کتاب تاریخ فشرده چین

کتاب تاریخ فشرده چین نوشتهٔ لیندا جیوین و ترجمهٔ روبرت صافاریان است. نشر مرکز این کتاب را منتشر کرده است؛ کتابی در خاندان‌های دوران باستان تا ابرقدرت مدرن امروز در چین.

درباره کتاب تاریخ فشرده چین

لیندا جیوین در کتاب تاریخ فشرده چین از خاندان‌های دوران باستان تا ابرقدرت مدرن امروز در چین سخن گفته است. وقتی حرف چین در میان باشد، هیچ چیز در مقیاس کوچک اتفاق نمی‌افتد. جمهوری خلق چین به جمعیت بیش از ۱.۴ میلیاردی خود می‌بالد ــ تقریباً یک نفر از هر پنج نفر روی کرهٔ زمین چینی‌ هستند. چین با مساحتی برابر ۹.۳ میلیون کیلومتر مربع، بعد از روسیه و کانادا بزرگ‌ترین کشور عالم است و با ۱۴ کشور مرز مشترک دارد. جمهوری خلق چین بزرگ‌ترین ملت جهان از نظر حجم مبادلات تجاری و دومین قدرت اقتصادی جهان است، یک تولیدکنندهٔ بی‌رقیب و یک قدرت نظامی عظیم است؛ ارتش آن بزرگ‌تر از نیروهای نظامی هر کشور دیگری است. چین امروز نقش پیوسته روزافزونی در نهادهای جهانی و مسائل بین‌المللی بازی می‌کند. نویسنده در طول نگارش این تاریخ، هرگاه به شخصیت‌های برجسته، تحولات اقتصادی و سیاسی مهم، تاریخ نظامی، و جریان‌های زیبایی‌شناختی و روشنفکری جالب برخورد کرده و همهٔ آنان سخن گفته است. او  بر مضامین، رویدادها، و شخصیت‌هایی تأکید کرده‌ که فکر می‌کرد بر جوهر زمانهٔ خود و تکامل تمدن و ملیت چین مؤثر بوده‌اند. طبعاً از همهٔ امپراتورها، یاغی‌ها، اندیشمندان، هنرمندان، چهره‌های نامتعارف، مخترعان، سیاستمداران و شاعران چینی نام نبرده‌، بلکه برخی از مؤثرترین و جالب‌ترین آن‌ها را معرفی کرده‌ است. در این کتاب نقل‌قول‌هایی از تاریخ‌نگاران چین باستان، سیاست‌مداران معاصر، شاعران و هجویه‌نویسان مشهور خواهید خواند. تاریخ همیشه مذکر بوده است، اما در این کتاب با زنان بیشتری آشنا می‌شوید، بیشتر از آنچه در دیگر کتاب‌های تاریخ عمومی می‌یابید.

خواندن کتاب تاریخ فشرده چین را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران تاریخ جهان، ویژه تاریخ چین پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب تاریخ فشرده چین

«ارتش آزادی‌بخش چین جزیرهٔ های‌نان را که در دست باقی‌ماندهٔ نیروهای کومین‌تانگ بود تصرف کرد. در طول سال‌های ۱۹۵۰، ارتش آزادی‌بخش درگیر برخوردهای بزرگ و کوچک دیگری هم شد، از جمله بمباران متقابل استان ساحلی فوجیان و جزایر جین‌مِن و مادزو (یا کین‌من و ماتسو) در فاصلهٔ نه چندان دور از ساحل که در دست نیروهای ملی‌گرا بودند.

احیاناً برای تاکید بر اهمیت وحدت ملی، کمونیست‌ها ساعت جا افتاده در مناطق گوناگون جمهوری را ملغا کردند. حالا همهٔ ساعت‌ها در سرتاسر چین، از ساحل شرقی گرفته تا شهر ارومچی در حدود ۳۰۰۰ کیلومتری شین‌جیانگ، باید به وقت پکن تنظیم می‌شدند.

در پایان جنگ جهانی دوم، آمریکا خودسرانه شبه‌جزیرهٔ کره را در طول مدار ۳۸ درجه به دو قسمت تقسیم و نیروهای خود را در جنوب مستقر کرد. در سال ۱۹۵۰ کیم ایل‌سونگ رهبر کرهٔ شمالی به مائو اطلاع داد که قصد دارد وحدت کره را به آن بازگرداند. او از چین خواست که اگر آمریکایی‌ها وارد جنگ شدند، از کرهٔ شمالی حمایت کند. مائو با احتیاط متعهد شد که اگر نیروهای آمریکایی از مدار ۳۸ درجه بگذرند، وارد میدان می‌شود. او به استالین هم گفته بود که به نظرش چین به «سه تا پنج سال صلح» احتیاج دارد تا اقتصادش را به «سطح پیش از جنگ» برگرداند و «به طور کلی ثبات را به کشور باز آورد.»

کیم در ۲۵ ژوئن ۱۹۵۰ با تانک‌های روسی به جنوب حمله کرد؛ نیروهای سازمان ملل و آمریکا او را به پشت مدار ۳۸ درجه پس راندند. این درگیری می‌توانست همان جا خاتمه یابد، اما ترومن در پی تغییر رژیم کرهٔ شمالی بود. مایکل پمبروک در کتاب کره: جایی که قرن آمریکایی شروع شد می‌نویسد: «همان طور که بعد از آن هم بارها اتفاق افتاد، شور ایدئولوژیک و نظامی واشنگتن در آتش جنگ و درگیری دمید.»

بعد از عبور آمریکایی‌ها از مدار ۳۸ درجه، مائو سه میلیون نفر «داوطلب» به کره اعزام کرد ــ به قولی برای این‌که از اعلان جنگ به آمریکا پرهیز کند. در آنچه رسماً به «جنگ برای مقابله با تجاوز آمریکا و یاری به کره» مشهور شد، چینی‌ها و کره‌ای‌های شمالی آمریکایی‌های گیج شده را به جنوب مدار ۳۸ درجه پس راندند. نمایندگان سازمان ملل، جمهوری خلق چین و نیروهای کرهٔ شمالی در سال ۱۹۵۳ یک قرارداد آتش‌بس امضا کردند.

از هر ده کره‌ای یک نفر در این جنگ کشته شد؛ اکثریت حدود سه میلیون تن تلفات جنگ از غیرنظامیان بودند. مائو آن‌یینگ (۱۹۲۲-۱۹۵۰)، پسر ارشد مائو از یانگ کای‌هوئی، یکی از ۴۰۰ هزار رزمندهٔ چینی بود که در جنگ کره جان باختند. صدها هزار نفر دیگر در این جنگ مجروح شدند.

این جنگ هراس آمریکا از «خطر سرخ» را که بدون آن هم سناتور جمهوری‌خواه کذایی جوزف مک‌کارتی در آن می‌دمید تقویت کرد. مک‌کارتی همان کسی است که با تهیهٔ فهرست سیاه چهره‌های اجتماعی برجستهٔ آمریکا با ادعاهای نادرست، آن‌ها را به عنوان جاسوس و نفوذی شوروی به محاکمه کشاند. این جنگ همچنین به شکل‌گیری کرهٔ شمالی بسته و بیمناکی کمک کرد که تاکنون بی‌شمار مشکلات دیپلماتیک و عملی برای چین درست کرده است. مائو بعد از قطع رابطه با جانشینان استالین در شوروی در پایان این دهه، به انزواگرایی روی آورد و آن را یک فضیلت دانست («اتکا به خود»).»