کتاب فلسفه های بزرگ

کتاب فلسفه های بزرگ نوشتهٔ پیر دو کاسه و ترجمهٔ احمد آرام است. انتشارات علمی و فرهنگی این کتاب را منتشر کرده است.

درباره کتاب فلسفه های بزرگ

سؤالاتی همچون من که هستم؟ چگونه می‌توانم خود را از آنچه مرا احاطه می‌کند بازشناسم؟ چه می‌دانم؟ نسبت من با مجموعهٔ اشیا و همچنین نسبت میان این اشیا بر چه قرار است؟ کدام عقل عالی این نسبت‌ها را منظم نگاه می‌دارد؟ تکلیف من چیست؟ سرنوشت من چیست؟ همواره در زندگی بشر حضوری پررنگ داشته‌اند. جواب هر فیلسوف به این سؤالات، علاوه بر عکس‌العمل کاملاً منطقی در مقابل احکام پیشینیان او، حاوی حقیقت اصلی دیگری نیز هست و به عقیدهٔ پیر دو کاسه در کتاب فلسفه های بزرگ این حقیقت عبارت است از نمایش فضای حیاتی شخصی آن فیلسوف در پاسخ‌هایی که می‌دهد. فیلسوف عصر و دوران خویش را خلاصه می‌کند، ولی افکار او در چهار دیوار آن زندانی نمی‌شود. فکر فیلسوف، بیش از آن که تفسیری از زمان حاضر باشد، پیش‌درآمدی است از آنچه در آینده خواهد بود و چون مستقیماً در ساختمان آینده به کار می‌رود، جزئی از آن محسوب می‌شود. هر فلسفه با غلبه‌ای بر مجهول و تسلطی بر سرنوشت همراه است و انسان در این نوع تفکرات ناچار از حدود بی‌واسطه یقین خود تجاوز می‌کند. راز عظمت و خطر کاوش‌های عقلانی در این نهفته است که بر روح و فکر انسان که در قدم‌های اول پیشرفت بسیار ضعیف است، کار و زحمتی را تحمیل می‌کند که بامعرفتی که در اختیار کاملاً نامتناسب است. در این کتاب با شرایطی که ایده‌های مختلف فیلسوفان در آن‌ها رخ داده، بیشتر آشنا خواهید شد.

خواندن کتاب فلسفه های بزرگ را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران مطالعه در باب فلسفه و شرایطی که مکتب‌های مختلف فلسفی را ایجاد کرده است، پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب فلسفه های بزرگ

«برگسون، به دنبال معتقدان به اصالت روح در فرانسه، مجدداً در صدد توصیف و تشریح آزمایش درونی برآمد. این فیلسوف ساختمان‌های مصنوعی را که به وسیلهٔ اعتیادات لغوی و علمی به این آزمایش افزوده شده بود از آن جدا کرد، و توصیف خود را به شکل توضیح استدلالی درآورد، آنچه ما را حتی دربارهٔ تجزیه و تحلیل خودمان گمراه می‌کند، مجازات و استعارات فضایی است. بزرگ‌ترین اشتباهی که هر فیلسوف گرفتار آن می‌باشد این است که تجدید ساختمانی را که شعور عامل آن است و بر نمونهٔ عکس‌های سینما از ناپیوسته امر پیوسته و از متوالیات امور متحدالزمان می‌سازد، به عنوان حقیقت و واقعیت تلقی می‌کند و می‌پذیرد.

برگسون فقط به بیان اشتباهات فلسفه قناعت نمی‌ورزد، بلکه راه رهایی را نیز نشان می‌دهد. روش وی فکر را وادار می‌کند که در جریان اعتیادات مبتنی بر نفع‌طلبی و همچنین عادات مکانیکی و هندسی رو به بالا حرکت کند. دورن‌بینی یا علم حضوری برگسونی ملکه‌ای عالی و بی‌دلیل و اسرارآمیز نیست، بلکه دعوت به تفکر است. انعکاس عمل فکر، شاید بتوان گفت عبارت است از دو بار تفکر کردن. باید با اطلاعات علمی بر کیفیت اعتیادات عقلی خود واقف شویم، تا بعد بتوانیم به حقیقت آنچه از تجزیهٔ آن‌ها به دست می‌آید دست یابیم.

حقیقت علم حضوری برگسونی هنگام انطباق متد علم حضوری در مسئلهٔ فلسفی قرن بیستم که جدال میان عقل و زندگی است، به شکل دقیق جلوه‌گر می‌شود.

مذهب تکامل، آن طور که برگسون از آن تعبیر می‌کند، آشکار می‌سازد که شعور بشری هرگز وظیفهٔ مشاهده‌ای و تأملی نبوده، بلکه کیفیتی است آمیختهٔ با عمل و از صفات مشخصهٔ حیات به شمار می‌رود. غریزه از یک طرف، و عقل و شعور از طرف دیگر، دو راه عظیمی هستند که حیات از آن دو راه خود را ظاهر می‌سازد. در شعور بشری نیز این صحنه میان دو حرکت بازی می‌شود که یکی صعودی است و متوجه به اشکال عالی و دیگری حرکت انجماد و تبلور به صورت‌های مادی؛ و به همین جهت است که اطراف عقل و شعور بشری حاشیه و هاله‌ای از علم حضوری وجود دارد. همین طور در حیات اخلاقی و دینی اجتماعات نیز یک رشته از چنین منازعات میان پایداری روح‌های بسته و دین‌های بسته از یک طرف و جنبش‌های عارفانهٔ پذیرای ترقیات روحی از طرف دیگر قابل مشاهده است. آنچه تنوع اشیا را می‌انگیزد نبضاتی روحی است که با آهنگ حیاتی روانی ما شباهت دارد و عبارت است از کشش یا رهایی یک لحظه است. ذات باری که نقطهٔ اعلای واقعیت اشیا است، لحظهٔ کاملاً متمرکز شدهٔ فعالیت ابدی و خلاق است.»