کتاب خواجه عبدالله انصاری

کتاب خواجه عبدالله انصاری از نخستین مشایخ صوفی نوشتهٔ عبدالغفور روان فرهادی و ترجمهٔ مجدالدین کیوانی است و نشر مرکز آن را منتشر کرده است. این کتاب از مجموعهٔ تصوف و عرفان نشر مرکز محسوب می‌شود. در این کتاب، انصاری را در کلیتِ او می‌یابید؛ گرچه انصاری مترجم، مفسر، معلم اخلاق، استاد تصوفِ نظری و شاعری ادیب و از همه بالاتر، عارفی خداجوی است که مدام چون مرغ حقّ بانگ عاشقانه سر می‌دهد و الهی‌الهی‌کنان رضا و قرب خدا می‌طلبد!

درباره کتاب خواجه عبدالله انصاری

خـواجه عبدالله انصـاری را بیشتر به مناجـات‌های پرشور عارفانـه‌اش می‌شناسیـم، اما در واقع این تنهـا یـک بُعد شخصیت اوست، و خواجه نه فقط عارفی شیفته بلکه نیز مفسر، محدث، فقیهی ضد کلام، واعظ و مدرس و از بزرگانی بوده که در نزدیک‌کردن شریعت و طریقت می‌کوشیده‌اند. در کتـاب حاضر خواجه عبـدالله انصـاری را در کلیـت و تمامیت او می‌یابیـم: مترجـم، مفسـر، معلـم اخلاق، استاد تصوف نظری و شاعری ادیب، بالاتر از همه عارفی خداجوی که مـدام چـون مـرغ حق بانـگ عاشقـانه سر می‌دهد و الهی‌الهی‌کنان رضا و قرب خدا می‌طلبد. نویسنده‌ٔ کتاب دانشمند و ادیب افغانی مشهوری است که از شخصیت‌های فرهنگی و برجسته‌ٔ معاصر افغانستان به شمار می‌آید.

خواندن کتاب خواجه عبدالله انصاری را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به پژوهشگران حوزهٔ عرفان اسلامی و دوستداران خواجه عبدالله انصاری پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب خواجه عبدالله انصاری

«عبدالله انصاری هروی "نویسنده‌ای بزرگ" به شمار می‌رود، ولی با وجود این تقریباً، هیچ گاه چیزی ننوشت! بیشتر آثار او که در دسترس ماست مبتنی بر پی‌نوشت های طلّاب و نوآموزان مجلس درس‌اوست، پی‌نوشت هائی که انصاری به ندرت آنها را بازبینی یا تنقیح می‌کرد (از جمله منازل السائرین را). در پاره‌ای موارد اثری (مانند کشف‌الاسرار، تفسیر یا شرح قرآن)، به دست عالمی بسط و تفصیل یافته است؛ در موارد دیگر کتابی (مانند طبقات‌الصوفیه) به صورت "پی‌نوشت های درسی" خام و ناپرداخته‌ای باقی مانده است.

انصاری بیشتر معلمی بود که سخن می‌گفت تا مؤلفی که می‌نوشت. آموزشهای او در دوران طلبگی و بعدها به هنگام تدریس حدیث، که به برکت حافظه شگرفش تقویت شده بود، این قدرت را به وی می‌داد که همچون کتابی صحبت کند. او نخستین کسی بود که رسالات‌کوتاه یادْ یاری در موضوعات بسیار پیچیده و دشوارِ تصوّف فراهم کرد. این رسالات (از حیث صورت، نه محتوا) ــ بسیار شبیهِ خلاصه‌های یادیار یا کمک حافظه‌ای دانشجویان علوم انسانی در فرانسه که می‌خواهند در امتحانات دلهره‌آورِ ورودی شرکت کنند ــ با وسواسی در خور توجه تهیه شده است. از این مقوله است صد میدان و منازل السائرین.

ما در این مقدمه بخشهائی از کتابها، رسالات و آثار کم اهمیت‌تر انصاری را همراه با فهرستی از کتابهای فارسی که در نسخ خطی سده ۹ ق /۱۵ م و پس از آن به وی منسوب شده است (ولی اصالت آنها را نسخ کهن تأیید نمی‌کنند)، عرضه می‌کنیم. مع‌ذلک، در مورد اخیر، نمی‌توان این نسخه‌های خطی متأخرتر را یکسره ردّ کرد. زیرا مقداری از مندرجات آنها را می‌توان اساساً در نسخ خطی قدیم‌تر سراغ گرفت. یک نمونه از این، رساله دل و جان است که فقط در یک دستنویس سده نهمی یافت می‌شود. این رساله بخشی از متن، یا فقره‌ای از آنچه را که در دوصفحه از کشف‌الاسرار می‌خوانیم، دربرمی‌گیرد. به طور کلی، ردِّ بسیاری از قسمتهای متونی را که در نسخ سده نهمی یافت می‌شود، نیز می‌توان در دستنوشته‌های قدیم‌تر (از قبیل کشف‌الاسرار و طبقات؛ به صفحات ۱۴۱ تا ۱۴۲ مراجعه شود) پیدا کرد.»