کتاب موبی دیک

کتاب موبی دیک رمانی از هرمان ملویل رمان‌نویس آمریکایی قرن نوزدهمی است. این کتاب را یکی از مهم‌ترین رمان‌های تاریخ ادبیات آمریکا خوانده‌اند. موبی دیک روایت ملوانی به نام «اسماعیل» است که در یک سفر ماجراجویانه‌ی دریایی شرکت می‌کند. در یک کشتی که ناخدایش «اهب» به‌دنبال انتقامی دیوانه‌وار از نهنگی غول‌آساست که پیش‌تر کشتی‌اش را وارون و پایش را از زانو قطع کرده‌ است. نسخه‌ی حاضر خلاصه و متن کوتاه‌شده‌ای از این رمان مشهور است.

رمان موبی دیک با ترجمه نوشین ابراهیمی به کوشش نشر افق منتشر و برای خرید و دانلود در طاقچه ارائه شده است. نسخه الکترونیکی این رمان با فرمت epub در طاقچه منتشر شده که در مقایسه با فرمت pdf قابلیت‌های بیشتری برای مطالعه ارائه می‌دهد.

درباره کتاب موبی دیک اثر هرمان ملویل

کتاب موبی دیک اثر جاودان و الهام‌بخش نویسنده‌ی بزرگ ادبیات آمریکا، هرمان ملویل است. رمانی که پس از انتشار در سال ۱۸۵۱ در آمریکا، آن‌گونه که شایسته‌اش بود، قدر ندید، اما در اوایل قرن بیستم، به شهرتی وسیع و کم‌نظیر دست یافت و ملویل را به‌عنوان یکی از چهره‌های شاخص و تاثیرگذار در ادبیات داستانی آمریکا مطرح کرد.

راوی رمان، «ملوان اسماعیل» است که در یک سفر دریایی عجیب، با «ناخدا اهب» همراه می‌شود. ناخدا اهب زخم‌خورده‌ی یک وال سفید به نام «موبی دیک» و در پی انتقام از او است. شرح این سفر جذاب، با جزئیات و ظرایفی که از قلم پرتوان ملویل برآمده، رمان موبی دیک را به یکی از رمان‌های برتر تاریخ بدل کرده است. گواه این ادعا فهرست‌های گوناگونی از رمان‌های برتر تاریخ یا رمان‌های برتر آمریکایی است که این اثر عموما جای ثابتی در آن‌ها دارد.

ملویل که خود سفرهای دریایی و چالش‌برانگیزی را تجربه کرده بود و از سویی مطالعاتی گسترده و عمیق در فلسفه، ادبیات و الاهیات از شاهکارهای شکسپیر گرفته تا انجیل داشت، با گنجینه‌ای رنگارنگ از حکمت و تجربه، این اثر تاریخی را خلق کرد. اثری که دی اچ لارنس، نویسنده و از شخصیت‌های برجسته‌ی ادبیات انگلیسی، آن را یکی از شگفت‌انگیزترین کتاب‌های دنیا و بهترین کتاب در مورد دریا توصیف کرده است. کتاب حاضر، نسخه‌ی کوتاه‌شده‌ی موبی دیک است که توسط نوشین ابراهیمی به فارسی برگردانده و نشر افق به انتشارش رسانده است.

خلاصه داستان موبی دیک

«مرا اسماعیل صدا کنید». این جمله‌ی آغازین کتاب موبی دیک و یکی از جاودانه‌ترین جملات آغازین رمان‌ در تاریخ ادبیات است. «اسماعیل» ملوانی است که از منهتن به نیوبدفور آمده تا سفری دریایی را تجربه کند. پس از اتفاقاتی بنا می‌شود سفری دریایی را برای شکار نهنگ تجربه کند؛ با یک کشتی که ناخدایش اهب نام دارد. اهب فردی عجیب و کینه‌جو است که از یک نهنگ غول‌آسا زخمی عمیق بر دل دارد. آن نهنگ غول‌پیکر همان «موبی دیک» است که رمان نیز به نام اوست. این وال مدت‌ها پیش، کشتی ناخدا اهب را نابود کرده و یکی از پاهایش را از او گرفته است. اهب صراحتا به همراهانش در کشتی می‌گوید که تنها هدف او انتقام از موبی دیک است. آتش انتقام در سینه‌ی اهب آن‌چنان شعله‌ور است که از هیچ عملی برای نابودی وال غول‌آسای داستان، فروگذار نمی‌کند. اسماعیل در این سفر ماجراهای بزرگ و کوچک زیادی را تجربه می‌کند و روایتش از این ماجراها بسیار خواندنی است. سفری که در پایانش اسماعیل زنده می‌ماند تا سرنوشت همراهانش را روایت کند.

خواندن و دانلود کتاب موبی دیک را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب را به طرف‌داران رمان‌های ماجراجوییِ جذاب و داستان‌های با محوریت سفرهای دریایی پیشنهاد می‌کنیم.

چرا باید رمان موبی دیک با ترجمه نوشین ابراهیمی را بخوانیم؟

کتاب موبی دیک یکی از مهم‌ترین رمان‌های تاریخ است که اثری نو و نقطه‌ی عطفی‌ در ادبیات واقع‌گرایانه به حساب می‌آید. این کتاب علاوه‌بر وجوه ادبی کم‌نظیر و ارزشمند، داستانی جذاب و پرکشش نیز دارد.

درباره هرمان ملویل؛ نویسنده کتاب

هرمان ملویل، رمان‌نویس و شاعر صاحب‌نام آمریکایی و نویسنده کتاب موبی دیک است. او در یکم آگوست ۱۸۶۱ در نیویورک و در خانواده‌ای مرفه با تباری اسکاتلندی-انگلیسی و آلمانی به دنیا آمد. خانواده‌ی ملویل در سال‌های کودکی هرمان ورشکسته شد تا او مجبور شود در آن سنین مشغول به کار شود. در آغاز جوانی تصمیم گرفت به کار دریانوردی روی آورد. در سفری برای صید نهنگ بود که از سختی این کار به تنگ آمد و همراه با دوستش از کشتی فرار کرد و به جزیره‌ای عجیب پناه برد.

تلاطم زندگی تا سال‌ها برای ملویل ادامه داشت و پس از شرکت در شورشی نافرجام مجبور شد به جزیره‌ای در نزدیکی هائیتی بگریزد. این تجارب سخت و غریب زمانی که شروع به کار نوشتن کرد، به‌جد به کارش آمد. در چند رمان منتشرشده از هرمان ملویل تجربه‌هایش در دریانوردی به‌کار گرفته شد که مهم‌ترینش کتاب موبی دیک است. کتاب این اثر پس از انتشار استقبالی شایسته‌ی ارزش‌هایش برنینگیخت تا این‌که در اوایل قرن بیستم کشف شد. در این دوره بود که ملویل جریان‌ساز شد. از دیگر آثار مهم ملویل باید به داستان کوتاه «بارتلبی محرر» اشاره کرد؛ این اثر نیز تحسین منتقدان را برانگیخته است. کتاب‌های «اُمو»، «بیلی باد»، «تی پی» و چند شعر و مجموعه شعر برخی دیگر از مهم‌ترین آثار ملویل را تشکیل داده است.

هرمان ملویل به تاریخ ۲۸ سپتامبر سال ۱۸۹۱ در نیویورک درگذشت.

نقد کتاب موبی دیک

در تحسین و تقدیر از کتاب موبی دیک سخن‌ها رفته و مقالات پرتعدادی نوشته شده است؛ این رمان پرقدرت و پرجزئیات را هر گروهی به گونه‌ای تفسیر کرده‌ است؛ اما نقاط مشترکی در تفسیر‌های مختلف از کتاب دیده می‌شود. موبی دیک رمانی تمثیلی است و عنصرهای مذهبی در آن دیده می‌شوند. برخی از منتقدان و اهالی ادبیات، این کتاب را اثری تمثیلی از تقابل خیر و شر دانسته‌اند. کتاب فارغ از بطنش که دست‌مایه‌ی تفسیرها و تأویل‌های مختلف شده، داستانی جذاب، پروپیمان و واقع‌گرایانه دارد که هر مخاطبی را می‌تواند از لذت و هیجان سرشار کند. این طراحی جذاب و کم‌نظیر داستانی که ملویل را به یکی از نویسندگان الهام‌بخش برای رمان‌نویسان آمریکایی تبدیل کرد، مخاطبان امروزی را نیز به خود جلب می‌کند.

موبی دیک رمانی نوآورانه بود که در زمان خود آن‌چنان که باید شناخته نشد تا در قرن بیستم به جایگاهی که شایسته‌ی آن بود برسد و به‌همراه نویسنده‌‌اش، به یکی از عناصر بنیادین و الهام‌بخش برای رئالیسم جدید آمریکایی در آن دوره تبدیل شود.

ژانر رمان موبی دیک چیست؟

موبی دیک تنها در یک دسته از گونه‌های ادبی قرار نمی‌گیرد. رمانی ماجراجویی است از آن جهت که پر از اتفاق‌های ریز و درشت و جذاب است و ویژگی‌های این ژانر داستانی را در خود دارد. برخی آن را یک تریلر روان‌شناسانه نیز خوانده‌اند و در گونه‌ی پرطرفدار سفرهای دریایی نیز قرار می‌گیرد؛ ازطرفی شاخصه‌ی یک رمان حماسی را هم دارد. به وجوه تمثیلی این رمان و شخصیت‌های آن نیز پیش‌تر اشاره کردیم.

موبی دیک مناسب کدم رده‌ی سنی است؟

کتاب موبی دیک بیش‌تر مناسب بزرگ‌سالان است از آن‌جهت که درک آن نیازمند پیش‌زمینه‌هایی است. البته که مخاطبان نوجوان نیز از داستان جذاب کتاب، لذت خواهند برد. برخی از ناشران کتاب، این اثر را برای آسان‌ شدن خوانش و راحت‌تر کردن کار خوانندگان کم‌تجربه‌تر در ادبیات، خلاصه کرده‌اند. نسخه‌ی حاضر که توسط نشر افق منشتر شده، یکی از این خلاصه‌های خواندنی است.

نظرات افراد و مجله‌های مشهور درباره موبی دیک

کتاب موبی دیک در طول حیات هرمان ملویل قدر ندید و شناخت ارزش‌هایش به قرن بیستم موکول شد. «کارل ون دورن» منتقد آمریکایی در سال ۱۹۲۱ این رمان را اوج رمانتیسیسم آمریکایی خواند. اما پس از جملات شگفت‌آور «ویلیام فاکنر» در مدح موبی دیک بود که نگاه‌ها بیش از پیش به‌سوی این اثر جاودان ملویل چرخید. فاکنر گفت آرزو داشته خودش نویسنده‌ی این کتاب باشد.

«فیلیپ هور» نویسنده‌ی انگلیسی در مقاله‌ای که سال ۲۰۱۱ برای «نیویورکر» نوشت، این کتاب را به‌شکل ویژه‌ای ستایش کرد: «موبی دیک می‌تواند هرچیزی باشد که شما می‌خواهید. سی‌ سال طول کشید تا بفهمم کتاب چیست و چه چیزی نیست». این رابطه‌ی عجب و عاشقانه با ملویل منحصر به نویسندگان نیست. «ژان پیر ملویل» کارگردان بزرگ فرانسوی به‌حدی تحت‌تاثیر ملویل بود که نام‌خانوادگی‌اش را از گرومباخ به ملویل تغییر داد. «باب دیلن» خواننده و ترانه‌سرای مشهور آمریکایی پس از دریافت جایزه‌ی نوبل، «موبی دیک» را یکی از سه‌ کتابی خواند که بیش‌ترین تاثیر را بر او گذاشته است. این رمان در بسیاری از فهرست‌های بزرگ‌ترین کتاب‌های تاریخ نیز جایی برای خود پیدا کرده است. فهرست صد کتاب برتر تاریخ به انتخاب «گاردین» یکی از مهم‌ترین این فهرست‌هاست.

اقتباس‌ها از رمان موبی دیک

کتاب موبی دیک بارها و در قالب‌های مختلف ادبی به اقتباس درآمده است. فیلم‌سینمایی، رمان، داستان‌های مصور، کارتون و آثار تلویزیونی بخشی از این قالب‌های هنری هستند که دوست‌داران موبی دیک برای اقتباس از آن‌ها بهره برده‌اند. در سال ۱۹۲۶ اقتباسی صامت از این رمان با نام «هیولای دریا» ساخته شد. «جان هیوستون» کارگردان و بازیگر آمریکایی در سال ۱۹۵۶ فیلم «موبی دیک» را با اقتباس از این رمان ساخت. «ری بردبری» فیلم‌نامه‌ی این کار را نوشت.

این رمان بر هنرمندان بزرگی دیگری نیز برای خلق آثار ماندگارشان اثر گذاشته است. «رالف الیسون» نویسنده‌ی آمریکایی یکی از آن هنرمندان است که در مقدمه‌ی کتاب «مرد نامرئی» از تاثیر این اثر هرمان ملویل بر نگارش کتابش سخن گفته است.

ورود به بازار کتاب ایران و بهترین ترجمه فارسی موبی دیک

کتاب موبی دیک اولین‌بار در سال ۱۳۳۵ با ترجمه‌ی علی‌اصغر محمدزاده به بازار کتاب ایران وارد شد. «پرویز داریوش» مترجم نام‌‌آشنای ایرانی نیز این رمان را به فارسی برگرداند و «انتشارات امیرکبیر» این نسخه را به چاپ رساند. «صالح حسینی» دیگر مترجمی است که این رمان را ترجمه کرده است. حاصل کار حسینی روان و دقیق است. «نشر نیلوفر» این ترجمه را به بازار کتاب وارد کرده است. از این رمان نسخه‌های خلاصه‌شده‌ای نیز به چاپ رسیده است. «نوشین ابراهیمی» این رمان را خلاصه کرده و «نشر افق» آن را منتشر کرده است.

این کتاب چند صفحه است؟

نشر افق متن خلاصه‌شده‌ی این رمان را با ترجمه نوشین ابراهیمی در ۱۶۰ صفحه منتشر کرده است.

بخشی از متن کتاب موبی دیک

«مرا اسماعیل صدا کنید.

چندین سال قبل، مهم نیست دقیقآ کی، تصمیم گرفتم برای مدت کوتاهی به اطراف سفر کنم و آب‌های روی کرهٔ زمین را ببینم. این عادتم بود، هروقت نشانه‌های خاصی اعلام می‌کردند که ماندنم روی خشکی طولانی شده است، همین کار را می‌کردم. این هشدارها با بدخلقی و عصبانیت‌های ناگهانی شروع می‌شدند. مثلا موقع قدم زدن در خیابان، یک‌دفعه بدون هیچ دلیل خاصی به سرم می‌زد که کلاه مردم را از سرشان بیندازم. تمام مدت بی‌قرار و کلافه بودم. خیلی زود، سنگینی بارِ افکار ملال‌آور کاملا مرا از پا درمی‌آورد، طوری‌که انگار یک روز مرطوب و بارانی ماه نوامبر توی قلبم رخنه کرده و حاضر نبود از جایش تکان بخورد. شروع می‌کردم به خیال‌بافی دربارهٔ دریای آبی ژرف و در اشتیاق ماجراجویی برای کشف اقیانوس‌های دوردست و سواحل خالی از تمدن می‌سوختم. سرانجام مثل شب‌پره‌ای که به طرف شعلهٔ شمع کشیده شود، به طرف صدای غرش امواج کشیده می‌شدم. من که دیگر نمی‌توانستم مقاومت کنم، برای رفتن آماده می‌شدم.

شاید به نظر عجیب بیاید که من چنین ترس آمیخته با احترامی نسبت به اقیانوس‌ها داشتم. اما اقیانوس برای من مظهر تمام اسرار جهان مشترک ماست. وقتی به دریا خیره می‌شدم، جلوه‌ای از توازن، نقش و نگار و رویدادهای جهان بی‌کران را می‌دیدم. هربار از این تصور، احساس فروتنی و نشاط می‌کردم و دوباره احساس می‌کردم شوق زندگی در رگ‌هایم می‌دود.

وقتی می‌گویم عادت داشتم با کشتی به سفر دریایی بروم، منظورم این نیست که مثل یک مسافر سوار کشتی می‌شدم. برای این‌که مسافر باشید احتیاج به کیف پول دارید ـ که من هرگز چنین چیزی نداشته‌ام ـ و کیف پول خالی هم به هیچ دردی نمی‌خورد. تازه، مسافران دریازده می‌شوند، شب‌ها در تختخواب‌های دیواری پرسروصدای‌شان خواب‌شان نمی‌برد. با هم جرّوبحث می‌کنند و از بدبختی‌های‌شان می‌نالند. بنابراین، به عنوان مسافر نمی‌رفتم، البته به عنوان ناخدا یا فرمانده هم سفر نمی‌کردم. فشار آن‌همه فرماندهی و مسئولیت به نظرم وحشتناک بود، همین‌قدر که می‌توانستم از خودم مراقبت کنم، بدون این‌که مواظب تمام ناوها و کشتی‌ها و مسافران دریازده‌شان بشوم، کافی بود. نه، من به عنوان یک دریانورد ساده به دریا می‌رفتم.»