداشت نویسنده برای ترجمه‌های انگلیسی و آلمانی)» آغاز شده، پس از مقدمه، سه بخش اصلی را در بر گرفته است؛ «تصویری درشت‌نما» و «به‌یادآوردن پایاهای پنهان» و «دوام و تغییر». «مؤخره‌ای در باب سلطه و عشق» عنوان بخش پایانی این کتاب است؛ البته نویسنده پس از این نتیجه‌گیری کرده است. این اثر به قلم یک جامعه‌شناس فرانسوی نوشته شده است. «سلطهٔ مذکر» را یکی از آثار متأخر پیر بوردیو در میان بیش از ۵۰ اثر او دانسته‌اند که به چندین زبان ترجمه شده است. این کتاب به‌دلیل موقعیت خود به‌منزلهٔ ابزاری مفهومی برای طرفداران حقوق زنان، اثری قابل‌توجه و بسیار ارزشمند شناخته شده است؛ بااین‌حال بسیاری از طرفداران حقوق زنان از آن در هراسند. نویسنده گفته است که در این کتاب که فرصتی یافته تا با کمک بسیاری از آثار علمی و پژوهشیِ مربوط به مناسبات بین دو جنس، استدلال‌های پیشین خود را در این مورد تشریح و تأیید و تصحیح کند، به‌صراحت به پرسشی می‌پردازد که از سوی بیشتر مفسران و منتقدان آثار او دربارهٔ تغییر یا دوامِ (مطلوب یا مشهودِ) نظم جنسی مطرح شده است.

پی یر بوردیو در سال ۱۹۹۰ نخستین‌بار مفهوم جامعه‌شناختی «نظم جنسیتی» را مطرح کرد و سال‌ها بعد در اثر حاضر آن را بازنویسی و تکمیل کرد. او در این اثر، رویکرد جدیدی به نظریه‌پردازی و پژوهش دربارهٔ نابرابری جنسیتی دارد و آن را مصداق «پارادوکس دوکسا» می‌داند و برای توجیه کلیت ظاهری این تفاوت‌های جنسیتی، دانشمندان علوم اجتماعی را به شناخت سازوکارهای تاریخی تاریخ‌زدایی و جاودانه‌سازی تفاوت جنسی فرا می‌خواند. کتاب سلطه مذکر را تصویری از گذشتهٔ جوامع اروپایی معاصر دانسته‌اند. پیر بوردیو در این اثر درصدد نمایش ناخودآگاهی جمعی است؛ ناخودآگاهی که بر جلوه‌های مدرن و پیشامدرن نظم جنسیتی جوامع مدیترانه‌ای تأکید دارد. او درمورد جامعهٔ معاصر اروپا و جامعهٔ کابیلی در پیش از سرمایه‌داری سخن گفته است. پیر بوردیو معتقد است که سلطهٔ مذکر، ریشه در ناخودآگاه جمعی ما دارد و هرگز نمی‌توان آن را دید. سلطهٔ مذکر را چنان‌که از آن انتظار می‌رود، به‌سختی می‌توان به چالش کشید. اثر حاضر از متن انگلیسی به پارسی برگردانده شده است. کتاب «سلطهٔ مذکر» در ۱۹۹۸ میلادی به رشتهٔ تحریر در آمده است.

خواندن کتاب سلطه مذکر را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران مطالعه درمورد مفهوم جامعه‌شناختی «نظم جنسیتی» (از پیر بوردیو) پیشنهاد می‌کنیم.

درباره پیر بوردیو

پیر بوردیو (۱۹۳۰ - ۲۰۰۲)، اهل جنوب غربی فرانسه، در سال ۱۹۵۵ در ۲۵سالگی موفق به دریافت درجهٔ دکتری در رشتهٔ فلسفه از اکول نرمال سوپریور (ENS) پاریس شد. او در ۱۹۵۸ با پیروی از نظام دانشگاهی و با رویکردی علمی، نخستین مطالعهٔ قوم‌شناسانه و مهم خود را در میان مردمان بادیه‌نشین بربر در شمال آفریقا به پایان رساند. در بازگشت به فرانسه، در مدرسهٔ عالی مطالعات علوم اجتماعی (EHESS) در پاریس شروع به تدریس کرد. در سال ۱۹۷۵ پژوهش‌نامهٔ علوم اجتماعی را تأسیس کرد و در سال ۱۹۸۱ مدیر «مرکز جامعه‌شناسی اروپا» و صاحب کرسی جامعه‌شناسی در کلژدوفرانس شد. آثار او جزء لاینفک انقلاب فکری در جامعه‌شناسی و انسان‌شناسی شدند. در اوایل دههٔ ۱۹۹۰ به‌خاطر آثار علمی و پژوهشی خود که به درخشش بین‌المللی جامعه‌شناسی فرانسه کمک کرده بود، موفق به دریافت نشان طلایی «مرکز ملی پژوهش‌های علمی» فرانسه شد. آثار نظری او از منسجم‌ترین نظریه‌های اجتماعی نوشته‌شده در اواخر قرن بیستم هستند. مهم‌ترین آثار او در علوم اجتماعی عبارت‌اند از «بازتولید» (۱۹۷۰)، «طرح کلی نظریهٔ عمل» (۱۹۷۲)، «تمایز» (۱۹۷۹)، «حس عملی» (۱۹۸۰)، «هومو آکادمیکوس» (۱۹۸۴)، «چیزهای گفته‌شده» (۱۹۸۷)، «تأملات پاسکالی» (۱۹۹۷)، «سلطهٔ مذکر» (۱۹۹۸)، «دربارهٔ دولت» (۲۰۱۲) و «مانه: یک انقلاب نمادین» (۲۰۱۳).

بخشی از کتاب سلطه مذکر

«ما، چه مرد و چه زن، در حالی‌که خودمان نیز بخشی از موضوعی هستیم که در فهم‌اش می‌کوشیم، ساختارهای تاریخی نظم مذکر را، در قالب طرح‌واره‌های ناخودآگاهِ ادراک و ارزیابی، در بدن‌مان جای داده‌ایم. بدین‌سان، هنگام تلاش برای فهم سلطهٔ مذکر چه‌بسا به طرز تفکراتی متوسل شویم که خود محصول این سلطه‌اند. یگانه امید ما برای خروج از این چرخه یافتنِ راهبردی عملی برای عینیت‌بخشیدن به سوژهٔ عینی‌سازی علمی است. راهبردی که می‌خواهم در این‌جا اتخاذ کنم استفاده از نوعی تجربهٔ آزمایشگاهی است به‌جای استفاده از تفکر مجرد معطوف به کشف «مقوله‌های فاهمه» یا، به‌قول امیل دورکیم، «صور طبقه‌بندی» که به کمک آن‌ها جهان را برمی‌سازیم (که البته، این صور، به‌مثابه برون‌دادهای این جهان، عمدتاً با جهان سازگار و هم‌آهنگ‌اند، تا آن‌جا که توجه کسی را جلب نمی‌کنند). این راهبرد تحلیل قوم‌نگارانهٔ ساختارهای عینی و صور شناختی یک جامعهٔ تاریخی خاص و درعین‌حال بیگانه و بسیار نزدیک به ما، یعنی جامعهٔ بربرهای کابیلی را، که در عین غریب‌بودن آشنا نیز هست، ابزاری برای جامعه‌کاوی ناخودآگاه مردمحور می‌داند که از پسِ عینیت‌بخشیدن به مقوله‌های این ناخودآگاه برمی‌آید.»