کتاب زندگی در سه بعد

کتاب زندگی در سه بعد (Life in three dimensions) نوشته شیگه هیرو اویشی و ترجمه امیر جلیل‌زاده، اثری در حوزه‌ی روان‌شناسی و خودشناسی است که نشر مهرگان خرد آن را در سال ۱۴۰۴ منتشر کرده است. این کتاب با رویکردی پژوهشی، به بررسی ابعاد مختلف یک زندگی خوب می‌پردازد و تلاش می‌کند باتکیه‌بر تجربیات شخصی نویسنده، یافته‌های علمی و مثال‌هایی از ادبیات و فلسفه، تصویری تازه از معنای زندگی، شادکامی و غنای روان‌شناختی ارائه دهد. نویسنده با روایت زندگی خود و پدرش، تفاوت‌های میان سبک‌های زندگی باثبات و جست‌وجوگرانه را به تصویر می‌کشد و از خلال آن به پرسش‌های بنیادین درباره‌ی خوشبختی، معنا و تجربه‌های انسانی پاسخ می‌دهد. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب زندگی در سه بعد

کتاب زندگی در سه بعد (چگونه کنجکاوی، جست‌وجوگری و تجربه، زندگی کامل‌تر و بهتری را رقم می‌زنند) نوشته‌ی شیگه هیرو اویشی، کتابی است که با نگاهی تحلیلی به مفهوم زندگی خوب پرداخته است. نویسنده با الهام از تجربیات شخصی و پژوهش‌های روان‌شناختی، سه مسیر اصلی برای داشتن یک زندگی رضایت‌بخش را بررسی کرده است؛ شادکامی، معنا و غنای روان‌شناختی. ساختار کتاب بر پایه‌ی مقایسه‌ی سبک‌های مختلف زندگی، روایت‌های واقعی و تحلیل داده‌های علمی شکل گرفته است. نویسنده با استفاده از مثال‌هایی از زندگی خود، خانواده‌اش و شخصیت‌های ادبی و تاریخی نشان داده است که زندگی خوب تنها به شادبودن یا معناداربودن محدود نمی‌شود؛ بلکه تجربه‌های متنوع و غیرمنتظره نیز نقش مهمی در غنای روانی انسان دارند.

این کتاب با زبانی روشن و پژوهش‌محور، خواننده را به بازاندیشی درباره‌ی ارزش‌ها و انتخاب‌های زندگی دعوت و تلاش می‌کند ابعاد کمتردیده‌شده‌ی رضایت و رشد فردی را برجسته کند. کتاب زندگی در سه بعد، سه پیوست دارد. عنوان این سه پیوست به‌ترتیب عبارت است از «پرسش‌نامه‌ی زندگی غنی روان‌شناختی (PRLQ)» و «همبستگی‌های فراتحلیلی بین زندگی خوب و شخصیت با پنج عامل اصلی» و «خلاصه‌ای دیگر از کتاب». عنوان کامل این اثر در زبان انگلیسی عبارت است از Life in three dimensions : how curiosity, exploration, and experience make a fuller, better life.

خلاصه کتاب زندگی در سه بعد

کتاب با روایت زندگی نویسنده و پدرش آغاز می‌شود؛ پدری که تمام عمرش را در شهری کوچک و با سبک زندگی سنتی و باثبات گذرانده و پسری که مسیر متفاوتی را با مهاجرت، تجربه‌های جدید و جست‌وجوی مداوم انتخاب کرده است. نویسنده این دو سبک زندگی را به‌عنوان نمونه‌هایی از دو رویکرد به زندگی خوب مطرح می‌کند؛ یکی مبتنی‌بر ثبات و معنا و دیگری بر تنوع و تجربه. در ادامه، کتاب به بررسی دو مفهوم رایج در روان‌شناسی مثبت می‌پردازد؛ شادکامی (خوشبختی) و معنا. نویسنده با مرور پژوهش‌ها و مثال‌های واقعی نشان داده که شادکامی اغلب با لذت‌های کوچک و روابط نزدیک به دست می‌آید، اما جست‌وجوی افراطی آن می‌تواند به فشار روانی و حتی احساس شکست منجر شود. از سوی دیگر، معنا در زندگی معمولاً با هدفمندی، اهمیت و انسجام همراه است، اما تمرکز بیش‌ازحد بر معنا نیز ممکن است به تنگ‌نظری یا حتی رفتارهای آسیب‌زا بیانجامد. نویسنده مفهوم «غنای روان‌شناختی» را به‌عنوان بعد سوم زندگی خوب مطرح کرده است. او این نوع زندگی را سرشار از تجربیات متنوع، غیرمنتظره و گاه چالش‌برانگیز می‌داند که دیدگاه فرد را تغییر می‌دهد و به رشد شخصی منجر می‌شود. نویسنده با مثال‌هایی از ادبیات، زندگی‌نامه‌ها و تجربه‌های روزمره نشان داده که زندگی غنی از نظر روان‌شناختی لزوماً راحت یا بی‌دغدغه نیست، اما می‌تواند پشیمانی‌های کمتری به‌همراه داشته باشد و فرد را به درک عمیق‌تری از خود و جهان برساند. در فصل‌های پایانی، کتاب به بررسی عناصر و ویژگی‌های زندگی غنی روان‌شناختی می‌پردازد و با روایت‌هایی از افراد عادی و مشهور نشان می‌دهد که جست‌وجوگری، کنجکاوی و پذیرش ناشناخته‌ها چگونه می‌تواند به تجربه‌ی یک زندگی کامل‌تر و رضایت‌بخش‌تر منجر شود.

چرا باید کتاب زندگی در سه بعد را بخوانیم؟

این کتاب با ترکیب روایت‌های شخصی، پژوهش‌های علمی و مثال‌های متنوع، تصویری چندلایه از مفهوم زندگی خوب ارائه داده است. یکی از ویژگی‌های شاخص این اثر، معرفی و توضیح بعد سوم زندگی، یعنی غنای روان‌شناختی است که کمتر در آثار مشابه به آن پرداخته شده است. خواننده با مطالعه‌ی این کتاب، نه‌تنها با نظریه‌های روان‌شناسی مثبت آشنا می‌شود، بلکه می‌تواند به بازنگری در ارزش‌ها و انتخاب‌های شخصی خود بپردازد. همچنین کتاب با پرهیز از نسخه‌پیچی و ارائه‌ی راه‌حل‌های کلیشه‌ای، امکان همذات‌پنداری و تأمل را برای طیف گسترده‌ای از مخاطبان فراهم کرده است. این اثر برای کسانی که به‌دنبال درک عمیق‌تر شادی، معنا و تجربه‌های انسانی هستند، منبعی الهام‌بخش و کاربردی به شمار می‌آید.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به کسانی پیشنهاد می‌شود که دغدغه‌ی رضایت از زندگی، رشد فردی یا یافتن معنا و هدف دارند. همچنین این اثر برای علاقه‌مندان به روان‌شناسی مثبت، خودشناسی و افرادی که در انتخاب مسیرهای مهم زندگی با تردید روبه‌رو هستند، مناسب است.

درباره شیگه هیرو اویشی

شیگه هیرو اویشی (Shigehiro Oishi) یک روان‌شناس و نویسنده‌ی ژاپنی و استاد روان‌شناسی مارشال فیلد چهارم در دانشگاه شیکاگو و از اعضای منتخب آکادمی هنرها و علوم آمریکا بوده است. او یکی از برجسته‌ترین متخصصان حوزه‌ی شادی، معنا و فرهنگ به شمار می‌رود. او در سال ۲۰۱۱ از پراستنادترین روان‌شناسان شخصیت و اجتماعی شناخته شد. پژوهش‌های شیگه هیرو اویشی با روش‌های متنوع و نوآورانه و دامنه‌ی نظری گسترده شناخته می‌شود. او بیش از ۲۰۰ مقاله و فصل کتاب منتشر کرده و آثارش بیش از ۱۰۰٬۰۰۰ بار مورد استناد قرار گرفته است. از آثار مشهور او می‌توان به کتاب‌های «زندگی در سه بعد» (Life in Three Dimensions) و «علم شادی» (Doing the Science of Happiness) اشاره کرد. اویشی در سال ۲۰۱۷ برنده‌ی جایزه‌ی مسیر حرفه‌ای از انجمن روان‌شناسی اجتماعی تجربی و در سال ۲۰۱۸ دریافت‌کننده‌ی جایزه‌ی دینر از انجمن روان‌شناسی شخصیت و اجتماعی شد. در سال ۲۰۲۱ نیز جایزه‌ی دستاورد برجسته در پیشبرد روان‌شناسی فرهنگی را از SPSP دریافت کرد و مقاله‌ی او درباره‌ی «زندگی روان‌شناختی غنی» که با ارین وستگیت نوشته بود، جایزه‌ی نوآوری نظری وگنر را در سال ۲۰۲۲ به دست آورد. پژوهش‌های اویشی در رسانه‌هایی چون نیویورک تایمز، واشنگتن پست، وال‌استریت ژورنال و فایننشال تایمز منتشر شده است. اویشی مدرک کارشناسی روان‌شناسی را از دانشگاه بین‌المللی مسیحی توکیو، کارشناسی‌ارشد مشاوره‌ی روان‌شناسی را از کالج معلمان دانشگاه کلمبیا و دکترای روان‌شناسی اجتماعی - شخصیت را در سال ۲۰۰۰ از دانشگاه ایلینوی در اربانا - شمپین زیر نظر اد دینر، از پیشگامان پژوهش در زمینه‌ی بهزیستی ذهنی دریافت کرد. او پیش از پیوستن به دانشگاه شیکاگو در سال ۲۰۲۲، در دانشگاه‌های مینه‌سوتا، کلمبیا و ویرجینیا تدریس کرده است.

این کتاب یا نویسنده چه جوایز و افتخاراتی کسب کرده است؟

شیگه هیرو اویشی در طول دوران حرفه‌ای خود جوایز علمی و افتخارات متعددی دریافت کرده است. او در سال ۲۰۱۷ Career Trajectory Award را از انجمن روان‌شناسی اجتماعی تجربی و در سال ۲۰۱۸ Midcareer Award را از انجمن روان‌شناسی شخصیت و اجتماعی دریافت کرد. در سال ۲۰۲۱ نیز به پاس پژوهش‌های برجسته‌اش در زمینه‌ی روان‌شناسی فرهنگی، موفق به دریافت جایزه‌ی دستاورد برجسته برای پیشبرد روان‌شناسی فرهنگی (Outstanding Achievement Award for Advancing Cultural Psychology) شد. در سال ۲۰۲۲، مقاله‌ی نظری او جایزه‌ی معتبر Wegner Theoretical Innovation Prize را به دست آورد و درنهایت در سال ۲۰۲۳ به‌عنوان عضو رسمی آکادمی هنرها و علوم آمریکا (American Academy of Arts and Sciences) انتخاب شد.

نظر افراد یا مجله‌های مشهور درباره این کتاب چیست؟

مجله‌ی Publishers Weekly می‌نویسد که این راهنمای پرانرژی نشان می‌دهد زندگیِ پرمعنا الزاماً خوشایند نیست؛ بلکه با چالش و نااطمینانی نیز همراه است. وب‌سایت Book Riot این کتاب را «اولین کتاب خودیاری در سال ۲۰۲۵» خوانده که واقعاً ایده‌‌ای جدید عرضه می‌کند و افزوده است که اگر برای یک زندگی بزرگ، نه از نظر شهرت بلکه از دید تجربه‌ و تنوع تلاش می‌کنید، این کتاب دقیقاً همان چیزی است که به آن نیاز دارید.

چه نسخه‌های دیگری از این کتاب در ایران منتشر شده است؟

کتاب زندگی در سه‌بعد : چگونه کنجکاوی، جست‌وجو و تجربه؛ حیاتی بهتر و غنی‌تر را به ارمغان می‌آورد با ترجمه‌ی محمدرضا مهم توسط نشر صهبای خرد‏‫ و در سال ۱۴۰۴ روانه‌ی بازار کتاب ایران شده است.

بخشی از کتاب زندگی در سه بعد

«بیشتر مردم موافق‌اند که وقتی صحبت از ثروت مادی به میان می‌آید، نمی‌توان بیش‌ازحد ثروتمند بود. اما آیا زندگی شما می‌تواند بیش‌ازحد از نظر روان‌شناختی غنی باشد؟ من کتابم را با آهنگ «بمانم یا بروم؟» از گروه دِ کلش آغاز کردم. در آنجا فرض کردم که جابه‌جایی تجربه‌ای غنی‌تر از نظر روان‌شناختی نسبت به ماندن است. اما اگر کسی در طول دوران کودکی خود بیش از ده بار جابه‌جا شود چه؟

اولی شیماک و من داده‌های پیمایش «میان‌سالی در ایالات‌متحده» (MIDUS) را که در سال ۱۹۹۵ و دوباره در سال ۲۰۰۵ جمع‌آوری شده بود، تحلیل کردیم. پیمایش MIDUS که توسط کارول رایف، پژوهشگر برجسته حوزهٔ سلامت روان و بهزیستی، سازماندهی شده بود، شامل شاخص‌های متعدد بهزیستی و همچنین اطلاعاتی در مورد تعداد دفعات جابه‌جایی شرکت‌کنندگان در دوران کودکی بود. ما می‌خواستیم بدانیم که آیا جابه‌جایی‌های بیش‌ازحد در کودکی با ناشادی در بزرگ‌سالی مرتبط است یا خیر.

نکتهٔ کلیدی مقالهٔ ما این بود که جابه‌جایی‌های بیش‌ازحد در کودکی در میان افراد درون‌گرا می‌تواند تأثیر منفی ماندگاری بر بهزیستی ذهنی در بزرگ‌سالی داشته باشد، زیرا آنها معمولاً برای برقراری ارتباطات اجتماعی در مکان‌های جدید دشواری بیشتری دارند و در نهایت با روابط نزدیک اندکی در بزرگ‌سالی مواجه می‌شوند.»