کتاب گله های کارگری از چرخ ستمگری

کتاب الکترونیکی «گله‌های کارگری از چرخ ستمگری (نمایش مستند)» نوشتهٔ سروناز احمدی و با ویرایش فاطمه برزگران، توسط نشر مردم‌نگان منتشر شده است. این اثر در قالب نمایشنامه‌ای مستند، به روایت تجربه‌های زیستهٔ زنان زندانی و کارگر می‌پردازد و با بهره‌گیری از روایت‌های واقعی، دغدغه‌های کار و ستم ساختاری را در محیط زندان و جامعه بازتاب می‌دهد. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب گله های کارگری از چرخ ستمگری

«گله‌های کارگری از چرخ ستمگری» اثری در قالب نمایشنامهٔ مستند است که توسط سروناز احمدی نوشته شده. این کتاب بخشی از مجموعهٔ «بازنمایش» است و به‌طور ویژه به تجربه‌های کارگری و زیست زنان در محیط زندان می‌پردازد. ساختار کتاب بر پایهٔ روایت‌های واقعی و مشارکت نابازیگران (زنان زندانی) شکل گرفته و هرکدام از شخصیت‌ها نمایندهٔ گروهی از مشاغل و تجربه‌های کاری هستند. نمایشنامه با الهام از سنت نمایش مستند و تلفیق عناصر موسیقی، ترانه‌های تخت‌حوضی و مشارکت تماشاگران، فضایی تعاملی و زنده ایجاد می‌کند. اثر حاضر نه‌تنها به روایت ستم و مقاومت در محیط‌های کاری می‌پردازد، بلکه به بازاندیشی مفهوم کارگر و کار در جامعهٔ معاصر ایران نیز توجه دارد. این کتاب در قالب ناداستان و نمایشنامه، با زبانی صریح و رویکردی تجربی، تلاش می‌کند صدای زنان و کارگران را از دل زندان به بیرون منتقل کند و مخاطب را با لایه‌های پنهان کار و زندگی روزمره مواجه سازد.

خلاصه کتاب گله های کارگری از چرخ ستمگری

در «گله‌های کارگری از چرخ ستمگری»، روایت از دل زندان زنان آغاز می‌شود؛ جایی که نویسنده و جمعی از هم‌بندی‌ها تصمیم می‌گیرند برای روز جهانی کارگر نمایشی اجرا کنند. نمایشنامه بر پایهٔ مصاحبه و گفت‌وگو با زنان زندانی شکل می‌گیرد و هرکدام از نابازیگران نمایندهٔ یکی از گروه‌های شغلی هستند: خانه‌دار، کارگر خط مونتاژ، کارمند، نیروی سازمان مردم‌نهاد، معلم، مهندس، دست‌فروش، نیروی نت‌ورک، کارگر کارگاه زندان و روزنامه‌نگار. روایت‌ها به‌صورت دادگاهی نمادین پیش می‌رود؛ مطربی دادگاه را راه می‌اندازد و نابازیگران به‌عنوان شاکی، از سختی‌های کارشان می‌گویند. هرکدام از زنان، تجربه‌های شخصی خود را از کار، ستم، مقاومت و آرزوهایشان برای تغییر روایت می‌کنند. تماشاگران نیز در این دادگاه نقش دارند و با شهادت‌دادن، روایت خود را به صحنه می‌آورند. نمایشنامه با تلفیق ترانه‌های محلی و تخت‌حوضی، فضای مشارکتی و زنده‌ای می‌سازد که در آن، مرز میان بازیگر و تماشاگر از میان برداشته می‌شود. پیام اصلی کتاب، بازاندیشی مفهوم کار و کارگر است؛ اینکه کار نه‌تنها در کارخانه و اداره، بلکه در خانه و هر جایی که زحمت و تلاش وجود دارد، معنا پیدا می‌کند. اثر، ستم ساختاری و نادیده‌گرفتن حقوق کارگران را به چالش می‌کشد و همزمان بر اهمیت مقاومت جمعی و فردی تأکید دارد. روایت‌ها از زبان زنان، با طنز، تلخی و امید درهم‌آمیخته و هرکدام گوشه‌ای از واقعیت‌های پنهان کار و زندگی را آشکار می‌سازد.

چرا باید کتاب گله های کارگری از چرخ ستمگری را بخوانیم؟

این کتاب با رویکردی مستند و مشارکتی، تجربه‌های زیستهٔ زنان کارگر و زندانی را به‌گونه‌ای روایت می‌کند که کمتر در ادبیات نمایشی ایران دیده شده است. «گله‌های کارگری از چرخ ستمگری» نه‌تنها به ستم و دشواری‌های کار در محیط‌های مختلف می‌پردازد، بلکه با تلفیق روایت‌های شخصی، ترانه و مشارکت تماشاگران، مرز میان اجرا و زندگی را کمرنگ می‌کند. خواندن این اثر فرصتی است برای مواجهه با واقعیت‌های پنهان کار، شنیدن صدای زنان و کارگران و بازاندیشی در مفهوم کار و عدالت اجتماعی. این کتاب می‌تواند الهام‌بخش کسانی باشد که به دنبال راه‌هایی برای بیان تجربه‌های جمعی و مقاومت در برابر ستم هستند.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعهٔ این کتاب برای علاقه‌مندان به نمایشنامه‌های مستند، فعالان حوزهٔ کارگری و اجتماعی، پژوهشگران مطالعات زنان و کسانی که دغدغهٔ عدالت اجتماعی و روایت تجربه‌های زیسته را دارند، مفید است. همچنین برای دانشجویان رشته‌های علوم اجتماعی، تئاتر و مطالعات فرهنگی، اثری ارزشمند به‌شمار می‌آید.

بخشی از کتاب گله های کارگری از چرخ ستمگری

«خانه‌دار: خب اگه کارگرم؛ پس جیره‌مواجبم کو؟ مطرب: حالا جون حقوق نمی‌گیری که دلیل نمی شه بگیم کار نمی‌کنی. الان تو خونه رو تمیزمی‌کنی ولی پول نمی‌گیری. یه موقع هم زنگ می‌زنی، یکی از یه شرکتی میاد خونه رو تمیز می‌کنه. ولی اون پول می‌گیره. خونه تمیزکردن اون کاره، ولی خونه تمیزکردن تو کار نیست؟ خانه‌دار: به خدا کار من خیلی هم کارتره. اون از شرکت میاد جند ساعت کار می‌کنه می‌ره؛ ولی کار من ساعت نداره. همه هم از بچه‌هام گرفته تا هم شوهرت بهت می‌گه تو همش می‌خوری و می‌خوابی؛ منم که کار می‌کنم و پول میارم خونه. این قدر از این حرفا تو دلم هست. ولی پیش من شکایت کن. مطرب: قاضی هم شدی مامانی؟ شما تو همون مطربی که استعداد داری من اصلاً قاضی مطربت می‌شم. آدم هم زیاد داریم برات شهادت بدن، ایناها! (تماشاگران را نشان می‌دهد.)»