کتاب تماشای مجهول

معرفی کتاب تماشای مجهول

کتاب الکترونیکی «تماشای مجهول (مجموعه‌ای از آزمون و خطا و سؤال‌ها دربارهٔ شعر و داستان و ادبیات)» نوشتهٔ سردار شمس‌آوری و منتشر شده توسط نشر حکمت کلمه، مجموعه‌ای از جستارها و نقدهای ادبی است که به بررسی شعر، داستان و مسائل نظری ادبیات معاصر ایران می‌پردازد. این کتاب با نگاهی تحلیلی و انتقادی، موضوعاتی چون زبان، روایت، نقد ادبی و جایگاه هنرمند را در بستر اجتماعی و تاریخی بررسی می‌کند. نسخه الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب تماشای مجهول

«تماشای مجهول» مجموعه‌ای از نوشته‌های انتقادی و تحلیلی دربارهٔ شعر، داستان و ادبیات معاصر ایران است که در سال ۱۳۹۶ منتشر شده. این کتاب حاصل سال‌ها تأمل و تجربهٔ نویسنده در مواجهه با ادبیات و نقد ادبی است و به دغدغه‌های نظری و عملی نویسنده دربارهٔ جایگاه زبان، روایت، نقد و نقش هنرمند در جامعه می‌پردازد. متن کتاب از دل زیست روزمره و اضطرارهای اجتماعی و فرهنگی برآمده و به گفتهٔ نویسنده، بیشتر سیاه‌مشق‌هایی است که در مسیر آزمون و خطا و تلاش برای فهم بهتر ادبیات و هنر نوشته شده‌اند. «تماشای مجهول» با رویکردی انتقادی، به بررسی آثار و شخصیت‌هایی چون ابوتراب خسروی، احمدرضا احمدی، شیرکو بیکه‌س و علیشاه مولوی می‌پردازد و در کنار آن، به موضوعاتی مانند زبان در شعر، نسبت ادبیات و مبارزه، و نقد آثار معاصر نیز توجه دارد. این کتاب برای علاقه‌مندان به نقد ادبی، پژوهشگران و کسانی که به دنبال فهم عمیق‌تر از جریان‌های ادبی معاصر ایران هستند، تصویری از دغدغه‌ها و پرسش‌های مهم این حوزه ارائه می‌دهد.

خلاصه کتاب تماشای مجهول

در «تماشای مجهول»، سردار شمس‌آوری با مجموعه‌ای از جستارها و نقدها، به بررسی ابعاد مختلف شعر و داستان معاصر ایران می‌پردازد. نویسنده در مقدمه، از اضطرار و شتاب‌زدگی زیست جمعی و تأثیر آن بر نوشتن و نقد ادبی سخن می‌گوید و تأکید می‌کند که نوشتن، نوعی افشاگری و اعتراف است که هم نویسنده و هم جامعه را در معرض داوری قرار می‌دهد. بخش‌هایی از کتاب به تحلیل آثار نویسندگان و شاعران معاصر اختصاص دارد؛ برای مثال، در جستاری دربارهٔ رمان «ملکان عذاب» اثر ابوتراب خسروی، نویسنده به بررسی جایگاه این رمان در کارنامهٔ خسروی و نسبت آن با تحولات ادبی و اجتماعی ایران می‌پردازد و به نقش زبان، روایت و نوشتن در مواجهه با فراموشی و هویت اشاره می‌کند. در بخش دیگری، با نگاهی به مجموعه داستان «مرا با کبوترها پر بده» از ماهرخ غلامحسین‌پور، بحث‌هایی دربارهٔ جنسیت در روایت، نقش تجربه‌های زیسته و اهمیت تکنیک در داستان کوتاه مطرح می‌شود. جستارهایی دربارهٔ والتر بنیامین، احمدرضا احمدی و شیرکو بیکه‌س نیز در کتاب آمده که هر یک به جنبه‌هایی از زیبایی‌شناسی، مبارزه، زبان و هویت در ادبیات می‌پردازند. نویسنده در بخش‌هایی از کتاب، به نقش زبان در شعر و ادبیات، لایه‌های مختلف زبان و اهمیت اندیشه و اجرا در خلق اثر ادبی اشاره می‌کند و در نهایت، نسبت ادبیات و مبارزه را از منظر شعر علیشاه مولوی بررسی می‌کند. دغدغهٔ اصلی کتاب، فهم پیچیدگی‌های ادبیات معاصر و نقد جریان‌های فکری و هنری است که در بستر جامعهٔ ایرانی شکل گرفته‌اند.

چرا باید کتاب تماشای مجهول را خواند؟

این کتاب با گردآوری جستارها و نقدهایی دربارهٔ شعر و داستان معاصر ایران، فرصتی برای مواجهه با پرسش‌های اساسی ادبیات امروز فراهم می‌کند. خواننده با مطالعهٔ آن می‌تواند با رویکردهای انتقادی به آثار و جریان‌های ادبی آشنا شود و نگاهی تازه به نقش زبان، روایت و هویت در ادبیات معاصر پیدا کند. همچنین، تحلیل‌های کتاب دربارهٔ نویسندگان و شاعران معاصر، زمینه‌ای برای فهم بهتر تحولات فکری و هنری در ایران فراهم می‌آورد.

خواندن کتاب تماشای مجهول را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعهٔ این کتاب برای علاقه‌مندان به نقد ادبی، دانشجویان و پژوهشگران ادبیات، نویسندگان جوان و کسانی که دغدغهٔ فهم جریان‌های ادبی معاصر ایران را دارند، مفید است. همچنین برای کسانی که به دنبال تحلیل‌های عمیق‌تر دربارهٔ زبان، روایت و نقش ادبیات در جامعه هستند، پیشنهاد می‌شود.

فهرست کتاب تماشای مجهول

- مقدمه: توضیحی دربارهٔ ضرورت جمع‌آوری و انتشار این نوشته‌ها و نقش اضطرار و شتاب‌زدگی در زیست جمعی و ادبیات. - زوال زمان در استیلای زبان یا عبور از مکان با عبور از طرز دیگر واژه‌ها: بررسی رمان «ملکان عذاب» ابوتراب خسروی و تحلیل نقش زبان، روایت و نوشتن در مواجهه با فراموشی و هویت. - و اگر حقیقت زن باشد. چی؟: نقد و تحلیل مجموعه داستان «مرا با کبوترها پر بده» از ماهرخ غلامحسین‌پور با تمرکز بر جنسیت در روایت و تجربه‌های زیسته. - والتر بنیامین و تلاش برای صورت‌بندی تلقی زیبایی‌شناسانهٔ او از هنر در دوران معاصر: مروری بر اندیشه‌های والتر بنیامین دربارهٔ هنر، زیبایی‌شناسی و نقش تکنیک و سیاست در آثار هنری. - شوالیه‌ای با پرچم آبی: نوشته‌ای دربارهٔ احمدرضا احمدی و جایگاه او در شعر معاصر ایران. - شیرکو بیکه‌س، همهٔ کس‌وکار شعرش بود: مروری بر زندگی و شعر شیرکو بیکه‌س و نسبت شعر او با مبارزه و هویت جمعی. - مختصری دربارهٔ زبان و شعر: تأملی دربارهٔ لایه‌های زبان، نقش زبان در شعر و اهمیت اندیشه و اجرا در خلق اثر ادبی. - ادبیات مبارزه یا مبارزهٔ ادبیاتی: بررسی نسبت ادبیات و مبارزه با تمرکز بر شعر علیشاه مولوی و نقش تعهد اجتماعی در شعر معاصر. - بخش‌هایی از یک مصاحبه با یک سایت: گفت‌وگویی کوتاه دربارهٔ دغدغه‌های ادبی و اجتماعی نویسنده.

بخشی از کتاب تماشای مجهول

«در جمع‌آوری و منتشر کردن این نوشته‌ها اضطراری بود. یک‌طوری از تعجیل و جبر که در زندگی و زیست جمعی ما امری روزمره است. نوعی از اجبار همه‌جا حتی در انتخاب‌هایمان با ما هست. نه از آن‌روی که در جامعه‌ای احیاناً با آزادی‌های محدود سیاسی و اقتصادی و اجتماعی به هم بسته شده‌ایم، نه! به این دلیل نیست. و البته می‌دانیم که آزادی در هر جامعهٔ مفروض و معین، محدودیت‌های مخصوص به خود را دارد که تابعی از شرایط سیاسی و اقتصادی و منطقه‌ای آن جامعه است. مجبوری ما نه به آن دلیل که به خاطر سرعت فزایندهٔ خواسته‌ها و نیازها و آرزوهای جمعی ما و فشار نیروهای بیرون از ما است که این نیازمندی‌ها را عقب انداخته و به همین دلیل است که در ما و در رفتارهای ما و بخصوص در همهٔ کارهایمان اضطراری هست. یک شتاب‌زدگی معلوم و مشخص برای جبران کرد حسرت‌هایی که از پس آرزوها و آرمان‌های برآورده نشده‌مان روی دستمان کوب شده است. اگر نه در کشوری که نقد ادبی هنوز برای خودش یک کرسی ساده هم در دانشگاه‌ها ندارد، گرد هم آوردن تعدادی نوشته‌های (بلاشک) هنوز نابالغ در یک مجموعه به قصد گره گشودن از هیچ اتفاق و فضای ادبی‌ای نیست و کاری هم نمی‌تواند در آن‌چنان وضعیتی بکند که ما در آن گرفتارانیم.»