کتاب سیستم های پیچیده فضایی و همه گیری

معرفی کتاب سیستم های پیچیده فضایی و همه گیری

کتاب الکترونیکی «سیستم‌های پیچیده فضایی و همه‌گیری» (Complex Spatial Systems and Pandemics) نوشتهٔ حسین بهبودی‌مقدم، حسین حاتمی‌نژاد و احمد پوراحمد و منتشرشده توسط نشر نیکایش، به بررسی رابطهٔ میان ساختارهای فضایی شهرها و پدیدهٔ همه‌گیری‌ها می‌پردازد. این اثر در حوزهٔ بوم‌شناسی شهری و برنامه‌ریزی شهری با تمرکز بر جنبه‌های بهداشتی و اجتماعی، به ویژه در مواجهه با بیماری‌های همه‌گیر مانند کووید-۱۹، نگاشته شده است. نسخه الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب سیستم های پیچیده فضایی و همه گیری

این کتاب به بررسی نقش فضاهای جغرافیایی، به‌ویژه شهرها، در شکل‌گیری و گسترش همه‌گیری‌ها می‌پردازد و تلاش می‌کند با تکیه بر نظریهٔ سیستم‌های پیچیده، ابعاد مختلف این پدیده را تحلیل کند. نویسندگان با مرور تاریخچهٔ همه‌گیری‌ها از قرون گذشته تا دوران معاصر، به ویژه پاندمی کووید-۱۹، نشان می‌دهند که چگونه شهرها به عنوان سیستم‌هایی پویا و پیچیده، هم در تشدید و هم در کنترل بیماری‌ها نقش دارند. کتاب در چهار فصل تدوین شده و ابتدا به تاثیرات فضایی همه‌گیری‌ها و تفاوت‌های آن‌ها در قرن بیست و یکم می‌پردازد. سپس ادبیات نظری مرتبط با پیچیدگی و پخش فضایی را بررسی می‌کند و در ادامه، عوامل فضایی موثر بر گسترش یا کاهش همه‌گیری‌ها را تحلیل می‌کند. در پایان، جمع‌بندی و چارچوب نظری برای مواجهه با همه‌گیری‌های آینده، به ویژه در شهر تهران، ارائه می‌شود. اثر حاضر با رویکردی میان‌رشته‌ای، مخاطب را با مفاهیم کلیدی مانند خودسازماندهی، انطباق‌پذیری و تاب‌آوری شهری آشنا می‌کند و به نقش سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی و همکاری‌های بین‌المللی در مدیریت بحران‌های بهداشتی می‌پردازد.

خلاصه کتاب سیستم های پیچیده فضایی و همه گیری

پیام اصلی کتاب بر اهمیت درک شهرها به عنوان سیستم‌هایی پیچیده و پویا در مواجهه با همه‌گیری‌ها تاکید دارد. نویسندگان با مرور نمونه‌هایی از همه‌گیری‌های تاریخی مانند طاعون، وبا، آنفولانزای اسپانیایی و کووید-۱۹، نشان می‌دهند که بیماری‌ها نه در خلأ، بلکه در بستر فضاهای جغرافیایی و شهری رخ می‌دهند و این فضاها هم از همه‌گیری‌ها تاثیر می‌پذیرند و هم بر آن‌ها تاثیر می‌گذارند. کتاب توضیح می‌دهد که ویژگی‌هایی مانند تراکم جمعیت، ساختارهای حکومتی، کیفیت محیط زیست، حمل‌ونقل عمومی و دسترسی به فضاهای سبز، همگی می‌توانند بر شدت و گسترهٔ همه‌گیری‌ها اثرگذار باشند. همچنین، با تکیه بر نظریهٔ پیچیدگی، تاکید می‌شود که شهرها به واسطهٔ خودسازماندهی و قابلیت انطباق، می‌توانند به شیوه‌های نوین با بحران‌ها مواجه شوند. اثر حاضر به این نکته اشاره دارد که برنامه‌ریزی شهری و سیاست‌گذاری باید بر اساس شناخت پویایی‌ها و عدم قطعیت‌های سیستم‌های شهری صورت گیرد و تنها با همکاری و هم‌افزایی میان بازیگران مختلف، می‌توان به تاب‌آوری و کاهش آسیب‌پذیری در برابر همه‌گیری‌ها دست یافت.

چرا باید کتاب سیستم های پیچیده فضایی و همه گیری را خواند؟

این کتاب با ارائهٔ تحلیلی جامع از رابطهٔ میان ساختارهای فضایی شهرها و همه‌گیری‌ها، به مخاطب کمک می‌کند تا درک عمیق‌تری از پویایی‌های شهری و نقش آن‌ها در مدیریت بحران‌های بهداشتی به دست آورد. اثر حاضر با ترکیب نظریه‌های پیچیدگی و مطالعات موردی تاریخی، چارچوبی برای تحلیل و برنامه‌ریزی شهری در مواجهه با بیماری‌های واگیردار ارائه می‌دهد و به اهمیت تاب‌آوری، خودسازماندهی و سیاست‌گذاری مبتنی بر شواهد تاکید می‌کند.

خواندن کتاب سیستم های پیچیده فضایی و همه گیری را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای پژوهشگران و دانشجویان حوزه‌های جغرافیا، برنامه‌ریزی شهری، بوم‌شناسی شهری و جامعه‌شناسی، همچنین مدیران شهری و سیاست‌گذاران حوزه سلامت و مدیریت بحران مناسب است. همچنین برای کسانی که دغدغهٔ تحلیل و مدیریت تاثیرات اجتماعی و فضایی همه‌گیری‌ها را دارند، مطالعهٔ این اثر مفید خواهد بود.

فهرست کتاب سیستم های پیچیده فضایی و همه گیری

- فصل اول: همه‌گیری‌ها و تاثیرات فضایی آن‌هادر این فصل، تاریخچهٔ همه‌گیری‌ها و نقش فضاهای جغرافیایی، به ویژه شهرها، در گسترش یا کنترل بیماری‌ها بررسی می‌شود. تفاوت‌های همه‌گیری‌های قرن بیست و یکم با گذشته و اهمیت نظریهٔ پیچیدگی در تحلیل این پدیده‌ها مورد بحث قرار می‌گیرد.- فصل دوم: ادبیات نظری و مدل‌های مقابله با همه‌گیری‌هااین فصل به معرفی نظریه‌های پیچیدگی و پخش فضایی می‌پردازد و اصول نظریهٔ پیچیدگی را به عنوان چارچوب تحلیلی اصلی معرفی می‌کند. همچنین مدل‌های تجربی جدید شهری و تاثیر آن‌ها بر مدیریت همه‌گیری‌ها بررسی می‌شود.- فصل سوم: پیچیدگی‌های عوامل فضایی موثر بر گسترش همه‌گیری‌هادر این بخش، تاثیر عوامل مختلف مانند کیفیت محیط زیست، تغییرات جمعیتی و ساختارهای حکومتی بر شدت و گسترهٔ همه‌گیری‌ها تحلیل می‌شود.- فصل چهارم: جمع‌بندی و چارچوب نظریدر پایان، جمع‌بندی مباحث و ارائهٔ چارچوب نظری مبتنی بر نظریهٔ پیچیدگی برای مواجهه با همه‌گیری‌های آینده، به ویژه در شهر تهران، ارائه می‌شود.

بخشی از کتاب سیستم های پیچیده فضایی و همه گیری

«در تاریخ بشر حوادث و اتفاقات زیادی او را با چالش‌هایی عظیم روبرو ساخته که به طور قطع ظهور همه‌گیری‌ها یکی از مهم‌ترین این چالش‌ها به شمار می‌رود. همه‌گیری‌ها به علت این‌که عوامل میکروبی آن‌ها پویا و قابل تغییر هستند سبب مرگ و ناتوانی‌های بلندمدت می‌شوند. آن‌ها مسبب پیش از ۲۴ میلیون مرگ در سال می‌شوند که عمدتاً در کشورهای در حال توسعه اتفاق می‌افتد. تقریباً ۴۶ درصد از مرگ‌هایی که در کشورهای درحال توسعه رخ داده در اثر همه‌گیری‌ها هستند. نکته مهم غیر قابل پیش‌بینی بودن عامل همه‌گیری‌هاست. این عفونت‌ها معمولاً غیرقابل پیش‌بینی هستند زیرا عوامل خطر برای انتقال آن‌ها شناخته شده نیستند یا این‌که اغلب در نتیجه ارگانیسم‌هایی است که از سدهای گونه‌ها عبور کرده و از حیوان به انسان منتقل می‌شوند. عامل این عفونت‌ها معمولاً ویروسی است که علاوه بر این‌که باعث ابتلا و مرگ انسان می‌شوند، کارکنان بهداشت و درمانی را نیز در معرض خطر بزرگی قرار می‌دهند و هزینه گزافی را برای اقتصاد کشورها به همراه دارند.»