کتاب روایت اساسی (جلد دوم)

کتاب روایت اساسی (جلد دوم) نوشته‌ مهدی نورایی و علی بهادری جهرمی، پژوهشی در حوزه‌ی حقوق اساسی ایران است که به همت پژوهشکده‌ی شورای نگهبان منتشر شده است. این جلد به بررسی تاریخچه و جایگاه رهبری و ولایت فقیه در ساختار حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران می‌پردازد و با رویکردی تحلیلی، سیر تطور این نظریه را از پیش از انقلاب اسلامی تا تثبیت آن در قانون اساسی و تحولات پس از آن دنبال می‌کند. نویسندگان با بهره‌گیری از منابع فقهی، حقوقی و اسناد تاریخی، نقش و اختیارات رهبری را در نظام سیاسی ایران واکاوی کرده‌اند. کتاب شامل فصل‌هایی درباره‌ی سیر تاریخی طرح نظریه ولایت فقیه، اساسی‌سازی این نظریه در قانون اساسی، روند انتخاب رهبر، بررسی احکام و فرامین رهبری در حوزه‌های مختلف و معرفی نهادهای مرتبط با رهبری است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب روایت اساسی (جلد دوم)

روایت اساسی (جلد دوم) با تمرکز بر موضوع ولایت فقیه و رهبری در حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، به بررسی ریشه‌ها، مبانی و روندهای حقوقی و تاریخی این نهاد می‌پردازد. مهدی نورایی و علی بهادری جهرمی، با تکیه بر آثار امام خمینی و دیگر منابع فقهی و حقوقی، سیر تطور نظریه ولایت فقیه را از دوران پیش از انقلاب اسلامی تا تثبیت آن در قانون اساسی و تحولات بعدی دنبال کرده‌اند. کتاب در قالب فصل‌هایی منظم، ابتدا به طرح نظریه ولایت فقیه در آثار امام خمینی می‌پردازد و سپس به فرایند اساسی‌سازی این نظریه در جمهوری اسلامی ایران، بررسی روند انتخاب رهبر، تحلیل احکام و فرامین رهبری در حوزه‌های اجرایی، تقنینی و قضایی و معرفی نهادها و سازمان‌های مرتبط با نهاد رهبری می‌پردازد. همچنین، مباحثی درباره‌ی بازنگری قانون اساسی، نقش مجلس خبرگان و شورای نگهبان و چالش‌های نظری و عملی پیرامون جایگاه رهبری در ساختار سیاسی ایران مطرح شده است. کتاب روایت اساسی (جلد دوم)  با رویکردی تحلیلی و مستند، تلاش کرده است تصویری جامع از جایگاه و کارکرد رهبری در نظام حقوقی و سیاسی ایران ارائه دهد.

خلاصه کتاب روایت اساسی (جلد دوم)

کتاب روایت اساسی (جلد دوم) با مروری بر سیر تاریخی و حقوقی ولایت فقیه، ابتدا به بررسی دیدگاه‌های امام خمینی درباره‌ی ولایت فقیه در آثار مختلف ایشان می‌پردازد. این بخش، چهار مرحله‌ی اصلی را شامل می‌شود: طرح موضوع ولایت فقیه پیش از انقلاب اسلامی در کتاب‌هایی مانند کشف‌الاسرار و الرسائل، و سپس پس از انقلاب اسلامی در احکام و بیانات امام خمینی، به‌ویژه در جریان تدوین قانون اساسی. در ادامه، کتاب به فرایند اساسی‌سازی نظریه ولایت فقیه در جمهوری اسلامی ایران می‌پردازد. این بخش، چالش‌ها و مخالفت‌ها با درج ولایت فقیه در پیش‌نویس قانون اساسی، نقش مجلس خبرگان و واکنش‌های مختلف گروه‌ها و شخصیت‌های سیاسی و مذهبی را بررسی می‌کند. نویسندگان با استناد به مذاکرات مجلس بررسی نهایی قانون اساسی، روند تصویب اصول مربوط به رهبری و ولایت فقیه را به تفصیل شرح داده‌اند. در فصل‌های بعدی، روند انتخاب رهبر پس از انقلاب، از انتخاب قائم‌مقام تا انتخاب آیت‌الله خامنه‌ای به رهبری نظام، مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین، احکام و فرامین رهبری در حوزه‌های اجرایی، تقنینی و قضایی، با ذکر نمونه‌هایی مانند انتصاب فرمانده کل نیروهای مسلح، صدور احکام مربوط به سیاست‌های کلی نظام، و مداخلات در امور تقنینی و قضایی تحلیل شده است. کتاب در بخش‌های پایانی به معرفی نهادها و سازمان‌های مرتبط با نهاد رهبری، از جمله بنیاد مستضعفان، کمیته امداد، بنیاد شهید، نهادهای فرهنگی و آموزشی، و نهادهای مطبوعاتی و رسانه‌ای می‌پردازد. همچنین، ساختار فعالیت نهاد رهبری در دوره‌های مختلف و نقش دفتر مقام معظم رهبری و مشاوران ویژه نیز بررسی شده است. در مجموع، کتاب با رویکردی مستند و تحلیلی، سیر تطور و تثبیت جایگاه رهبری و ولایت فقیه را در ساختار حقوقی و سیاسی جمهوری اسلامی ایران ترسیم کرده است.

چرا باید کتاب روایت اساسی (جلد دوم) را بخوانیم؟

این کتاب با ارائه‌ی تحلیلی مستند و جامع از روند شکل‌گیری و تثبیت جایگاه رهبری و ولایت فقیه در حقوق اساسی ایران، به فهم بهتر ساختار سیاسی و حقوقی جمهوری اسلامی کمک می‌کند. روایت اساسی (جلد دوم) نه‌تنها به مبانی نظری و فقهی ولایت فقیه می‌پردازد، بلکه با بررسی اسناد، مذاکرات و رویدادهای تاریخی، تصویری روشن از چگونگی ورود این نظریه به قانون اساسی و تحولات بعدی ارائه می‌دهد. همچنین، تحلیل نمونه‌های واقعی از احکام و فرامین رهبری در حوزه‌های مختلف، امکان شناخت دقیق‌تر از کارکرد عملی این نهاد را فراهم می‌آورد. آشنایی با نهادها و سازمان‌های مرتبط با رهبری و بررسی نقش آن‌ها در ساختار حکومتی، از دیگر ویژگی‌های شاخص این اثر است.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعه‌ی این کتاب برای کسانی که به دنبال درک عمیق‌تر از نظام حقوقی و سیاسی ایران هستند، فرصت مناسبی برای آشنایی با مباحث بنیادین و چالش‌های نظری و عملی پیرامون رهبری و ولایت فقیه فراهم می‌کند. خواندن این کتاب به دانشجویان و پژوهشگران حقوق، علوم سیاسی و مطالعات اسلامی، علاقه‌مندان به تاریخ معاصر ایران، فعالان حوزه قانون اساسی و کسانی که به دنبال شناخت دقیق‌تر ساختار رهبری و ولایت فقیه در جمهوری اسلامی ایران هستند، پیشنهاد می‌شود.