کتاب آشنایی با هنر پرسشگری سقراطی
معرفی کتاب آشنایی با هنر پرسشگری سقراطی
کتاب آشنایی با هنر پرسشگری سقراطی اثر ریچارد پل و لیندا الدر از مجموعه تفکر نقاد، راهنمای علمی برای آموختن یکی از مهارتهای تفکر نقاد یعنی هنر پرسشگری است.
فرض بنیادین مجموعهٔ تفکر نقاد این است: ما چیزی جز تفکر خود نیستیم. «احساسات» ما (خشم، ترس، اندوه، محبت)، آرمانهایمان، تصمیمها و اعمالمان، همه محصول فرایندی است که نامش را فکر کردن گذاشتهایم. کیفیت زندگی ما مستقیماً تابع کیفیت تفکر ماست. اگر تفکر ما نامتفکرانه و ناآگاهانه باشد، اگر سازوکارش را نفهمیم، نمیتوانیم تشخیص بدهیم کجایش معیوب است تا اصلاحش کنیم. تفکر نقاد اندیشیدن دربارهٔ خود تفکر را به ما میآموزد. یاد میگیریم این ماشین ذهن چطور کار میکند، و میآموزیم که چطور با در اختیار گرفتن تفکرمان، فرمان اعمال خود، فرمان احساسات خود، فرمان نفس خود و مسئولیت زندگیمان را بر عهده بگیریم.
مجموعهٔ تفکر نقاد طرحی است برای بهبود کیفیت روابط، یادگیری، و زندگی. برای اخلاقی زیستن. برای آزادی.
درباره کتاب آشنایی با هنر پرسشگری سقراطی
بعید است کسی بتواند متفکر انتقادی خوبی شود بیآنکه اهل پرسشگری عمیق باشد. در میان اهل پرسشگری، کاملعیارتر از سقراط نمیتوان کسی را تصور کرد. به عبارتی کسی که دلبسته تفکر انتقادی باشد به پرسشگری هم علاقهمند خواهد بود؛ و طبیعی است که آموختن شیوه سقراطی آغازگر چنین راهی باشد. برای آموختن از سقراط طبعا باید مؤلفههای شیوه او را بشناسیم و کاربست آنها را تمرین کنیم.
بدون شناخت این مؤلفهها نمیتوانیم راهبردهایی را که شالوده پرسشگری بهشیوه سقراطی است عمیقا درک کنیم. شیوه سقراطی را باید در زمینه مقتضی قرار داد؛ و در این زمینهمندسازی روحیه پرسشگری بهشیوه سقراط مهمتر از شیوه بیان آن است.
پرسشگری سقراطی پرسشگری نظاممندی است که از آن میتوان برای بررسی اندیشهها بهره گرفت؛ به هدفهای متعدد و از زوایای بسیار: برای کاوش در اندیشههای پیچیده، رسیدن به حقیقت چیزها، حل مسائل و مشکلات، معلوم ساختن مفروضات، واکاوی مفاهیم، تمییز آنچه میدانیم از آنچه نمیدانیم، پیگیری اینکه هر فکری منطقاً چه استلزاماتی دارد، و مانند اینها. فرق میان پرسشگری سقراطی با پرسشگری به معنای معمول این است که پرسشگری سقراطی روشمند، منظم، و عمیق است و معمولاً بر مفاهیم، اصول، نظریهها، موضوعات و مشکلات اساسی تمرکز دارد.
در این کتاب راهنما مؤلفههای پرسشگری سقراطی واکاوی شده و در کنار آن نمونههایی از کاربست این شیوه در مقاطع مختلف آموزشی (از ابتدایی تا متوسطه ) آمده است.
خواندن کتاب آشنایی با هنر پرسشگری سقراطی را به چه کسانی پیشنهاد میکنیم
همه کسانی که دوست دارند با شیوههای تفکر انتقادی و هنر پرسشگری اشنا شوند مخاطبان این کتاباند.
بخشی از کتاب آشنایی با هنر پرسشگری سقراطی
برای طرح پرسشهایی که بهواسطهٔ آنها بتوان تفکر را به شیوهای نظاممند و اثربخش بررسی کرد باید تفکر را بفهمیم ـ اینکه چطور کار میکند و چطور باید ارزیابیاش کرد. تفکر انتقادی ابزارهای این کار را فراهم میکند؛ یعنی ابزارهایی برای واکاوی و ارزیابی نحوهٔ استدلال. به همین سبب درک تفکر انتقادی برای گفتوگوی نتیجهبخش سقراطی ضروری است.
بنابراین آموزگار باید آن تمهیدات مفهومی را که تفکر انتقادی وارد پرسشگری سقراطی میکند بفهمد، و آنها را به دانشآموزان نیز بفهماند. در این بخش ما اجمالاً به این مفاهیم اساسی تفکر انتقادی خواهیم پرداخت:
۱. واکاوی تفکر (توجه به مؤلفههای تفکر)
۲-. ارزیابی تفکر (توجه به معیارهای فکری)
۳-. واکاوی پرسشها بر مبنای نظام آنها (تفکیک پرسشهای ترجیحی، پرسشهای مربوط به امر واقع و پرسشهای قضاوتی)
۴. طرح پرسشهای پیشایند۱ (توجه به پرسشهایی که احیاناً اول باید به آنها پاسخ بدهیم تا بعد بتوانیم پاسخ پرسشهای پیچیدهتر را پیدا کنیم.)
۵. تشخیص حوزهها در پرسشهای پیچیده (توجه به پرسشهایی که احیاناً باید در حوزهها یا رشتههای مختلف به آنها پاسخ دهیم تا بتوانیم بهدرستی به مسئلهٔ پیچیدهای بپردازیم.)
وقتی از این مفاهیم تفکر انتقادی در طرح و بیان پرسشهایمان استفاده میکنیم، تفکر را از لحاظ درک و کیفیت به سطح بالاتری میبریم.
حجم
۳۳۶٫۴ کیلوبایت
سال انتشار
۱۳۹۹
تعداد صفحهها
۱۵۲ صفحه
حجم
۳۳۶٫۴ کیلوبایت
سال انتشار
۱۳۹۹
تعداد صفحهها
۱۵۲ صفحه