کتاب استالین؛ دربار تزار سرخ

کتاب « استالین؛ دربار تزار سرخ» اثر مانتیفوری و ترجمه بیژن اشتری یکی از معروف‌ترین کتاب‌های تاریخی درباره این چهره بزرگ سیاستمدار و تاثیرگذار بر سرنوشت جهان است. نسخه الکترونیکی این کتاب را می‌توانید از طاقچه دریافت کنید. 

درباره کتاب استالین؛ دربار تزار سرخ

هنگامی که «استالین؛ دربار تزار سرخ» منتشر شد، بلافاصله در لیست پرفروش‌ترین کتاب‌های تاریخی انگلستان قرار گرفت و یک سال بعد برنده جایزه بهترین کتاب تاریخ در انگلستان شد. استالین؛ دربار تزار سرخ عمدتآ متمرکز بر دورانِ حکومتِ جوزف استالین بر اتحاد شوروی است.

«سایمن مانتیفوری» کتاب را با داستان خودکشی همسر استالین شروع می‌کند و این رویداد را با مهارت یک داستان‌نویس با جزییات جذابی روایت می‌کند و به خواننده نشان می‌دهد که قرار نیست با یک کتاب تاریخی حوصله‌سربر و خسته‌کننده روبه‌رو شود.

در این کتاب حوادثِ زندگی استالین از رسیدن به قدرت تا هنگام مرگش در مارس ۱۹۵۳، بررسی شده است. مانتیفوری برای نوشتن این کتاب و کتاب دومش «استالین جان» اسناد زیادی را به مدت ده سال و در نُه کشور مختلف بررسی کرده است. می‌توان ادعا کرد که هیچ نویسنده و پژوهشگر غربی‌ای تا این حد نتوانسته به استالین و اطرافیانش نزدیک شود.

نویسنده در این دو کتاب چهره‌ی یکی از مرموزترین و مخوف‌ترین شخصیت‌های قرن بیستم را برای خواننده آشکار کرده است و نشان می‌دهد که چطور استالین از روستایی در گرجستان به یک سیاستمدار و دیکتاتور در روسیه تبدیل شد.

استالین کیست؟ 

ژوزف استالین ملقب به مرد پولادین رهبر و سیاستمدار کمونیست شوروی است که پس از مرگ لنین به قدرت رسید. در قرن ۱۹ نظریه‌ای مطرح شد با عنوان « مرد بزرگ». در این نظریه سعی شده همه افرادی که تاثیر زیادی بر جهان گذاشتند، معرفی کنند. یکی از این افراد استالین است. با اینکه استالین مدعی بود سیاست‌ها و تصمیم‌هایی که می‌گرفته پیرو عقاید مارکس بوده و حکومتش را بر پایه مارکسیسم-لنینیسم اداره می‌کرده؛ اما آنچه در واقعیت رخ داده بیشتر «استالینیسم» بوده. استالین در ۱۹۲۸ برنامه‌های اقتصادیش را با عنوان «برنامه‌های پنج‌ساله» اجرا کرد. با این کار و تحت رهبری استالین، شوروی تا پایان دهه ۳۰ به یکی از قدرت‌های برتر صنعتی جهان تبدیل شد. این دستاورد در زمانی رخ داد که جمعیت غالب روسیه کشاورز بودند. 

یکی دیگر از کارهایی که ابداع استالین بود، ایده «پلیس مخفی» است که در کتاب دیگری از نشر ثالث با همین عنوان پلیس مخفی می توانید مفصل درباره آن بخوانید. درباره این ایده فقط همین کافی است که بگوییم لئون تروتسکی در مکزیک به دست همین پلیس مخفی به قتل رسید. 

یکی دیگر از اتفاقاتی که در دوران استالین رخ داد، رشد بی‌نظیر موقعیت‌های اجتماعی و شغلی برای زنان بود. البته تمایل جامعه به صنعتی شدن فزاینده و از دست رفتن بخش زیادی از نیروهای کار در خلال جنگ جهانی دوم باعث شد چنین فرصتی برای زنان فراهم شود. 

اما با این همه علوم و مذهب و هنر در دوران استالین در خفقان کامل بود. هر گونه فعالیت در این زمینه‌ها به شدت کنترل می‌شد. استالین در دوران حکومتش پروژه‌های زیادی را در قالب «تصفیه و تبعید» کلید زد. 

برای شناخت استالین چه کتاب‌هایی را بخوانیم؟ 

 مجموعه سرخ نشر ثالث کتاب‌های مختلفی درباره استالین، حکومت شوروی و دیگر دیکتاتورهای قرن‌های اخیر دارد. این کتاب‌ها با دقت بسیاری انتخاب و ترجمه شده‌اند. 

درباره استالین، علاوه بر کتاب پیش رو که کتابی مهم است، پیشنهاد می‌کنیم کتاب «استالین» اثر ادوارد رادزینسکی را هم بخوانید.