با کد تخفیف OFF30 اولین کتاب الکترونیکی یا صوتی‌ات را با ۳۰٪ تخفیف از طاقچه دریافت کن.

کتاب لیوتار و ناانسان

نویسنده:استوارت سیم

مترجم:محسن محمودی

انتشارات:مهرگان خرد

دسته‌بندی:

امتیاز

۳.۸از ۵ رأیخواندن نظرات

۳٫۸

(۵)

خواندن نظرات

معرفی کتاب لیوتار و ناانسان

«لیوتار و ناانسان» نوشته استوارت سیم است و به بررسی دیدگاه‌های فرانسوا لیوتار فیلسوف فرانسوی پرداخته است. متفکران پست‌مدرن، به‌طور ویژه لیوتار و بودریار، جذب ایده‌هایی چون پایان تاریخ و امر آخرالزمان شده‌اند. شاید در نگاه اول این موضوع عجیب و گاهی مضحک جلوه کند اما نخست خود پست‌مدرنیسم واجد نوعی لحن آخرالزمانی است و دوم، پست‌مدرنیسم جنبشی است که ادعای «در هم شکستنِ شیوه‌های کهن انجام امور» را ترویج می‌کند؛ بنابراین پست‌مدرنیسم در سویه‌های متنوعی با امر آخرالزمان پیوند یافته است. به قول دریدا شاهد نوعی لحن آخرالزمانی در جریانات فلسفی متأخر هستیم. ‌در این کتاب، استوارت سیم به بررسی آرای لیوتار با تکیه بر «ناانسان» می‌پردازد. سیم، در واکاوی دقیق این امر موفق بوده و کتاب خوش‌خوان و جذّابی را فراهم کرده است.

نظرات کاربران

پروا

۱۳۹۹/۰۱/۱۵

کتاب لیوتار و ناانسان که به بررسی نظرات فرانسوا لیوتار در تقابل با تکنولوژی و هوش مصنوعی می پردازد ، اگرچه دفترچۀ کوچکی است ، برای فهم مختصر اما مفیدی نسبت به تکنولوژی و جایگاه مبهم انسان در این رابطه

- بیشتر

بریده‌هایی از کتاب

وقت آن است که مجدداً ارزیابی کنیم به لحاظ فرهنگی رهسپار کجاییم: لیوتار می‌پرسد «چرا باید تا آنجایی در پول و وقت صرفه‌جویی کنیم که این ضرورت به‌سان قانون زندگی‌مان جلوه کند؟» و این نکته را بزرگ می‌کند که ما دینامیک مدرنیته را در وجودمان نهادینه کرده‌ایم گویی تنها شیوه‌ی ممکن برای رفتار است.(۹) مدرنیته و انسان‌گرایی دست‌به‌دست هم داده‌اند تا مشخصاً شکلی پیچیده‌تر از شستشوی مغزی اجتماعی باشند.

پروا

انسان‌گرایی ضعف‌های خود را دارد اما پیشینه‌ی تاریخی‌اش لزوماً به آن بدی نیست که گاهی نشان داده می‌شود.

پروا

چه آگاه باشیم چه نباشیم، ناانسان تا حد زیادی به زیست روزانه‌ی ما وارد شده، به این معنا که انسان توسط تکنولوژی سرکوب شده است.

پروا

تئودور آدورنوِ فیلسوف که فردی با نفوذ بسیار بر جنبش‌های پساساختارگرا و پست‌مدرن است، به خاطر این گفته‌اش شهرت دارد که «پس از آشویتس، سرودن شعر بربریت است»، مقصودش آن است که جایی که اِعمال منطق ما را به چنین واقعه‌ای رهنمون ساخته، تنها می‌توانیم ابراز انزجار کنیم.(۷) پست‌مدرنیسم از گرایش‌هایی مانند این خط می‌گیرد. لیوتار چنین «عقلانیتی» را در مورد سرمایه‌داری شایع فرض می‌کند، عقلانیتی که «جوهر فرد» تصورش می‌کند، یعنی موجودیت خودکفا که در مورد همه‌چیز جز منافع خودش فراموش‌کار است. او مدعی می‌شود «زمانی که مقصود، افزایش قابلیت‌های جوهر فرد باشد رها کردن یا حتی فعالانه نابود کردنِ آن بخش از نوع بشر که زائد و برای آن هدف بی‌فایده جلوه می‌کنند منطقی به نظر می‌رسد. مثلاً، مردم جهان سوم.»(۸)

پروا

اگرچه ممکن است انسان‌گرایی در ظاهر به‌عنوان جنبشی برای رهاسازی نوع بشر از بار سنگین سنّت آغاز شده باشد ولی خود به یک سنّت تقلیل یافته است

پروا

انسان‌گرایی هم‌چنین معادل سرمایه‌داری پیشرفته، سرکوب سیاسی، نابودی اکثر منابع تجدید‌پذیر زمین و کلان‌روایت‌هایی- مثلاً مارکسیم، لیبرال دموکراسی یا سرمایه‌داری- فرض شده که خواستار تسلیم‌مان در برابر خواست‌شان هستند.

پروا

نا‌انسان‌گرایی خواهان ارزیابی مجدد اهمیت انسان و تنظیم دوباره‌ی رابطه‌مان با تکنولوژی است. تنها به خاطر چنین روندی بود که لیوتار، باوجود تمامی سوگیری‌های پسا‌انسانی‌اش تا این حد از آن واهمه داشت و در اواخر فعالیت‌های فلسفی‌اش به‌دفعات علیه‌ آن به ما هشدار می‌داد. اگرچه این مقصود را هرچه بیشتر لحاظ کنیم، بیشتر هم مجبور می‌شویم تا تصدیق کنیم نا‌انسان‌گرایی اکنون جزئی لاینفک از زندگی‌مان شده است.

پروا

توسعه اهمیت چندانی برای منافع افراد قائل نیست و لیوتار به طعنه از «ناانسانیت سیستماتیک» سخن می‌گوید که تلاش می‌کند تا به نامِ پیشرفت، نوع انسان را تسلیم خواسته‌اش کند.(۲۱)

پروا

اندیشه برای این‌که اصلاً ارزش حفظ داشته باشد باید چیزی بیش از صرف تعقل منطقی به شکل برنامه‌ی رایانه‌ای باشد؛ باید عنصری خلاق و اغلب به‌ظاهر آشوب‌گرایانه داشته باشد که تنوع انسان را متمایز ‌سازد. در قیاس با اندیشه‌ی انسان، رویکرد اندیشه‌ی رایانه به‌غایت انعطاف‌ناپذیر است.

پروا

برای این‌که هوش مصنوعی واقعاً به یک هوش مصنوعی از نوعی بدل شود که بتواند به طرزِ مقبولی جایگزین انسان شود، باید نه‌تنها رنج کشیدن و جنسیت بلکه تعهد به تفاوت را هم کاملاً درک کند.

پروا

رخداد، سوژه و حقیقت در اندیشه سیاسی آلن بدیو

پوریا پرندوش

فردیت اشتراکی

ژولیا کریستوا

استمرار امر سلبی؛ نقدی بر اندیشه‌ی اروپایی معاصر

بنجامین نویز

بیماری فراگیر در عصر نئولیبرال

آلن بدیو

گفت‌وگوهایی با گئورگ‌ لوکاچ

تئو پینکوس

ترور و تفکر