کتاب اسرار واژه ها

کتاب اسرار واژه ها حاصل گفت‌وگوی نوام چامسکی و اندرو مارو و ترجمهٔ مصطفی برزگر است. نشر نویسه پارسی این کتاب را منتشر کرده است؛ کتابی در مورد فلسفهٔ زبان.

درباره کتاب اسرار واژه ها

کتاب اسرار واژه ها (The secrets of words) حاوی گفت‌وشنودی میان نوام چامسکی و اندرو مارو است. این گفت‌وگو در سال ۲۰۲۱ میلادی انجام گرفته است. پس از این، بخشی به نام «از آینده چه باقی مانده است: نکاتی حاشیه‌ای از یک گفت‌وگو» آمده است. این اثر که در سال ۱۴۰۳ منتشر شده، به خوانندهٔ عام و خاصِ زبان‌شناسی و علوم شناختی پیشنهاد شده است. مصطفی برزگر، مترجم این اثر معتقد است که کتاب حاضر می‌تواند پاسخ بسیاری از کج‌فهمی‌های حال حاضر را به زبانی ساده و به خوبی بدهد؛ البته درصورتی‌که منتقدان نوام چامسکی آن‌ را بخوانند و همچنان تمام نقل‌قول‌های ایشان از «ساخت‌های نحوی» نباشد.

خواندن کتاب اسرار واژه ها را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران حوزهٔ زبان‌شناسی و فلسفهٔ زبان پیشنهاد می‌کنیم.

درباره نوام چامسکی

نوام چامسکی در ۷ دسامبر ۱۹۲۸ به دنیا آمد و تبدیل به زبان‌شناس، فیلسوفی آنارشیست و نظریه‌پردازی آمریکایی شد. در دوران کارشناسی، سخت تحت‌تأثیر «زلیگ هریس»، استاد زبان‌شناسی دانشگاه پنسیلوانیا قرار گرفت. گرایش او به دیدگاه‌های سیاسی هریس، انگیزه‌ای شد تا رشتهٔ زبان‌شناسی را برای ادامهٔ تحصیل انتخاب کند. از سال ۱۹۵۵ در مؤسسهٔ تکنولوژی ماساچوست به‌عنوان استاد زبان‌شناسی مشغول به تدریس شد و در سال ۱۹۷۶ در این مؤسسهٔ به مقام استادی رسید. از چامسکی به‌عنوان «پدر زبان‌شناسی مدرن» یاد می‌شود و نیویورک تایمز او را «مهم‌ترین دانشمند زندهٔ جهان» نامیده است. او به‌عنوان یک روشنفکر منتقد دولت‌های غربی به‌ویژه آمریکا شناخته شده است؛ زیرا مخالف دخالت نظامی آمریکا در خاورمیانه و آغاز جنگ در این منطقه بوده است. او مشکل ترورسیم در خاورمیانه را ناشی از عملکرد آمریکا و اسرائیل می‌داند؛ همچنین به یک‌جانبه‌نگری رسانه‌های غربی در برخورد با مسائل اسرائیل و فلسطین ایراد گرفته و معتقد است که در پس ظاهر بی‌طرفانهٔ رسانه‌ها، فرض‌ها و اصول ایدئولوژیکی‌ نهفته ‌است که وقتی آن‌ها را افشا می‌کنیم، فرو می‌ریزند. نوام چامسکی نویسندهٔ بیش از ۱۵۰ کتاب در زمینه‌های متفاوت است و از جوایز و عناوینی که کسب کرده، می‌توان به گوگنهایم (۱۹۷۱)، عضویت آکادمی ملی علوم (۱۹۷۲)، جایزهٔ انجمن روان‌شناسی آمریکا برای کمک‌های علمی برجسته به روان‌شناسی (۱۹۸۴)، جایزهٔ اورول (۱۹۸۷، ۱۹۸۹)، جایزهٔ کیوتو در علوم پایه (۱۹۸۸)، مدال هلمهولتز (۱۹۹۶)، مدال بنجامین فرانکلین در رایانه و علوم شناختی (۱۹۹۹)، جایزهٔ صلح سیدنی (۲۰۱۱) و بنیاد صلح عصر هسته‌ای (۲۰۱۴) اشاره کرد. عنوان برخی از کتاب‌های او عبارت است از «جنبش تسخیر»، «تروریسم غرب»، «نظام‌‌های سلطه»، «آمریکای بزرگ و حقوق بشر»، «نظم‌های کهنه و نوین جهانی»، «طرحی برای آینده»، «چه کسی بر جهان حکومت می‌کند» و «امپراتوران و دزدان دریایی» برخی از کتاب‌های او هستند و کتاب «اسرار واژه‌ها» حاوی گفت‌وشنودی میان نوام چامسکی و «اندرو مارو» است.

بخشی از کتاب اسرار واژه ها

«مطالعات اکتساب زبان نشان می‌دهند که چنین خصایصی از قوه نطق در آزمایش‌های مرتبط کاملا مشهود هستند. این آزمایش‌ها نشان می‌دهند که، بدون هیچگونه تجربه‌ای، کودک صد درصد آنچه می‌شنود را نادیده می‌گیرد و از اعمال پردازش‌های ساده پرهیز می‌کند. در عوض، کودک تنها به آنچه ذهنش تولید می‌کند توجه می‌کند که گواهی آن است که وابستگی ساختاری همواره در اولویت است.

آزمایش‌های متنوع شما (خطاب به اندرو مارو) بر روی ترتیب خطی نشان داد که این خصیصه عجیبِ زندگی شناختی ما، در فعل‌وانفعالاتِ مغز ظاهر می‌شود. ترتیب خطی زمینه عصبی برای وجه تمایز میان زبان‌های ممکن و غیرممکن را فراهم می‌سازد. حداقل به زعم من، این‌ها آشکارترین یافته‌های عصب‌شناسی زبان تا به امروز است.

شایسته است اشاره شود که کارهای فراوانی انجام شده است که نشان دهد یادگیریِ وابستگی ساختاری، با استفاده از تحلیل داده گسترده ممکن است. و یا اینکه ساخت‌های پایگانی در دیگر عملیات شناختی و یا در طبیعت دیده می‌شوند. چنین اظهاراتی با مشاهده و آزمایش کاملا فرو می‌پاشند و نمی‌توان آنها را جدی گرفت اما، باید بگویم که اصلا چنین ادعاهایی ارتباطی با اصل قضیه ندارند. آنها از پرداختن به سوال مهم پرهیز می‌کنند: چرا، از همان کودکی، ما صد درصد داده‌های دردسترس و پردازش‌های ساده شناختی را نادیده می‌گیریم، و تنها به آنچه ذهن‌مان می‌سازد و گوش‌هایمان هرگز نمی‌شنود توجه می‌کنیم؟ با استفاده از اصطلاحات تخصصیِ آزمایش‌های شما، می‌توان اینگونه پرسید: به چه دلیل است که مغز مدارهای اصلی و بنیادی مخصوصِ زبان را وقتی با زبان‌های غیرممکن مواجه می‌شود فعال نمی‌کند؟ به یاد داشته باشید که زبان‌های غیرممکن دارای خصایصی‌اند که به وسیله پردازش ساده قابل رؤیت هستند.»