کتاب پدر بودن و فلسفه

کتاب پدر بودن و فلسفه اثری از لون اس. نیس و مایکل دابلیو. آستین درباره سلوک پدران است. این کتاب تاملاتی فلسفی، جامعه‌شناختی و روان‌شناختی درباره سلوک و وضعیت پدر بودن است. 

این اثر را با ترجمه محمد شکری می‌خوانید. 

درباره کتاب پدر بودن و فلسفه

همه ما بارها و بارها شاهد کتاب‌ها و روایت‌هایی بوده‌ایم که از سلوک مادرانه نوشته‌اند و از احساسات، مسئولیت‌ها و وظایف مادران حرف زدند. اما چرا جای خالی روایت‌های پدرانه را پر نکنیم؟ جای چنین روایت‌هایی به حق خالی است. این باعث خوشحالی است که فضا برای انتقال تجربیات مادرانه بسیار باز شده است اما چرا امکانی برای پدران ایجاد نکنیم؟

کتاب پدر بودن و فلسفه، به سلوک پدران می‌پردازد. تاملاتی فلسفی، جامعه‌شناختی و روان‌شناختی درباره وضعیت «پدربودن» که بدون نیاز به هیچ پیش‌زمینه فلسفی‌ مخاطب را به بازاندیشی درباره مفهوم و وضعیت پدربودن و روابط ناشی از آن وا می‌دارد. این اثر به ما کمک می‌کند تا به غنای فرهنگ پدری  و وضعیت پدر بودن کمک کنیم. 

کتاب پدر بودن و فلسفه را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم 

مخاطب کتاب پدر بودن و فلسفه را می‌توان تمام دوست‌داران فلسفه و همچنین تمام پدران آگاه و دغدغه‌مند دانست. 

بخشی از کتاب پدر بودن و فلسفه

پدر بودن به چه معناست؟ این سؤال در سراسر تاریخ و در سرتاسر جهان به شکل عجیبی نادیده گرفته شده‌است. مطالب نسبتاً کمی در مورد یکی از مهم‌ترین نقش‌هایی که یک مرد در طول زندگی‌اش ایفا می‌کند به رشتۀ تحریر درآمده‌است. همۀ ما بدون شک با کلیشه‌هایی مانند حامی خانواده، نان‌آور و ناظم مواجه شده‌ایم، ولی این همۀ ماجرا نیست. حتی چندان مشخص نیست که این صفات _ به ویژه در زمانۀ ما _ اصلاً برای پدر بودن ضروری باشند.

طی نیم قرن گذشته، آن‌قدر تغییرات اجتماعی و اقتصادی متعددی رخ داده است که پذیرش این مدعا چندان اغراق‌آمیز نیست که مفهوم پدربودن در پیش چشمان ما بازآفرینی شده یا حتی تازه آفریده شده‌است. خانواده‌ها معمولاً کوچک‌تر و سیارتر شده‌اند و شبکه‌های کمتری آن‌ها را از نزدیک حمایت می‌کنند؛ شاید حتی هیچ شبکه‌ای آن‌ها را از نزدیک حمایت نکند. زن‌ها به اندازۀ مردها در بسیاری از جوامع کار می‌کنند. مطالعات به‌طرز فزاینده‌ای اهمیت حضور پدر را در سلامت فرزندان نشان می‌دهند.

با این حساب چندان هم عجیب نیست که ما پدرها روز به روز بیشتر درگیر زندگی فرزندانمان شده و وظایفی را به جا می‌آوریم که پدرانمان هرگز انجام نداده و پدربزرگانمان هرگز خواب انجام دادن آن‌ها را هم ندیده‌اند، و هنوز هم به دنبال پاسخ رُک و راستِ این پرسش می‌گردیم که «بالأخره، پدرها چه کسانی هستند؟». آیا ما پدرها به‌عنوان یکی از والدین، به راحتی می‌توانیم جای خود را با مادرها عوض کنیم یا چیزی جز نیمرو سر سفره بیاوریم؟ آیا این‌ها ابعاد منحصربه‌فردی از نقش سنتی پدر_ مادری در ما هستند که اگر به آن‌ها رسیدگی نکنیم از دست خواهند رفت؟ آیا این موارد میراثی از نقش‌آفرینی گذشتگان نیست که ما را امروزه ستروَن می‌کند؟ آیا کارهای دیگری هم هست که ما باید به‌عنوان پدر انجام دهیم ولی هنوز از آن‌ها مطلع نیستیم؟

خلاصه اینکه پدربودن نقشی در حال گذار است که هرچند مؤلفه‌های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی بر چگونگی این گذار و تطور تأثیر می‌گذارد، اما نیازهای فرزندان ما نیز بازیگر بزرگی در این عرصه است. به هر حال، آن‌چه ما می‌فهمیم این است که پدربودن باید بر زمینی بنا شود که از همه بیشتر برای فرزندان مناسب باشد. هر چه نباشد، پدر بودن یک‌سره معطوف به آن‌هاست.

ولی آیا ما نیازهای آن‌ها را می‌فهمیم؟ یافته‌های علوم اجتماعی و آشنا شدن با فرزندانمان بی‌شک ما را در این مسیر کمک می‌کند. ولی برخی از این نیازها (از جمله نیاز به زندگی غنی و معنادار که برای ما هم بسیار جدی است) ظاهراً ما را به دنیایی فراتر از آن‌چه هست، یعنی به دنیای ارزش‌ها و آن‌چه باید باشد می‌کشاند. یک زندگی معنادار از چه چیزی تشکیل شده‌است و اَعمالی که در راه پرورش کودکمان انجام می‌دهیم چگونه بر رسیدن یا نرسیدن فرزندانمان به یک زندگی معنادار اثر می‌گذارد؟ ما چگونه این زندگی را کشف می‌کنیم و پاسخ ما به این پرسش چگونه روش بارآوردن کودکانمان را تغییر می‌دهد؟ و دست آخر اینکه کجا باید به‌دنبال راهنمایی برای تمام این مسائل بگردیم؟

شکی نیست که کتاب‌های خودآموز بسیاری دربارۀ پدربودن وجود دارد. تنها در پنج سال گذشته بیش از هشتاد کتاب درمورد پدر_ مادری کردن به چاپ رسیده است که «پدربودن» بخشی از عنوان آن است! ولی نگاهی اجمالی به این آثار، تنوع فرضیات مبناییِ موجود در این خصوص را آشکار می‌کند که نیاز نهایی فرزندان در زندگی چیست و پدربودن به چه چیز می‌ماند. چگونه می‌توانیم بفهمیم که کدام یک از این کتاب‌ها به ما کمک خواهد کرد تا مسیر صحیح را به‌عنوان یک پدر طی کنیم؟ بسیاری از این کتاب‌ها به‌ظاهر قانع‌کننده‌اند و داستان‌های جالبی برای تعریف کردن دارند و به هر کسی مدارک قابل قبولی برای پذیرش حرفشان ارائه می‌کنند. حال چه باید کرد؟

برای یافتن پاسخ این مسائل لازم است که گام‌‌به‌گام به عقب برگشته و بر مفاهیمی مانند زندگی، فرزند و مخصوصاً پدربودن تأمل کنیم تا این مفاهیم و ارزش‌های عمیق را بهتر بشناسیم. زمانی که ما دربارۀ آن‌چه باید انجام دهیم، یعنی دربارۀ ارزش‌ها، اخلاق و حکمت حرف می‌زنیم، فلسفه به منبع لاینفکی در پژوهش ما تبدیل خواهد شد. فلسفه سرتاسر تاریخ خود، از سقراط تا دکارت و از دکارت تا همین امروز، همواره سرمایه‌ای غنی از بینش‌ها، تأملات و توصیه‌هایی عملی ارائه داده است که می‌تواند ما را به پدرانی تبدیل کند که فرزندانمان به آن‌ها نیاز دارند.

کتاب حاضر، پدربودن و فلسفه، درست از همین پایگاه سر برآورده‌است و تلاشی است در جهت اندیشیدن به جایگاه پدربودن، از طریق بررسی عمیق‌تر تجارب، موضوعات و دوراهی‌هایی که امروزه پدرها با آن مواجه‌اند. هرچند اکثر فصل‌های این کتاب را فلاسفۀ دانشگاهی نوشته‌اند، ما روان‌شناسان و انسان‌شناسانی را نیز در جمع خود داشته‌ایم که همگی ایده‌های خود را با سبکی ملموس و جالب توجه ارائه کرده‌اند. افلاطون و کانت چه چیزی می‌توانند گفته باشند که پدران امروز هنوز از آن بهره‌مند شوند؟ کدام موضوعات فلسفی می‌توانند در تصمیم‌های روزمرۀ پدر و مادرها تاثیر بگذارند؟ در سرتاسر این کتاب شما بینش‌ها و توصیه‌هایی خواهید یافت که برای هر کسی که سفر فوق‌العادۀ پدربودن را تجربه می‌کند یا در آستانۀ آن قرار دارد، مفید است.