کتاب بی پرده با تکرار و دیدن

معرفی کتاب بی پرده با تکرار و دیدن

کتاب الکترونیکی «بی‌پرده با تکرار و دیدن» (مجموعه‌ای از نوشته‌های انتقادی و استحسانی و آزمایشگاهی دربارهٔ نمایشنامه و تئاتر) نوشتهٔ سردار شمس‌آوری و با همکاری نشر حکمت کلمه منتشر شده است. این اثر مجموعه‌ای از مقالات و یادداشت‌های تحلیلی دربارهٔ نمایشنامه‌ها و تئاترهای مطرح جهان و ایران را در خود جای داده و به نقد و بررسی آثار مهمی از نویسندگان و نمایشنامه‌نویسان مختلف می‌پردازد. نسخه الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب بی پرده با تکرار و دیدن

«بی‌پرده با تکرار و دیدن» مجموعه‌ای از نوشته‌های انتقادی و تحلیلی است که در سال ۱۳۹۶ منتشر شده و به بررسی نمایشنامه‌ها و تئاترهای شاخص می‌پردازد. این کتاب در فضایی میان نقد، تفسیر و تجربه‌نگاری حرکت می‌کند و نویسنده تلاش کرده با رویکردی شخصی و گاه آزمایشگاهی، به لایه‌های پنهان آثار نمایشی نفوذ کند. مقالات کتاب به نمایشنامه‌هایی از نویسندگان ایرانی و خارجی می‌پردازد و هر یادداشت، ضمن تحلیل ساختار و مضمون اثر، به زمینه‌های اجتماعی و تاریخی آن نیز اشاره دارد. نویسنده در مقدمه توضیح می‌دهد که جمع‌آوری این نوشته‌ها حاصل ضرورتی درونی و واکنشی به وضعیت نقد ادبی و هنری در جامعه است. او با نگاهی انتقادی به جایگاه نقد و منتقد در فضای ادبی و هنری ایران، به کمبود منتقدان جدی و مستقل اشاره می‌کند و معتقد است نوشتن دربارهٔ تئاتر و ادبیات، نوعی افشاگری و اعتراف است که هم نویسنده و هم جامعه را در معرض بازنگری قرار می‌دهد. این کتاب، علاوه بر تحلیل آثار، به دغدغه‌های اجتماعی، سیاسی و فلسفی مرتبط با هنر نمایش نیز می‌پردازد و تلاش می‌کند پیوند میان متن، نویسنده و جامعه را برجسته کند.

خلاصه کتاب بی پرده با تکرار و دیدن

این کتاب مجموعه‌ای از مقالات تحلیلی و انتقادی دربارهٔ نمایشنامه‌ها و تئاتر است که هر یادداشت به اثری خاص می‌پردازد و آن را از منظرهای مختلف بررسی می‌کند. نویسنده در هر بخش، ابتدا به معرفی نمایشنامه یا نویسنده می‌پردازد و سپس با تحلیل ساختار، مضمون و شخصیت‌ها، به لایه‌های پنهان و پیام‌های اجتماعی و فلسفی اثر نزدیک می‌شود. برای مثال، در یادداشت مربوط به «چهار صندوق» بهرام بیضایی، مفهوم تقلید و نقش طبقات اجتماعی در ساختار قدرت بررسی می‌شود و نمایشنامه به عنوان بازتابی از وضعیت سیاسی و اجتماعی ایران تحلیل می‌گردد. در بخش مربوط به «اشباح» هنریک ایبسن، نویسنده به ترس‌ها و قیود اجتماعی و مذهبی می‌پردازد و نشان می‌دهد چگونه شخصیت‌ها در برابر عرف و قانون تسلیم می‌شوند. یادداشت دربارهٔ «ملاقات بانوی سالخورده» فردریش دورنمات، به نقد سرمایه‌داری و تغییر ارزش‌های اخلاقی در جامعهٔ مدرن می‌پردازد و نشان می‌دهد چگونه عدالت و اخلاق در برابر منافع اقتصادی قربانی می‌شوند. مقالات دیگر نیز به آثاری چون «هملت ماشین» هاینر مولر و نمایشنامه‌هایی از نویسندگان ایرانی اختصاص دارد و هر یک با رویکردی انتقادی و تحلیلی، به بررسی پیوند میان هنر نمایش و مسائل اجتماعی، تاریخی و فلسفی می‌پردازد. نویسنده در سراسر کتاب، دغدغهٔ رابطهٔ میان متن، نویسنده و جامعه را دنبال می‌کند و تلاش دارد نشان دهد که تئاتر و نمایشنامه، بازتابی از وضعیت انسان معاصر و جامعهٔ اوست.

چرا باید کتاب بی پرده با تکرار و دیدن را خواند؟

این کتاب برای کسانی که به نقد و تحلیل تئاتر و نمایشنامه علاقه دارند، فرصتی فراهم می‌کند تا با رویکردی متفاوت و چندلایه به آثار نمایشی بنگرند. نوشته‌های کتاب، علاوه بر معرفی و تحلیل نمایشنامه‌های مهم، به زمینه‌های اجتماعی و فلسفی آن‌ها نیز می‌پردازد و خواننده را با شیوه‌های مختلف خوانش و تفسیر آثار هنری آشنا می‌کند. همچنین، نگاه انتقادی نویسنده به وضعیت نقد و هنر در جامعه، پرسش‌هایی تازه دربارهٔ نقش منتقد و هنرمند در زمانهٔ معاصر مطرح می‌کند.

خواندن کتاب بی پرده با تکرار و دیدن را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای دانشجویان و علاقه‌مندان به تئاتر، نمایشنامه‌نویسی، نقد ادبی و مطالعات فرهنگی مناسب است. همچنین برای کسانی که دغدغهٔ تحلیل اجتماعی و فلسفی هنر را دارند یا به دنبال فهم عمیق‌تر از آثار نمایشی هستند، مفید خواهد بود.

فهرست کتاب بی پرده با تکرار و دیدن

- مقدمه: توضیحی دربارهٔ ضرورت و انگیزهٔ نگارش این مجموعه و جایگاه نقد در جامعه - تاریخ تکراری‌ها؛ دربارهٔ چهار صندوق بیضایی: تحلیل نمایشنامهٔ «چهار صندوق» و مفهوم تقلید و طبقات اجتماعی - اینجاء جایی برای ترسوها نیست؟ دربارهٔ نمایشنامهٔ اشباح از هنریک ایبسن: بررسی ترس‌ها، قیود اجتماعی و نقش مذهب و قانون در سرنوشت شخصیت‌ها - شهروند خوب شهروند مرده است؟! دربارهٔ نمایشنامهٔ ملاقات بانوی سالخورده از فردریش دورنمات: نقد سرمایه‌داری، عدالت و تغییر ارزش‌های اخلاقی در جامعهٔ مدرن - راویان تاریخ یا شاهزاده‌هایی منزوی؛ دربارهٔ هملت ماشین از هاینر مولر: تحلیل ساختار پست‌مدرن و بینامتنیت در نمایشنامه و پیوند آن با تاریخ و جامعهٔ آلمان - با فانوسی در دست... دربارهٔ ایلکوج ستاره از هادی حوری: مروری بر فعالیت‌های هنری هادی حوری و تحلیل یکی از آثار نمایشی او - در رثای منظم بار آوردن کلمات؛ تحشیه‌ای دربارهٔ یک نقد: یادداشتی دربارهٔ اهمیت نقد و شیوه‌های مواجهه با متن - یک روایت کودکانه از ایدئولوژی؛ نگاهی مختصر به داستان تیستو سبزانگشتی موریس دورئون: تحلیل کوتاه دربارهٔ پیام‌های ایدئولوژیک در داستان کودکانه - برگشت‌پذیر یا علیه فراموشی؛ نگاهی مختصر به نمایشنامهٔ از پشت شیشه‌های اکبر رادی: بررسی مضمون فراموشی و حافظه در نمایشنامهٔ ایرانی

بخشی از کتاب بی پرده با تکرار و دیدن

«اما از آن طرف عمیقاً اعتقاد دارم که این خود امر نوشتن است که همیشه و به تنهایی افشاگرانه بوده است. افشای همهٔ طرف‌های حاضر و غایب در نوشته. افشای هر آن چیزی که موجب‌الت نوشته بوده است. آزری هر نوشته‌ای که با نوشته شدن و انتشار، با خود داعیه‌ای از جدی بودن را هم حمل می‌کند. هم‌زمان که جنبه‌هایی از خودش را و از موضوع نوشته‌اش را توضیح می‌دهد، از فیگور نویسنده‌اش هم رونمایی می‌کند؛ از آنچه نویسنده‌اش خوانده و نخوانده نشانه‌هایی دارد، از برداشت‌های وی، از گارد وی، از موضوع و موضع وی نسبت به ادبیات و روشنفکری افشاگری‌هایی در خود دارد. مخاطبان نویسنده را و به طبع آن خواستگاه نوشته‌های نویسنده را معلوم می‌دارد. منابع نویسنده، جایی را و نوعی را که نویسنده قبل از نوشتن مورد خطاب واقع شده را هم برملا می‌کند. آنچه سیاست و تاریخ و اقتصاد و اجتماع و ایدئولوژی از نویسندهٔ آن نوشته ساخته است را نوشتهٔ نویسنده نشان می‌دهد. و به همین دلایل است که نوشتن نوعی اعتراف به چگونه و چطور بودن است. نوشتن جسارت می‌خواهد. سری نترس و کله‌ای گرم می‌طلبد. چرا که طرزی از بیوگرافی است دربارهٔ خودمان به مثابه نویسنده. در نوشتن افشای آن‌چه پنهان بود می‌تواند برای ما گران تمام شود. از این‌روی ممکن است در نوشته‌مان چیزهایی را مخفی کنیم یا به انحای مختلف طوری بگوییم که اسراری را دربارهٔ خودمان یا دیگران هم گفته باشیم و هم محفوظ داشته باشیم. و به همین دلیل جذاب و ماجراجویانه است که منتقدان و شارحان هر نوشته‌ای، دقیقاً می‌خواهند آن هاله‌های ایدئولوژیک متن را بشکافند. شخصیت فکری نویسنده را بیرون بکشند. چونان جادوگران که روح را از میان تاریکی احضار می‌کنند؛ روان و روح نوشته را از دل پستوهای متن برون بیاورند و وادارش کنند تا حقایقی دربارهٔ نویسنده و جامعهٔ وی و شرایط سیاسی و اقتصادی و اجتماعی و آگاهی‌ها و هنجارها و ناهنجارهای او را باز بگوید. و بگوید از هر چه که می‌شود دربارهٔ گذشته و آیندهٔ نوشته‌ای دانست روان مطلب را روبه‌روی میز بازجویی منتقدان می‌نشانند و از نوشته و مخفی‌کاری‌ها و زوایای معلوم و مرجوع می‌پرسند و مجبورش می‌کنند که بگوید از نویسنده و جهان وی از "مگوهایی که باید گفتن" را به آن‌ها نشان دهیم تا افشاگری و روشن ساختن یا اعتراف و متوقف کردن هر نوشته‌ای بتواند راه‌های درستی را به آینده پرتاب کند.»