کتاب پوپولیسم

کتاب پوپولیسم نوشتهٔ ارنستو لاکلائو و ترجمهٔ مراد فرهادپور و جواد گنجی است. نشر مرکز این کتاب را روانهٔ بازار کرده است. این اثر دربارهٔ عقل پوپولیستی است.

درباره کتاب پوپولیسم

در یادداشت مترجمان آمده است که کتاب پوپولیسم از آخرین نوشته‌های ارنستو لاکلائو و به‌نحوی در حکم شاهکار و محصول نهایی کل تفکر و تجربهٔ اوست که ۴ دههٔ پر فرازونشیب را طی کرده است. مهم‌ترین وجه تلاش‌های فکری این نویسنده موضع‌گیری نظری او در برابر سنت مارکسیستی و مواجهه با بحرانی است که کل این سنت فکری را در بر گرفته است؛ از این حیث «پوپولیسم؛ دربارهٔ عقل پوپولیستی» عصارهٔ این مواجههٔ پربار است. در واقع می‌توان گفت کتاب حاضر مستقل از پیش‌تاریخ نظری‌اش، به کاملترین شکل، پرسش بحران مارکسیسم را پیش روی ما می‌نهد و به‌زعم برخی به‌شکلی منسجم نیز به آن پاسخ می‌گوید.

مسألهٔ اصلی موردبحث نویسنده در این کتاب ماهیت و منطق‌های شکل‌بندی هویت‌های جمعی است. کل رویکرد او در نتیجهٔ نارضایتی بنیادی نسبت به دیدگاه‌های جامعه‌شناختی پدید آمده است که یا گروه را واحد اساسی تحلیل اجتماعی دانسته‌اند، یا کوشیده‌اند با جاگذاری این واحد در متن پارادایم‌های کارکردگرا یا ساختارگرا از آن فراتر روند. منطق‌هایی که این گونه‌های کارکرد اجتماعی پیش‌فرض می‌گیرند، از نظر این نویسنده، آنقدر ساده و یک‌شکل هستند که نمی‌توانند تنوع حرکت‌های موجود در فرایند ساخته‌شدن هویت را ثبت کنند.

ارنستو لاکلائو کتاب پوپولیسم را در ۳ بخش نوشته است:

بخش اول «کوچک‌شمردن توده‌ها» نام دارد. این بخش به ابهام‌ها و پارادوکس‌های پوپولیسم پرداخته، آرای «گوستاو لوبون» را بازگو کرده و درمورد مفاهیمی همچون تلقین، تقلید و همذات‌پنداری نیز سخن گفته است.

بخش دوم این کتاب «ساختن «مردم»» نام دارد. این بخش به موضوع تولید گفتمانی تهی‌بودگی، دال‌های شناور و ناهمگونی اجتماعی و نیز به «پوپولیسم، نمایندگی و دموکراسی» پرداخته است.

بخش سوم این کتاب هم که «هویت‌های مردمی گوناگون» نام گرفته، از سرگذشت پوپولیسم گفته و موانع و مرزهای ساختن «مردم» را برشمرده است.

ارنستو لاکلائو در این کتاب می‌گوید «پوپولیسم» مساوی است با سیاست.

خواندن کتاب پوپولیسم را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

خواندن این کتاب را به دوستداران علوم سیاسی پیشنهاد می‌کنیم.

درباره ارنستو لاکلائو

ارنستو لاکلائو (Ernesto Laclau) ۶ اکتبر ۱۹۳۵ به دنیا آمد. او فیلسوف و نظریه‌پرداز سیاسی مارکسیست و اهل آرژانتین بود که همراه همسرش، شانتال موف، پیشروهای مکتبی موسوم به «مکتب تحلیلِ گفتمانیِ اسکس» هستند. این مکتب سال‌ها به تربیت شاگردانی نظیرِ «آلتا نوروال»، «دیوید هوارث»، «جیسون گلینوس»، «یانیس استاوراکاکیس»، «الیور مارشارت»، «جیکوب تورفینگ» و دیگران پرداخته است. امروزه هر یک از این افراد به‌عنوان نظریه‌پردازان یا شارحان این مکتب یا صاحبان آثاری برجسته به‌شمار می‌روند.

کتاب پوپولیسم که نشر مرکز با ترجمهٔ مراد فرهادپور و جواد گنجی آن را منتشر کرده، از آثار این نویسنده است. او برندهٔ جوایزی همچون کمک‌هزینهٔ گوگنهایم نیز شده است.

ارنستو لاکلائو ۱۳ آوریل ۲۰۱۴ درگذشت.

بخش‌هایی از کتاب پوپولیسم

«مقولهٔ کاملاً شکل‌یافتهٔ پوپولیسم که ما تا بدین جا بسط داده‌ایم به هیچ وجه معادل تعین‌بخشیدن به مفهومی متصلب نیست که بتوان موضوعاتی معین را بی‌هیچ ابهامی بدان منتسب کرد، بلکه معادل مشخص‌ساختن حیطه‌ای از دگرگونی‌هاست که می‌توان کثرتی از پدیده‌ها را در محدودهٔ آن درج کرد. اما این اندراج نباید برحسب دسته‌بندی‌ها یا مقایسه‌های صرفاً بیرونی انجام گیرد، بلکه باید برحسب تعیین قواعدی درونی انجام گیرد که آن دگرگونی‌ها را قابل فهم می‌سازد. در این فصل، این دگرگونی‌ها را به‌مثابهٔ روندها بررسی خواهم کرد. به بیان دیگر، پدیده‌هایی ظاهراً مجزا را در پیوستاری جای خواهم داد که مقایسهٔ میان آن‌ها را ممکن می‌سازد. در فصل هشتم رهیافتی اتخاذ خواهم کرد که وجه خرده‌ـ تحلیلی آن بارزتر است. در این فصل سه لحظهٔ تاریخی از ساخته‌شدن «مردم» را به بحث خواهم گذاشت، و عملکرد تمام و کمال برخی منطق‌ها را در آن‌ها نشان خواهم داد که در فصول قبلی تحلیل شده‌اند. سرانجام فصل هشتم را با ارائهٔ پیشنهادهایی در زمینهٔ آموزش و اکتشاف به پایان خواهم برد، پیشنهادهایی در مورد اهداف ضروری هر نوع کاوش تجربی در باب پوپولیسم‌های «واقعاً موجود».»