کتاب اندرونی علیا

کتاب اندرونی علیا نوشته‌ی زانیار ابراهیمی اثری است که انتشارات شرکت کتاب هرمس آن را منتشر کرده است. این کتاب به بررسی و شرح روایت هیوبرت دریفوس از ترس و لرز کی‌یرکگور می‌پردازد و در ضمیمه‌ای کوتاه، به بیماری منتهی به مرگ نیز اشاره می‌کند. نویسنده با تکیه‌بر درس‌گفتارهای دریفوس، تلاش کرده است تا مفاهیم کلیدی فلسفه‌ی وجود و نسبت آن با سنت غربی را به‌زبان امروزی و با ارجاع به نمونه‌های ادبی و سینمایی توضیح دهد. در این کتاب، علاوه‌بر تحلیل فلسفه‌ی کی‌یرکگور و نیچه، به نقش هایدگر در بارورکردن ایده‌های وجودگرایی نیز پرداخته شده است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب اندرونی علیا

کتاب اندرونی علیا با محوریت شرح هیوبرت دریفوس بر ترس و لرز کی‌یرکگور، به بررسی بنیادهای فلسفه‌ی وجودگرایی در سنت غربی می‌پردازد. زانیار ابراهیمی در این کتاب، روایت دریفوس را از تجربه‌های وجودی، تعهدات فردی و نسبت عقل و ایمان در فلسفه‌ی غرب دنبال کرده است. ساختار کتاب بر پایه‌ی درس‌گفتارهای دریفوس شکل گرفته و با ارجاع به آثار ادبی، فلسفی و حتی سینمایی، مفاهیم انتزاعی را به نمونه‌های ملموس پیوند می‌زند. در بخش‌هایی از کتاب، به تفاوت‌های معرفت‌شناسی، اخلاق و متافیزیک یونانی و یهودی-مسیحی پرداخته شده و تلاش فیلسوفان برای امتزاج این دو سنت مورد واکاوی قرار گرفته است. ابراهیمی با بهره‌گیری از ترجمه‌های معتبر فارسی، نقل‌قول‌ها و تحلیل‌های دریفوس را به‌دقت بازتاب داده و در بخش‌هایی به نقد ترجمه‌ها و تفاوت‌های معنایی نیز اشاره کرده است. این کتاب نه‌تنها به شرح فلسفه‌ی کی‌یرکگور و نیچه می‌پردازد، بلکه جایگاه هایدگر و نقد او بر سارتر و کامو را نیز بررسی می‌کند. در مجموع، اندرونی علیا تصویری چندلایه از دغدغه‌های وجودگرایان و نسبت آن‌ها با سنت‌های فکری غرب ارائه می‌دهد.

خلاصه کتاب اندرونی علیا

کتاب اندرونی علیا با تمرکز بر روایت دریفوس از ترس و لرز کی‌یرکگور، به واکاوی تجربه‌های وجودی و تعهدات فردی می‌پردازد. دغدغه‌ی اصلی کتاب، تمایز میان عقل و ایمان و چگونگی مواجهه‌ی فیلسوفان غربی با این دوگانگی است. دریفوس در شرح خود، سنت یونانی را با تأکید بر نظریه، کلیت و انتزاع، در مقابل سنت یهودی-مسیحی با محوریت تعهد، فردیت و انضمامیت قرار می‌دهد. او نشان می‌دهد که فیلسوفان وجودگرا، برخلاف نظام‌سازان منطقی، از تجربه‌های زیروزبرکننده آغاز می‌کنند و هدفشان نه ساختن نظام‌های انتزاعی، بلکه پرداختن به تجربه‌های زیسته است. در بخش‌های مختلف کتاب، مفاهیمی مانند تعهد تعین‌بخش، دغدغه‌ی نهایی، ابدیت در زمان و مخاطره‌جویی فردی شرح داده شده‌اند. کی‌یرکگور به‌عنوان پدر وجودگرایی، بر اهمیت امر فردی و تعهد نامشروط به یک آرمان یا شخص متناهی تأکید می‌کند و این تعهد را نقطه‌ی عطفی در زندگی فرد می‌داند که گذشته و آینده‌ی او را بازتعریف می‌کند. دریفوس با مثال‌هایی از ادبیات، فلسفه و حتی سینما، این مفاهیم را ملموس‌تر می‌سازد و نشان می‌دهد که چگونه تعهدات فردی می‌توانند هویت و معنای زندگی را شکل دهند. در نهایت، کتاب به نقد رویکردهای جایگزین مانند عقل‌گرایی یونانی، افلاطونی‌گری مسیحی و حتی بودیسم می‌پردازد و آن‌ها را در برابر تجربه‌ی وجودی و تعهد فردی قرار می‌دهد. اندرونی علیا با تحلیل روایت دریفوس، خواننده را به تأمل درباره‌ی معنای فردیت، تعهد و امکان در زندگی انسانی دعوت می‌کند.

چرا باید کتاب اندرونی علیا را بخوانیم؟

ویژگی شاخص اندرونی علیا، پیوندزدن مفاهیم پیچیده‌ی فلسفی با نمونه‌های عینی و ملموس از ادبیات و سینماست. این کتاب با زبانی روشن و تحلیلی، به خواننده امکان می‌دهد تا با بنیادهای فلسفه‌ی وجودگرایی و دغدغه‌های فیلسوفانی چون کی‌یرکگور، نیچه و هایدگر آشنا شود. همچنین، با بررسی نسبت عقل و ایمان و نقش تعهدات فردی در شکل‌گیری هویت، فرصتی برای بازاندیشی در معنای زندگی و انتخاب‌های شخصی فراهم می‌آورد. کتاب برای کسانی که به دنبال فهم عمیق‌تر تجربه‌های انسانی و جایگاه فردیت در جهان معاصر هستند، دریچه‌ای تازه می‌گشاید.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به علاقه‌مندان فلسفه‌ی وجودگرایی، دانشجویان و پژوهشگران حوزه‌ی فلسفه، کسانی که دغدغه‌ی فردیت، تعهد و معنای زندگی دارند و همچنین افرادی که به تحلیل‌های میان‌رشته‌ای میان فلسفه، ادبیات و سینما علاقه‌مندند، پیشنهاد می‌شود.

بخشی از کتاب اندرونی علیا

«گفتیم که کی‌یرکگور حقیقتِ سوبژکتیو را بر حقیقت ابژکتیو، امر فردی را بر امر کلی و ابدیت در زمان را بر ابدیتِ متافیزیکی اولویت می‌بخشد. با این حال، همان‌طور که دریفوس تأکید می‌کند، این اولویت به معنای عدم تأیید حقیقت ابژکتیو و امر کلی نیست؛ گرچه کی‌یرکگور ابدیت متافیزیکی را کنار می‌گذارد و به همین دلیل دریفوس او را پدر وجودگرایی می‌خواند. در فصل حاضر به‌نحو مقدماتی به این پرسش می‌پردازیم که کی‌یرکگور چگونه دو پارهٔ متعارضِ سنت غرب را به رسمیت می‌شناسد و در عین حال از ترکیب آن‌ها با یکدیگر که لاجرم ناموفق خواهد بود، پرهیز می‌کند. به‌سخن دریفوس، کی‌یرکگور این کار را از طریق دو حرکت شهسوار تسلیم‌ورضای نامتناهی و شهسوار ایمان انجام می‌دهد. این حرکت مشروط به تشخیص دو مفهوم بی‌واسطگی دانی و بی‌واسطگی عالی است. بی‌واسطگی دانی محل جولانِ عواطف و احساساتی است که همهٔ آدمیان آن را به‌طور بی‌واسطه نزد خود حاضر می‌یابند و تجربه‌اش می‌کنند. برای مثال، همهٔ ما می‌دانیم که عشق و طمع و حسد و غیره چیست. این عواطف از آن رو بی‌واسطه‌اند که ما آن‌ها را از طریق چیزی دیگر یا به واسطهٔ مفاهیم درک نمی‌کنیم، گرچه می‌توانیم بعداً آن‌ها را شرح دهیم و از طریق زبان به امر کلی پیوند بزنیم. به‌زعم دریفوس، کسانی که از عشق رمانتیک سخن می‌گویند، معمولاً به این اندرونیِ سُفلا نظر دارند، اما کی‌یرکگور از این عرصه فراتر می‌رود. آنچه او از سوبژکتیویته مراد می‌کند، متعلق به عرصهٔ بی‌واسطگی عالی است، یعنی جایی که ما عواطف و احساساتِ فروتر را به وساطتِ عقل ترک می‌کنیم و به عرصه‌ای عالی وارد می‌شویم؛ و کی‌یرکگور در همین‌جاست که عقل را به رسمیت می‌شناسد، چون اگر عقل وساطت نکند (عقلی که در معنای دقیق کلمهٔ خود چیزی جز وساطت نیست)، در عشق پرسوزوگداز رمانتیک‌ها متوقف می‌مانیم. اما وقتی به عرصهٔ بی‌واسطگی عالی برسیم، در آنجا پیوندمان با امر کلی قطع می‌شود و دیگر نمی‌توانیم از آن عرصه با هیچ‌کس، حتی با خودمان، سخن بگوییم، زیرا هر سخنی لاجرم با زبان پیوند می‌خورد و زبان عرصهٔ کلیت است. آنجا اندرونیِ علیا ی ماست، اندرونیِ سرشار از رنج و تنشی که ما را فرد می‌کند، حال آنکه تا پیش از آن صرفاً امری جزئی بودیم که باید ذیل امر کلی قرار می‌گرفتیم.»