کتاب سیاست های کلی نظام

معرفی کتاب سیاست های کلی نظام

کتاب الکترونیکی «سیاست‌های کلی نظام: کنکاشی در جایگاه، مبانی و بایسته‌های سیاست‌های کلی نظام» به کوشش پژوهشکده شورای نگهبان و با گردآوری محمد سلیمانی‌درچه منتشر شده است. این اثر مجموعه‌ای از مقالات پژوهشی است که به بررسی ابعاد مختلف سیاست‌های کلی نظام جمهوری اسلامی ایران می‌پردازد و موضوعاتی چون جایگاه حقوقی، مبانی، الزامات اجرایی و نظارت بر سیاست‌های کلی را در بر می‌گیرد. نسخه الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب سیاست های کلی نظام

این کتاب مجموعه‌ای از مقالات تخصصی است که به تحلیل سیاست‌های کلی نظام جمهوری اسلامی ایران می‌پردازد. مقالات گردآوری‌شده توسط پژوهشکده شورای نگهبان، عمدتاً در فصلنامه دانش حقوق عمومی منتشر شده و اکنون به صورت یک مجموعه منسجم ارائه شده‌اند. تمرکز اصلی کتاب بر جایگاه حقوقی سیاست‌های کلی نظام، مبانی نظری و عملی آن، و چالش‌های اجرایی و نظارتی است که در فرآیند سیاست‌گذاری کلان کشور مطرح می‌شود. نویسندگان تلاش کرده‌اند با رویکردی تحلیلی، نقش سیاست‌های کلی را در انسجام‌بخشی به نظام قانون‌گذاری و مدیریت کشور بررسی کنند. این اثر به ویژه برای دانشجویان و پژوهشگران حقوق عمومی و علاقه‌مندان به ساختار حقوقی و سیاسی جمهوری اسلامی ایران قابل توجه است. کتاب در سال ۱۴۰۳ منتشر شده و به مسائل پس از بازنگری قانون اساسی و نقش مجمع تشخیص مصلحت نظام در تدوین و نظارت بر سیاست‌های کلی می‌پردازد.

خلاصه کتاب سیاست های کلی نظام

این کتاب با تمرکز بر سیاست‌های کلی نظام جمهوری اسلامی ایران، ابتدا به تعریف و تبیین مفهوم سیاست‌های کلی می‌پردازد و جایگاه آن را در ساختار حقوقی کشور بررسی می‌کند. نویسندگان توضیح می‌دهند که سیاست‌های کلی، به عنوان راهبردهای کلان و جهت‌دهنده، توسط مقام رهبری و پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام تعیین می‌شوند و هدف آن‌ها ایجاد انسجام و انضباط در سیاست‌گذاری کلان کشور است. در ادامه، کتاب به بررسی مبانی حقوقی و مدیریتی سیاست‌های کلی می‌پردازد و نقش آن‌ها را در تنظیم روابط میان ارکان مختلف حکومت و هدایت برنامه‌های اجرایی و تقنینی کشور تحلیل می‌کند. همچنین، اهمیت نظارت بر حسن اجرای این سیاست‌ها و چالش‌های موجود در این زمینه مورد بحث قرار می‌گیرد. کتاب به نقد شیوه‌های فعلی نظارت بر اجرای سیاست‌های کلی می‌پردازد و پیشنهادهایی برای ارتقای کارآمدی این نظارت ارائه می‌دهد. در بخش‌هایی از کتاب، به موضوعاتی مانند انطباق قوانین با سیاست‌های کلی، نقش مجلس شورای اسلامی در اجرای این سیاست‌ها و جایگاه سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی نیز پرداخته شده است. در مجموع، کتاب تلاش می‌کند تصویری جامع از جایگاه، کارکرد و چالش‌های سیاست‌های کلی نظام در نظام حقوقی و سیاسی ایران ارائه دهد.

چرا باید کتاب سیاست های کلی نظام را خواند؟

این کتاب با گردآوری مقالات تخصصی از صاحب‌نظران حقوق عمومی، فرصتی برای آشنایی عمیق با یکی از مهم‌ترین ابزارهای راهبردی نظام جمهوری اسلامی ایران فراهم می‌کند. خواننده با مطالعه این اثر، با مبانی نظری، جایگاه حقوقی و چالش‌های اجرایی سیاست‌های کلی نظام آشنا می‌شود و می‌تواند نقش این سیاست‌ها را در انسجام‌بخشی به فرآیند قانون‌گذاری و مدیریت کلان کشور بهتر درک کند. همچنین، کتاب به نقد و بررسی شیوه‌های نظارت بر اجرای سیاست‌های کلی می‌پردازد و راهکارهایی برای بهبود این فرآیند ارائه می‌دهد.

خواندن کتاب سیاست های کلی نظام را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای دانشجویان و پژوهشگران حقوق عمومی، فعالان حوزه سیاست‌گذاری، مدیران و کارشناسان دستگاه‌های اجرایی و تقنینی، و علاقه‌مندان به ساختار حقوقی و سیاسی جمهوری اسلامی ایران مناسب است. همچنین برای کسانی که به دنبال درک بهتر از فرآیند تدوین، اجرا و نظارت بر سیاست‌های کلان کشور هستند، مفید خواهد بود.

فهرست کتاب سیاست های کلی نظام

- مقدمه: معرفی کلی سیاست‌های کلی نظام و اهمیت آن در ساختار حقوقی ایران.- مفهوم، ماهیت و نظارت بر اجرای سیاست‌های کلی نظام (علی غلامی، علی بهادری جهرمی): بررسی تعریف، جایگاه حقوقی و ضرورت نظارت بر اجرای سیاست‌های کلی.- سیاست‌های کلی نظام؛ راهکار ارتقای نظام قانونگذاری در نظام جمهوری اسلامی (عباس کعبی، علی فتاحی زفرقندی): تحلیل نقش سیاست‌های کلی در اصلاح و ارتقای نظام قانونگذاری و ارتباط آن با آموزه‌های شریعت.- درآمدی بر نقش مجلس شورای اسلامی در حسن اجرای سیاست‌های کلی نظام (محسن اسماعیلی، مصطفی منصوریان): بررسی جایگاه مجلس در اجرای سیاست‌های کلی و چالش‌های پیش رو.- تأملی بر لزوم «انطباق» یا «عدم مغایرت» قوانین با سیاست‌های کلی نظام (ابراهیم موسی‌زاده، مرتضی حاج علی خمسه): تحلیل حقوقی ضرورت انطباق قوانین با سیاست‌های کلی و پیامدهای آن.- شاخص‌های انطباق مصوبات مجلس با سیاست‌های کلی با نگاهی به نظرات هیئت عالی نظارت (هادی طحان‌نظیف، مهدی بهرامی حسن‌آبادی): بررسی معیارهای ارزیابی انطباق قوانین با سیاست‌های کلی.- تحلیل نقاط ابهام نظارت بر اجرای سیاست‌های کلی نظام در فرایند تقنین (علی فتاحی زفرقندی، فیروز اصلانی): نقد شیوه‌های فعلی نظارت و پیشنهاد راهکارهای اصلاحی.- امکان‌سنجی اصرار مجلس بر مصوبات مغایر با سیاست‌های کلی نظام: بررسی حقوقی و عملی این موضوع.- سیاست‌های کلی اصل ۴۴؛ بازنگری غیررسمی قانون اساسی یا استفاده از ظرفیت (هادی طحان نظیف، مصطفی منصوریان): تحلیل جایگاه سیاست‌های کلی اصل ۴۴ و تأثیر آن بر ساختار حقوقی کشور.

بخشی از کتاب سیاست های کلی نظام

«سیاست‌های کلی نظام. به‌عنوان یکی از بنیادین‌ترین ابزارهای راهبردی در نظام جمهوری اسلامی ایران؛ چارچوبی برای همگرایی و انسجام در سیاست‌گذاری‌های کلان کشور فراهم می‌آورد. این سیاست‌ها که به‌موجب بند یک اصل ۱۱۰ قانون اساسی توسط مقام رهبری تعیین می‌شوند، همچون حلقه‌ای پیوندی میان اصول و اهداف نظام از یک سو و وظایف و عملکرد دستگاه‌های اجرایی، تقنینی و قضایی از سوی دیگر عمل می‌کنند. اهمیت این سیاست‌ها در ایجاد انضباط، انسجام و جهت‌دهی به برنامه‌های کشور آنان را به یکی از محورهای اصلی تحقق آرمان‌های قانون اساسی تبدیل کرده است.در نظام حقوقی ایران، سیاست‌های کلی نظام نقشی منحصربه‌فرد در تنظیم روابط بین ارکان مختلف حکومت ایفا می‌کنند. این سیاست‌ها، علاوه بر تعیین جهت‌گیری‌های کلی، ابزار لازم برای انعطاف‌پذیری قانون اساسی در مواجهه با چالش‌های متغیر زمانه را نیز فراهم می‌سازند. به همین ترتیب، مطالعه و بررسی ابعاد حقوقی سیاست‌های کلی نظام، از جمله جایگاه آن‌ها در سلسله مراتب هنجارهای حقوقی و تأثیر آن‌ها بر فرآیند تقنین، برای دانشجویان و پژوهشگران رشته حقوق عمومی ضروری است. آگاهی از اصول حاکم بر این سیاست‌ها و نظارت بر حسن اجرای آن‌ها می‌تواند افق‌های جدیدی برای ارتقای نظام قانونگذاری و تحقق عملی آرمان‌های مندرج در قانون اساسی بگشاید.»