کتاب سووشون، آینه روزگار

کتاب الکترونیکی سووشون، آینۀ روزگار نوشتۀ فاطمه سرمشقی در انتشارات علمی و فرهنگی چاپ شده است. این کتاب به بررسی جامعه‌شناسی ادبی و تحلیل جامعه‌شناختی رمان سووشون اثر سیمین دانشور می‌پردازد و با رویکردهای مختلف نقد ادبی، از جمله نقد جامعه‌شناختی و فمینیستی، این رمان را تحلیل کرده است.

درباره کتاب سووشون، آینه روزگار

این کتاب بر اساس رسالۀ کارشناسی ارشد نویسنده تهیه شده و به معرفی نقد جامعه‌شناختی و نقد فمینیستی به عنوان ۲ رویکرد اساسی می‌پردازد. کتاب سووشون، آینهٔ روزگار در ۴ فصل تنظیم شده است:

۱. معرفی نقد جامعه‌شناختی و مسیر تکاملی آن از آغاز تا سدۀ بیستم با تأکید بر آثار لوکاچ، گلدمن، و باختین.

۲. تحلیل لایه‌های نمادین و اجتماعی رمان سووشون، با تأکید بر پیوندهای این اثر با تاریخ و جامعه ایران.

۳. معرفی نقد فمینیستی و جایگاه آن در نقد ادبی با بررسی آثار نویسندگانی همچون ویرجینیا وولف.

۴. بررسی نقش و جایگاه زنان در سووشون، از جمله قهرمان داستان، زری، و تحلیل روایت این اثر از زاویۀ نگاه زنانه و اجتماعی.

این کتاب تلاش دارد تا با استفاده از نقد جامعه‌شناختی و فمینیستی، ابعاد جدیدی از رمان سووشون را کشف کند و نشان دهد چگونه این رمان بازتابی از وضعیت اجتماعی و تاریخی ایران است.

کتاب سووشون، آینه روزگار را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب برای دانشجویان و پژوهشگران زبان و ادبیات فارسی، علاقه‌مندان به نقد ادبی، و خوانندگان علاقه‌مند به تحلیل جامعه‌شناختی و فمینیستی آثار ادبی مفید خواهد بود.

بخشی از کتاب سووشون، آینه روزگار

«روان‌بنیادی و جامعه‌بنیادی از دیگر جریان‌های فکری‌ای بودند که تناقضاتشان در تولد نقد جامعه‌شناختی تأثیر قطعی داشت. مباحثات و مجادله‌های فراوانی در این زمینه به طور هم‌زمان در فرانسه (سورل، لانسون، گراسری، پوسینه، اَرِآ، موفیه، گاستینه، و لالو)، آلمان (بورکهارت، هوسن‌اشتاین، و شمارلو)، و انگلستان (ایرجوهیرن) به وجود آمد. این مناقشات سرانجام باعث توجه بیشتر منتقدان ادبی به مسئلۀ اجتماع شد؛ با این حال، ناقدان همچنان روان‌شناسی فردی را در آفرینش هنر مؤثرتر می‌دانستند. از این رو، م. لالو در کتاب طرح یک زیبایی‌شناسی موسیقی علمی، برای توصیف هنر سه جنبه را برمی‌شمارد: «جنبۀ فیزیولوژیک، جنبۀ روانی، و جنبۀ جامعه‌شناسانه». نیز از همین روست که ای هیرن بر آن است که «انگیزه‌ها یا محرک‌های درونی۱ هنر، محرک‌های فردی هستند و ماهیت آن‌ها احساسی است و در نتیجه، فقط از وضع روانی فرد ریشه می‌گیرند، ولی نمی‌توانند منشأ هنری به خود بگیرند، مگر وقتی که هنرمند از تصویرهای ذهنی و وسیله‌های بیانی‌ای استفاده کند که محیط اجتماعی برای او فراهم می‌آورد». آنچه در زندگی هنری و سیر و تکامل آن توجه ناقدان را همیشه به خود جلب کرده تحولاتی است که در آن روی می‌دهد. دسته‌ای آن را نشانه‌ای از یک انحطاط کلی می‌دانستند و به «زوال آرمان‌های سیاسی و اجتماعی خود» نزدیک می‌دیدند. از همین رو، منتقد و مورخ فرانسوی، فردینان برونیتر، در تبیین و توجیه جهش‌ها و انقلاب‌های بزرگ در تحول ادبیات بسیار کوشید. برونیتر هنر را به نوع‌های زنده تقسیم کرد و کوشید تا اصول «گزینش انواع» داروین را در مقیاسی وسیع، در قلمرو هنر و ادبیات به کار گیرد.»