کتاب قلاب

کتاب قلاب (چگونه محصولات عادت‌ساز خلق کنیم؟) نوشته‌ی نیر ایال و با ترجمه‌ی صدف حکیمی‌زاده، اثری است که به بررسی پشت‌پرده‌ی محصولات و خدماتی می‌پردازد که به بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی روزمره‌ی ما تبدیل شده‌اند. این کتاب توسط نشر آموخته منتشر شده است و با رویکردی تحلیلی، روند شکل‌گیری عادت‌ها در کاربران را واکاوی می‌کند. نویسنده با تکیه‌بر تجربه‌های شخصی و پژوهش‌های روان‌شناسی و رفتار مصرف‌کننده، مدلی چهارمرحله‌ای را معرفی می‌کند که توضیح می‌دهد چگونه شرکت‌ها می‌توانند محصولات و خدماتی طراحی کنند که کاربران بارها و بارها به سراغشان بروند. قلاب نه‌تنها به حوزه‌ی فناوری محدود نمی‌شود، بلکه نمونه‌هایی از کسب‌وکارهای مختلف را نیز بررسی می‌کند و نشان می‌دهد عادت‌سازی چگونه می‌تواند به مزیت رقابتی تبدیل شود. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب قلاب

کتاب قلاب نوشته‌ی نیر ایال با تمرکز بر رفتار کاربران و روان‌شناسی عادت، به بررسی این موضوع می‌پردازد که چرا برخی محصولات و خدمات به‌سرعت در زندگی افراد جا باز می‌کنند و به بخشی از روال روزمره‌شان تبدیل می‌شوند. نویسنده با بهره‌گیری از مثال‌هایی مانند شبکه‌های اجتماعی، بازی‌های آنلاین و اپلیکیشن‌های پرطرفدار، مدلی چهارمرحله‌ای را ارائه داده است که شامل انگیزش، اقدام، پاداش‌های متنوع و سرمایه‌گذاری می‌شود. این مدل، که به نام مدل قلاب شناخته می‌شود، توضیح می‌دهد چگونه محصولات موفق با عبور دادن کاربران از این چهار مرحله، عادت‌های جدیدی در آن‌ها ایجاد می‌کنند. ساختار کتاب به گونه‌ای است که هر فصل به یکی از این مراحل اختصاص یافته و با مثال‌های واقعی و تمرین‌های عملی، خواننده را با فرایند عادت‌سازی آشنا می‌کند. قلاب علاوه‌بر تحلیل رفتار کاربران، به جنبه‌های اخلاقی و مسئولیت‌پذیری در طراحی محصولات نیز توجه نشان داده و هشدار می‌دهد که مرز میان عادت و اعتیاد بسیار باریک است. این کتاب برای کارآفرینان، طراحان محصول و علاقه‌مندان به روان‌شناسی رفتار مصرف‌کننده، راهنمایی کاربردی و قابل‌استفاده فراهم کرده است.

خلاصه کتاب قلاب

کتاب قلاب با معرفی مدل چهارمرحله‌ای خود، به این پرسش پاسخ می‌دهد که چرا برخی محصولات و خدمات به‌شدت اعتیادآور می‌شوند و چگونه می‌توان این ویژگی را به‌صورت هدفمند در طراحی محصول به‌کار برد. نویسنده ابتدا با مثال‌هایی از زندگی روزمره، اهمیت عادت‌ها را در رفتار انسان‌ها نشان می‌دهد و توضیح می‌دهد که بخش بزرگی از تصمیمات ما به‌صورت ناخودآگاه و بر اساس عادت شکل می‌گیرند. سپس، مدل قلاب را معرفی می‌کند که شامل چهار مرحله‌ی انگیزش (محرک‌های بیرونی و درونی)، اقدام (رفتار مورد انتظار)، پاداش‌های متنوع (ایجاد هوس و انگیزه برای تکرار رفتار) و سرمایه‌گذاری (صرف زمان، انرژی یا اطلاعات توسط کاربر برای بهبود تجربه‌ی بعدی) است. در هر مرحله، مثال‌هایی از محصولات موفق مانند اینستاگرام، فیس‌بوک، پینترست و گوگل آورده شده است تا نشان دهد چگونه این شرکت‌ها با شناخت دقیق نیازها و احساسات کاربران، رفتار آن‌ها را به‌سمت استفاده‌ی مکرر هدایت کرده‌اند. کتاب همچنین به چالش‌های اخلاقی عادت‌سازی می‌پردازد و تأکید می‌کند که طراحان باید میان ایجاد عادت‌های مفید و اعتیادهای مخرب تمایز قائل شوند. در پایان هر فصل، نکات کلیدی و تمرین‌هایی برای عملی‌کردن مفاهیم ارائه شده است تا خواننده بتواند مدل قلاب را در کسب‌وکار یا پروژه‌ی خود به‌کار گیرد.

چرا باید کتاب قلاب را بخوانیم؟

کتاب قلاب با ارائه‌ی مدلی شفاف و کاربردی، به خواننده کمک می‌کند تا فرایند شکل‌گیری عادت در کاربران را به‌درستی درک کند و از این دانش برای طراحی محصولات یا خدمات جذاب‌تر بهره ببرد. این کتاب با مثال‌های متنوع و تحلیل‌های روان‌شناختی، نشان می‌دهد که عادت‌سازی نه‌تنها به رشد کسب‌وکار کمک می‌کند، بلکه می‌تواند ارزش طول عمر مشتری، وفاداری و مزیت رقابتی را نیز افزایش دهد. همچنین، قلاب به جنبه‌های اخلاقی این فرایند توجه دارد و خواننده را نسبت به مسئولیت‌های اجتماعی و تأثیرات احتمالی محصولات عادت‌ساز آگاه می‌کند. مطالعه‌ی این کتاب برای کسانی که به دنبال درک عمیق‌تر رفتار مصرف‌کننده و ساخت محصولات موفق هستند، فرصتی ارزشمند فراهم می‌کند.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به کارآفرینان، طراحان محصول، مدیران بازاریابی، پژوهشگران رفتار مصرف‌کننده و هرکسی که به ساخت یا تحلیل محصولات و خدمات عادت‌ساز علاقه‌مند است، پیشنهاد می‌شود. همچنین، برای کسانی که دغدغه‌ی وفاداری مشتری، رشد سریع کسب‌وکار یا طراحی تجربه‌ی کاربری دارند، این کتاب مفید خواهد بود.

بخشی از کتاب قلاب

«عادت‌هایی که در ما ریشه دوانده‌اند، یعنی رفتارهایی که بدون تفکر ناخودآگاه یا کمی تفکر خودآگاه انجام می‌شوند، چنین ماهیتی دارند. برخی برآوردها تخمین زده‌اند این عادت‌ها نزدیک به نیمی از رفتارهای روزانه‌مان را کنترل می‌کنند. عادت یکی از روش‌های مغز برای یادگیری رفتارهای پیچیده است. عصب‌شناسان معتقدند عادت‌ها با ذخیره‌ی واکنش‌های خودکار در عقده‌های قاعده‌ای، یعنی بخشی از مغز که مربوط به اعمال غیرارادی است، به ما توانایی تمرکز روی موضوع‌های دیگر را می‌دهند. عادت هنگامی شکل می‌گیرد که مغز میان‌بر می‌زند و از تفکر جدی و حساب‌شده درباره‌ی کار بعدی دست می‌کشد. مغز سریع یاد می‌گیرد رفتارهایی را که راهکاری برای موقعیت‌های خاص ارائه می‌دهند، خودکار و سامان‌دهی کند. برای نمونه، ناخن‌جویدن عادتی شایع است که بدون تفکر ناخودآگاه یا با کمی تفکر خودآگاه انجام می‌شود. فردی که دچار این عادت است، شاید جویدن ناخنش در آغازِ این عادت دلیلی داشته باشد؛ برای نمونه، برای گرفتن گوشه‌ی اضافی بدمنظره‌ی ناخنش. هرچند، هنگامی که رفتاری بدون هیچ هدف خودآگاهی انجام شود و فقط واکنشی خودکار به یک محرک باشد، به معنی آن است که عادت کنترل فرد را در اختیار گرفته است.»