کتاب فلسفه سیاسی ماکیاولی

کتاب فلسفه سیاسی ماکیاولی نوشتهٔ فیلیپو دل لوکزه و ترجمهٔ فواد حبیبی و امین کرمی است. گروه انتشاراتی ققنوس این کتاب را منتشر کرده است.

درباره کتاب فلسفه سیاسی ماکیاولی

فیلیپو دل لوکزه، در کتاب فلسفه سیاسی ماکیاولی، به‌تفصیل و فراسوی مرزهای اثری مقدماتی، برخی از مهم‌ترین دغدغه‌های فکری و مفاهیم اساسی مورد استفاده ماکیاولی را از قبیل رئالیسم، مونیسم، طبیعی‌گرایی، بخت، ویرتو، اتفاق، شانس، توپوس ِ میلیشیای مدنی، مرکزیت شقاق و تعارض اجتماعی، حقیقت مؤثر و... به بحث گذاشته است.در این اثر نخست، بررسی آثار برجسته ماکیاولی، شامل گفتارها، شهریار، تواریخ فلورانسی، و هنر جنگ، در پرتوِ مضامین و مسائلی که در بخش ابتدایی مطرح می‌شوند و سپس، بررسی تأثیرگذاری و چگونگی دریافت ماکیاولی در سنت فلسفه مدرن و معاصر غرب. این دو مسیر بر بستر مطالعهٔ زمینه‌های تاریخی و سیاسی فلورانسی، ایتالیایی و اروپایی این جدال‌های نظری انجام می‌گیرد. نیکولو ماکیاولی در ۳ می ۱۴۶۹ میلادی به دنیا آمد و در ۲۱ جون ۱۵۲۷ درگذشت. او فیلسوف سیاسی، شاعر، آهنگساز و نمایشنامه‌نویسی ایتالیایی بود. پس از مدتی به‌عنوان منشی وارد دستگاه دولتی فلورانس شد و جایگاهش به‌سرعت ارتقا یافت و خیلی زود به مأموریت‌های دیپلماتیک فرستاده شد. او بسیاری از سیاستمداران مهم عصر خود، افرادی همچون پاپ و لویی دوازدهم (پادشاه فرانسه) را ملاقات کرد اما هیچ‌کدام به‌اندازهٔ شاهزادهٔ حاکم واتیکان (یعنی چزاره بورجیا) بر او تأثیرگذار نبودند. پس از جابه‌جایی قدرت در فلورانس و بعد از این که ماکیاولی از کار سیاسی برکنار شد، سلامتی‌اش رو به افول گذاشت. ماکیاولی زندگی‌اش را صرف سیاست و میهن‌پرستی کرد. بعضی از مردم او را به‌خاطر نوشتن کتاب «شهریار» که او برای خانوادهٔ «مدیچی»، حاکمان فلورانس نوشته است و به‌اتهام حمایت از حکومت اقتدارگرا و ستمگر همواره موردحمله قرار داده‌اند. او به‌دلیل حمایتش از یک حکومت فاسد، همواره مورد لعن و نفرین بوده است و امروزه نیز حکومت‌های فاسد و مستبد را «ماکیاولیستی» می‌خوانند. با مرگ ماکیاولی، یکی از چهره‌های بزرگ تفکر سیاسی جدید از میان رفت. از کتاب‌های او می‌توان به «شهریار»، «گفتارها» و «خیانت‌ها» اشاره کرد.

خواندن کتاب فلسفه سیاسی ماکیاولی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران حوزهٔ فلسفهٔ سیاسی پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب فلسفه سیاسی ماکیاولی

«آثار ماکیاولی خیلی زود پس از مرگ وی، به‌خصوص میان آن‌هایی که شخصا او را می‌شناختند، از جمله دوستانش فرانچسکو گوئیتچاردینی و فرانچسکو وتّوری، بدل به موضوع مباحثه و تحلیل شد. هر دوی این افراد به نجیب‌زادگان فلورانس تعلق داشتند و لذا به طور طبیعی با جبهه‌ای ایدئولوژیک در پیوند بودند که در تضاد با طرفداران جمهوری‌ای بود که ماکیاولی با آن‌ها هم‌رأی و برای آن‌ها کار کرده بود. [لیک] هر دوی آن‌ها ناظران تیزبین و مشتاق موضوعات سیاسی بودند ــ و در نوشته‌های ایشان است که می‌توانیم سرنخ‌هایی درباره موضوعات مهمی بیابیم که ماکیاولی، نه‌تنها با گفتار بلکه با اعمالش، پیش کشیده است.

فی‌المثل، فرانچسکو وتّوری باب داستان مسافرت به آلمان خود را، که نوشتن آن را در سال ۱۵۰۷ شروع و به‌کرّات تصحیحش کرده بود، با توصیفی روشن و زنده از رژه میلیشیایی از شهروندان می‌گشاید که در پی توصیه ماکیاولی ایجاد شده بود. وتّوری تصور می‌کند که دارد از درون میخانه‌ای در موجلّو، در حومه فلورانس، رژه نظامی [ایشان] را تماشا می‌کند، از همان جایی که ماکیاولی استخدام سربازان را آغاز کرده بود. وتّوری ساده‌دلانه اعلام می‌دارد که این عملی «شرافتمندانه و سودمند برای شهرمان» است. با وجود این، صاحب میخانه، که یکی از شهروندان بومی فلورانس و نه از اهالی روستاها و حومه بود، با همان واژگانی پاسخ می‌دهد که منتقدان پیشین پروژه ماکیاولین لب به سخن می‌گشودند:

شک ندارم که این گردان‌ها، وقتی مسلح و دوره‌دیده باشند، پیاده‌نظام شایسته‌ای را شکل خواهند داد. لیک نمی‌دانم فلورانسی‌ها چگونه ایمن خواهند ماند؛ و نیز نمی‌دانم سربازان مسلح و دوره‌دیده به کدامین دلیل خواهند خواست که از افراد غیرمسلح و بی‌تجربه متابعت کنند. و بیم دارم که آن‌ها که در گذشته رعایایی بیش نبوده‌اند اینک بخواهند بدل به فرمانروا شوند. از آن‌جا که هر روز ایشان را می‌بینم، حرفم را باور کنید: آن‌ها ما را دوست ندارند، و هیچ دلیلی نیز برای این کار ندارند، زیرا ما نه‌تنها فرمانروای ایشان، بل همچنین خودکامگانشان نیز هستیم. و اگر ما از حملات دشمنان خارجی بیم داریم، بهتر است به جای دفاع از خودمان به یاری این سربازانی که می‌توانند هر روز به ما حمله آورند، به دفاع از خویشتن با پرداخت اجرت به ارتش بیندیشیم، چون این یکی [در مقایسه فقط] هر چهار یا شش سال رخ می‌دهد. و اگر ما می‌توانیم آن‌ها را به‌سرعت گرد هم آوریم، آن‌ها خود نیز می‌توانند همین کار را انجام دهند و به ما حمله‌ور شوند. و اگر ما دولت‌های همسایه‌مان را با این سربازان به وحشت می‌افکنیم، نه‌تنها خودمان را نیز می‌ترسانیم، بلکه به خویش نیز آسیب می‌زنیم.»