کتاب روایت های خاندان رستم و تاریخ نگاری ایرانی

کتاب روایت های خاندان رستم و تاریخ نگاری ایرانی نوشتهٔ ساقی گازرانی و ترجمهٔ سیما سلطانی است و نشر مرکز آن را منتشر کرده است.

درباره کتاب روایت های خاندان رستم و تاریخ نگاری ایرانی

کتاب روایت های خاندان رستم و تاریخ نگاری ایرانی با نگاهی نو به حماسه‌های ایرانی می‌نگرد، حماسه‌هایی که بر اثر پرتو جاودانه‌ٔ شاهنامه کمتر به چشم آمده‌اند و اگر نیز دیده شده‌اند نه چنین یکدست و در مجموعه‌ای مرتبط، بلکه با هدف انکار ارزش وجودی آنها یا صرفاً وظیفه‌شناسی ادبی و مقایسه‌ٔ نظم آنها با شاهنامه، شاهکار زبان فارسی، بوده است. این کتاب، گذشته از کشف این حمـاسه‌ها به شکل مجموعه‌ای به‌هم‌پیوسته، به کـارکرد تاریخ‌نگـاری و مشروعیت‌بخشی آنان توجهی همه‌جانبه مبذول داشته است که بدون شک دست‌کم به کار تاریخ اشکانیان خواهد آمد، بمانَد که چنین رویکردی در کل تاریخ ایران نیز راهگشا خواهد بود. کتاب اگرچه با اشعار حماسی سروکار دارد، عمدتاً با متد تاریخی نگاشته شده و یکی از اهداف آن مسئله‌ٔ تاریخ‌نگاری ایرانیان و حافظه‌ٔ تاریخی آنان است، امری که تصور غالب امروزی به‌ویژه در پژوهش‌های غربی وجود آن را به دیده‌ٔ انکار می‌نگرد.

ساقی گازرانی در سال ۲۰۰۷ دکترای خود را در رشته‌ٔ تاریخ از دانشگاه ایالتی اوهایو دریافت کرد و از همان زمان به بعد به پژوهش و انتشار آثاری درباره‌ٔ ابعاد گوناگون ژانرهای ادبی و تاریخیِ سده‌های میانه‌ٔ ایران پرداخته است.

خواندن کتاب روایت های خاندان رستم و تاریخ نگاری ایرانی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به پژوهشگران حوزه‌های تاریخ ایران و زبان و ادبیات فارسی پیشنهاد می‌کنیم.

درباره ساقی گازرانی

دکتر ساقی گازرانی متولد ایران است، در کودکی با خانواده راهی آلمان شد و پس از گرفتن دیپلم به امریکا رفت. در دانشگاه شهر مریلند دورهٔ کارشناسی را گذراند و سپس در دانشگاه اوهایو در دپارتمان زبان‌ها و فرهنگ‌های خاورمیانه به تحصیل مشغول شد. موضوع رسالهٔ وی در دورهٔ کارشناسی ارشد نگاهی تطبیقی به مفهوم عیاری بود. سپس در مقطع دکتری در همان دانشگاه به دپارتمان تاریخ رفت و در رشتهٔ تاریخ اسلام، با تمرکز بر ایران از پیروزی اعراب تا حملهٔ مغول، رسالهٔ خود را با نام مجموعهٔ حماسه‌های سیستانی (The Sistani Cycle of Epics) ارائه داد و به دریافت مدرک دکتری نائل گشت. وی در دانشگاه‌های مختلف از جمله دانشگاه اوهایو، دانشگاه بغازچی استانبول و کالجِ رایت شیکاگو به تدریس تاریخ مدرن خاورمیانه، ادبیات و زبان فارسی، تداوم و تغییر در ایران سده‌های میانه، و تاریخ و ادبیات خاورمیانه پرداخته است. ضمن این که مدتی در سِمت معاون سردبیر مجلهٔ مطالعات فارسی‌زبانان در آمریکا به کار مشغول بوده است. دکتر گازرانی به زبان‌های انگلیسی، آلمانی، فرانسه، عربی و فارسی مسلط است.

کتاب حاضر در واقع رسالهٔ دکتری اوست که پس از شش سال کار مداوم و سفرهایی به هند و کشورهای دیگر، برای یافتن دستنویس‌های موردنیاز، با شکلی جدید و نگرشی تازه در سال ۲۰۱۶ توسط انتشارات بریل به چاپ رسید و بی‌درنگ جایزهٔ انجمن بین‌المللی ایران‌شناسی را از آن خود کرد.

دکتر گازرانی هم‌اکنون ساکن ایران است.

بخشی از کتاب روایت های خاندان رستم و تاریخ نگاری ایرانی

«نخستین سند از ظهورِ قبایل سکا در مرزهای شرقی پادشاهی پارت به حدود اواخر حکومت مهرداد اول (۱۷۱‌-‌۱۳۸ پ.م.) باز می‌گردد. گفتن این که دو پادشاه بعدی پارت یعنی فرهاد دوم (۱۳۸/۹‌-‌۱۲۷ پ.م.) و اردوان اول (۱۲۷‌-‌۱۲۴ پ.م.) از حضور سکایان پیوسته در رنج بودند دست‌کم گرفتن موضوع است، زیرا این هر دو شاه جان خود را در میدان نبرد با سکایان در مرزهای شرقی از دست دادند. آنچه در این بحث اهمیت دارد این نکته است که استقرار سکاها در ایالت شرقی که تا آن زمان به نام درنگیانا یا زرنگ شناخته می‌شد در دوران سلطنت اردوان اول رخ داده است. استقرار سکایان در منطقه بود که موجب شد نامی جدید یعنی سکستان (به معنی سرزمین سکایان) بر این ایالت نهاده شود، نامی که شکل تغییریافتهٔ آن به صورت سیستان هنوز باقی است. بدون شک تصرف منطقه از سوی سکایان و حوادثی که به دنبال آن اتفاق افتاد، بافتار زندگی در منطقه را دستخوش تغییراتی کرد. این رویداد نه تنها ترکیب قومی ساکنان ایالت باستانی زرنگ را دگرگون کرد، بلکه همچنین زمینه را برای ظهور حکومت جدیدی فراهم ساخت که در آن هم رهبران سکا و هم خانوادهٔ پارتی سورن نقشی تعیین‌کننده بازی کردند. به این ترتیب این رویداد، با ماهیتی تکوینی، آغازگر عصر جدیدی در تاریخ منطقه شد.»