کتاب دانشنامه فلسفه استنفورد؛ پسامدرنیسم

کتاب دانشنامه فلسفه استنفورد؛ پسامدرنیسم نوشتهٔ گری ایلزورث و ترجمهٔ گلنار نریمانی است. گروه انتشاراتی ققنوس این کتاب را منتشر کرده است؛ جلد ۵۰ از مجموعهٔ «دانشنامهٔ فلسفهٔ استنفورد».

درباره کتاب دانشنامه فلسفه استنفورد؛ پسامدرنیسم

کتاب دانشنامه فلسفه استنفورد؛ پسامدرنیسم (Postmodernism; The Stanford Encyclopedia of Philosophy) جلد ۵۰ از مجموعهٔ «دانشنامهٔ فلسفهٔ استنفورد» است. پسامدرنیسم نشان داده است که قابلیت فوق‌العاده‌ای برای برخاستن از درون خاکستر آتش سوزان نابودکنندهٔ خود دارد. تقریباً می‌توان گفت که ویژگی اشتقاقی پسامدرنیسم که نام آن نشان‌دهندهٔ آمدن آن از پس چیز دیگری همچون مدرنیسم، مدرنیته یا مدرن است، برای آن چیرگی گسترده‌ای تضمین می‌کند که اگر خود را به‌عنوان پدیده‌ای آغازنشده از چیزی دیگر می‌نامید، آن چیرگی تضمین نمی‌شد. اگر پدیده‌ای از نو و بدون پیشینه آغاز شود، دورهٔ هستی محدود و معینی خواهد داشت؛ در حالی‌که پدیده‌ای که از پی پدیده‌ای دیگر بیاید از دورهٔ هستی نامحدودی برخوردار خواهد شد و از پایان‌یافتگی پدیدهٔ پیشین، کامیابی مداومی به دست می‌آورد. پست‌مدرنیسم دقیقاً چیست و چه دیدگاهی درمورد جهان امروز و جهانی‌شدن دارد؟ با این موضوع بیشتر آشنا شوید. 

دانشگاه استنفورد انتشار این دانشنامه را در سال ۱۹۹۵ میلادی آغاز کرد. پس از مدتی متن کامل مقالات را در اینترنت در دسترس علاقه‌مندان قرار داد. کسانی که در تدوین این دانشنامهٔ بزرگ نقش دارند، از استادان و مؤلفان به‌نام در حوزهٔ فلسفه هستند. این دانشنامه به سرپرستی دکتر «ادوارد ن. زالتا» صدها مدخل دارد و یکی از بهترین راه‌ها برای آشنایی مقدماتی با مباحث فلسفی است. «مسعود علیا» در سال ۱۳۹۲ با همکاری انتشارات ققنوس، تصمیم به ترجمهٔ بعضی از مدخل‌های این دانشنامه گرفت. او به‌همراه مترجمانی نام‌آشنا آخرین ویراست مقالات دانشنامهٔ فلسفهٔ استنفورد را با حفظ سبک و زبان به پارسی برگرداند. انتشارات ققنوس این مجموعه را با کسب اجازه از گردانندگان این دانشنامه (به‌ویژه دکتر زالتا) منتشر کرده است. عناوین بعضی از این جلدها عبارت است از «مفهوم شر»، «فلسفهٔ دین»، «عقل به روایت کانت»، «زیبایی‌شناسی فمینیستی»، «ژاک لکان»، «اخلاق ارسطو»، «باروخ اسپینوزا»، «فیشته» و «پدیدارشناسی».

خواندن کتاب دانشنامه فلسفه استنفورد؛ پسامدرنیسم را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران مطالعه در باب پسامدرنیسم پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب دانشنامه فلسفه استنفورد؛ پسامدرنیسم

«واتیمو می‌گوید معنای نیچه‌ای غلبه بر مدرنیته، «انحلال مدرنیته از طریق نوعی رادیکال‌سازی گرایش‌های درونی خود مدرنیته» است (Vattimo ۱۹۸۸ [۱۹۸۵], ۱۶۶). این‌ها شامل تولید «امر نو» به مثابه یک ارزش و سائق غلبه نقادانه به معنای به دست آوردن بنیادها و سرچشمه‌هاست. با این حال، از این لحاظ، نیچه نشان می‌دهد که مدرنیته منجر به نیست‌انگاری می‌شود: تمام ارزش‌ها، از جمله «حقیقت» و «امر نو»، تحت تصاحب نقادانه فرومی‌پاشند. راه خروج از این فروپاشی، لحظه بازگشت ابدی است، آن‌گاه که ضرورتِ خطا را در غیاب بنیادها تأیید می‌کنیم. واتیمو این رویکرد جدید به مدرنیته را در معنای مورد نظر هایدگر از غلبه بر متافیزیک نیز می‌یابد از آن حیث که، به باور هایدگر، غلبه بر چارچوب‌بندی در امکان چرخشی در درون خود چارچوب‌بندی نهفته است. چنین چرخشی به معنی عمیق‌تر ساختن ذات تکنولوژی و دخل و تصرف در آن است، نه تخریب یا پشت سر نهادن آن. افزون بر این، چنین چیزی معنای هستی خواهد بود ــ هستی به مثابه تاریخِ تفسیر (به مثابه هستی «ضعیف») و نه حقیقتی بنیادگذار ــ و هرمنوتیک هستی نیز نوعی تاریخ‌گرایی دخل و تصرف‌شده.

واتیمو، برخلاف هرمنوتیک سنتی، استدلال می‌کند که بازسازی پیوستگی تجربه معاصر را نمی‌توان بدون متحد ساختن هنر و بلاغت با اطلاعات حاصل از علم به انجام رساند؛ و این امر نیاز به آن دارد که فلسفه «نگرشی یکپارچه و از نظر بلاغی اقناع‌کننده درباره جهان به دست دهد که ردها، باقیمانده‌ها، یا عناصر جداافتاده شناخت علمی را در خود داشته باشد» (Vattimo۱۹۸۸ [۱۹۸۵], ۱۷۹). بنابراین، در تقابل با متفکران پاریسی که دغدغه معنا یا تاریخ به مثابه واحدهایی پیوسته را ندارند، فلسفه واتیمو طرح نوعی هرمنوتیک پسامدرن است.»