یوهان گوتلیب فیشته

یوهان گوتلیب فیشته (Johann Gottlieb Fichte) زادهٔ ۱۹ می ۱۷۶۲، فیلسوف و از پایه‌گذاران ایدئالیسم آلمانی است. او پسر بافندهٔ فقیری بود و در کودکی غازچرانی می‌کرد. او به‌خاطر هوش سرشارش مورد توجه یک مرد ثروتمند قرار گرفت و به‌وسیلهٔ او در مدرسه به تحصیل پرداخت در الهیات لیسانس گرفت؛ ولی به علت بی‌میلی به شغل کشیشی، معلم سرخانه شد. مطالعه در آثار کانت باعث شد که فیشته تحت‌تأثیر فلسفهٔ کانت قرار بگیرد و از بسیاری از عناصر فلسفی او در دستگاه فلسفی خود استفاده کند. فیشته در سال ۱۷۹۴ به‌عنوان استاد در دانشگاه ینا استخدام شد و دیری نگذشت که رهبری ایدئالیسم جدید آلمان در اختیار او گذاشته شد. در اثر بروز اختلافاتی بین او و دانشگاه ینا، او استعفا داد و به برلین رفت و بین سال‌های ۱۸۰۷ تا ۱۸۰۸ خطابه‌های زیادی بر ضد ناپلئون برای مردم آلمان بازگو کرد و آن‌ها را تشویق به جنگ علیه او کرد. در سال ۱۸۰۹ فیشته استاد فلسفهٔ دانشگاه برلین شد. افکاری که فیشته دربارهٔ «خود» یا «مز» اظهار داشته موجب شدکه فلسفهٔ او در دستهٔ ایدئالیسم اخلاقی قرار گیرد. «مقصود انسان»، «در باب روح و لفظ در فلسفه» و «بنیاد حق طبیعی براساس اصول آموزهٔ دانش» از جمله آثار این فیلسوف آلمانی هستند. فیشته در ۲۷ ژانویهٔ ۱۸۱۴ از دنیا رفت.