کتاب دانش خانواده و جمعیت (ویراست جدید)

کتاب دانش خانواده و جمعیت (ویراست جدید) نوشته جمعی از نویسندگان است و توسط دفتر نشر معارف منتشر شده است. این کتاب به‌عنوان منبع درسی برای دانشجویان مقطع کاردانی و کارشناسی در تمامی رشته‌ها تدوین شده و به موضوعات مرتبط با خانواده، ازدواج، جمعیت و مسائل اجتماعی پیرامون آن‌ها می‌پردازد. ساختار کتاب به‌گونه‌ای طراحی شده که دانش‌های شناختی و رفتاری لازم برای زندگی خانوادگی سالم را در سه مرحله‌ی پیش، حین و پس از ازدواج ارائه کند. این اثر علاوه‌بر مباحث نظری به پرسش‌ها و دغدغه‌های رایج دانشجویان نیز پاسخ داده شده است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب دانش خانواده و جمعیت (ویراست جدید)

کتاب دانش خانواده و جمعیت جمعی از نویسندگان [طرح کوتاه‌مدت تحول دروس معارف اسلامی] اثری آموزشی و تحلیلی است که با هدف ارتقای دانش عمومی دانشجویان درباره‌ی نهاد خانواده و مسائل جمعیتی ایران تدوین شده است. نویسندگان کتاب با رویکردی چندبخشی، موضوعاتی مانند هویت انسانی، تفاوت‌های جنسیتی، روابط میان زن و مرد، ارزش‌های اخلاقی، مدیریت غریزه‌ی جنسی و چالش‌های فرهنگی و اجتماعی معاصر را بررسی کرده‌اند. کتاب با استناد به منابع دینی، پژوهش‌های علمی و تجربه‌های اجتماعی تلاش کرده تصویری جامع از وضعیت خانواده و جمعیت در ایران و جهان ارائه دهد. هر فصل به قلم یکی از متخصصان حوزه‌ی خانواده یا معارف اسلامی نگاشته شده است. در این اث، علاوه‌بر تحلیل وضعیت موجود، راهکارهایی برای زیست سالم خانوادگی و مدیریت روابط عاطفی و جنسی ارائه شده است. کتاب دانش خانواده و جمعیت نه‌تنها به مسائل فردی و خانوادگی می‌پردازد، بلکه ابعاد اجتماعی و فرهنگی و حقوقی موضوع را نیز در نظر گرفته است.

دانش خانواده و جمعیت نشر معارف عنوان دو واحد درسی است. این درس با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی و با هدف بیان‌کردن عوامل مؤثر در تشکیل، استحکام و تعالی خانواده و نگاه بایسته به مسئله‌ی جمعیت و مشکلات ارائه شده است. کتاب دانش خانواده و جمعیت چاپ جدید نوشته‌ی جمعی از نویسندگان برای این درس نوشته شده است. نام نویسندگان این کتاب عبارت است از زهرا آیت‌اللهی، شیما سادات حسینی، امیرحسین بانکی پور فرد، بتول نامجو، انسیه کتابچی، محمدجواد محمودی و مونس سیاح. این اثر ویراسته‌ی سعید فلاحی است.

خلاصه کتاب دانش خانواده و جمعیت (ویراست پنجم)

کتاب با هدف آموزش مبانی نظری و مهارت‌های عملی برای زندگی خانوادگی سالم، مباحث خود را از شناخت انسان و هویت او آغاز کرده است. در فصل نخست، به ارزش‌های انسانی، هدف از زندگی و اهمیت شناخت خود و جنسیت پرداخته و تأکید شده که انسان دارای ابعاد مادی و فرامادی است که هر دو در سعادت فردی و اجتماعی نقش دارند. کتاب به بررسی روابط میان زن و مرد، تفاوت‌های جنسیتی و نقش این تفاوت‌ها در شکل‌گیری خانواده می‌پردازد. نویسندگان با نقد دیدگاه‌های لیبرالیستی و فمینیستی درباره‌ی آزادی جنسی، پیامدهای اجتماعی و روانی روابط خارج از چهارچوب ازدواج را تحلیل کرده‌اند. همچنین تأثیر رسانه‌ها و فرهنگ جهانی بر نگرش جوانان نسبت به روابط جنسی و ازدواج مورد توجه قرار گرفته است.

در بخش‌های بعدی، انواع روابط جنسی (درون و بیرون از ازدواج، هم‌باشی، هم‌جنس‌گرایی و خودارضایی) از منظر دینی، روان‌شناختی و اجتماعی بررسی شده‌اند. کتاب با استناد به پژوهش‌های داخلی و خارجی، آسیب‌های فردی و جمعی ناشی از روابط آزاد، کاهش ازدواج، افزایش طلاق، بیماری‌های جنسی و مشکلات هویتی را برشمرده است. در بخش مهارت‌ها راهکارهایی برای مدیریت غریزه‌ی جنسی، تقویت عفاف، رعایت حیا، کنترل حواس و پوشش مناسب ارائه شده است. همچنین به اهمیت ازدواج به‌هنگام، تسهیل ازدواج و نقش خانواده در سلامت روانی و اجتماعی افراد تأکید شده است. کتاب به موضوع ازدواج موقت پرداخته و شرایط و احکام آن را شرح داده است. مدیریت روابط عاطفی دختران و پسران، تفاوت‌های جنسیتی در روابط، آسیب‌های دوستی‌های پیش از ازدواج و مهارت‌های رفتاری برای کنترل احساسات و تصمیم‌گیری عقلانی در انتخاب همسر از دیگر محورهای مهم کتاب است. نویسندگان با ارائه‌ی توصیه‌های عملی و تحلیل‌های اجتماعی تلاش کرده‌اند دانشجویان را برای مواجهه با چالش‌های زندگی خانوادگی و اجتماعی آماده کنند.

چرا باید کتاب دانش خانواده و جمعیت را بخوانیم؟

این کتاب باتوجه‌به نیازهای روز جامعه و دغدغه‌های دانشجویان، تصویری واقع‌بینانه و تحلیلی از مسائل خانواده و جمعیت ارائه داده است. ویژگی شاخص این اثر، ترکیب آموزه‌های دینی با یافته‌های علمی و اجتماعی است که به خواننده امکان می‌دهد موضوعات را از زوایای مختلف بررسی کند. همچنین با پرداختن به مهارت‌های رفتاری و راهکارهای عملی، فراتر از یک متن نظری صرف عمل کرده است. مطالعه‌ی این کتاب می‌تواند به افزایش آگاهی درباره‌ی روابط انسانی، مدیریت احساسات، شناخت آسیب‌های اجتماعی و تقویت مهارت‌های زندگی خانوادگی کمک کند. علاوه‌براین کتاب حاضر به پرسش‌های رایج جوانان درباره‌ی روابط عاطفی، جنسی و ازدواج پاسخ داده و راهکارهایی برای مواجهه با چالش‌های فرهنگی و اجتماعی معاصر ارائه کرده است.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن کتاب دانش خانواده و جمعیت جمعی از نویسندگان به دانشجویان تمامی رشته‌ها، علاقه‌مندان به مباحث خانواده، مشاوران، فعالان حوزه‌ی سلامت روان و افرادی که دغدغه‌ی مسائل جمعیتی، ازدواج، روابط عاطفی و مدیریت رفتارهای جنسی دارند، پیشنهاد می‌شود. همچنین این اثر برای کسانی که به‌دنبال افزایش مهارت‌های ارتباطی و تصمیم‌گیری در زمینه‌ی ازدواج و خانواده هستند، مناسب است.

بخشی از متن کتاب دانش خانواده و جمعیت (ویراست جدید)

«روند تحولات جمعیتی جهان

به‌لحاظ جمعیت‌شناسی، مهم‌ترین تحول در تاریخ جمعیت جهان و کشورها

«گذار جمعیتی» است؛ یعنی گذار از باروری و مرگ‌ومیر بالا به باروری و مرگ‌ومیر پایین. گذار جمعیتی یکی از نظریه‌های مهم است که به‌خوبی ارتباط تحولات جمعیت را با مسائل بهداشتی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی نشان می‌دهد. این نظریه با معرفی و تحلیل تاریخ جمعیت جهان، نمایی از آیندهٔ جمعیت را در اختیار ما قرار می‌دهد. براساس این نظریه، جمعیت‌شناسان روند تحولات جمعیت جهان را به سه دورهٔ پیش از گذار، گذار اول و گذار دوم تقسیم کرده‌اند.

۱. پیش از گذار

تا اواسط قرن شانزدهم میلادی، نرخ موالید در جهان بالا بود، اما مرگ‌ومیر نیز زیاد بود؛ در نتیجه رشد جمعیت روندی کند داشت و ترکیب سنی جمعیت تا اوایل قرن هجده میلادی، ثابت بوده‌است. در این دوره تغییرات جمعیتی پیش از گذار، از الگویی ثابت پیروی می‌کرد؛ اما این سیر از اواخر قرن هجده میلادی دچار تغییرات گسترده‌ای شد.

۲. گذار جمعیتی اول

در قرن هفدهم و هجدهم میلادی، دولت‌های اروپایی در رقابت برای توسعهٔ فتوحات و مستعمره‌سازی سرزمین‌های دور، سیاست‌هایی را دنبال می‌کردند که شامل محدود کردن مهاجرت‌ها از خارج به داخل و تشویق به توالد در داخل بود. آن‌ها بر این باور بودند که قدرت و ثروتِ هر دولت به بزرگی جمعیت آن وابسته است و با افزایش جمعیت قدرت و ثروت نیز افزایش می‌یابد. در این دوره جمعیتِ زیاد منشأ و عامل تعیین‌کنندهٔ اقتدار ملی و توان نظامی و اقتصادی دولت‌ها بود. به همین دلیل، توجه به جمعیتْ بیشتر از زاویهٔ اهدافی صورت می‌گرفت که دستیابی به آن‌ها نیازمند جمعیت بیشتر بود و جمعیت زیاد را بر کم ترجیح می‌داد؛ اهدافی نظیر:

تقویت قدرت نظامی دولت، مشارکت در ثبات سیاسی، کسب درآمدهای مالیاتی. علاوه‌بر آن با پیشرفت چشم‌گیر علم پزشکی و کنترل بیماری‌ها، نرخ مرگ‌ومیر کاهش یافت؛ در نتیجه رشد طبیعی جمعیت افزایش یافت و سیر صعودی شتابانی گرفت.»