کتاب آیا نقد سکولار است؟
معرفی کتاب آیا نقد سکولار است؟
کتاب آیا نقد سکولار است؟؛ کفرگویی، جراحت، و آزادی بیان نوشتهٔ طلال اسد، جودیت باتلر، وندی براون و صبا محمود و ترجمهٔ آلما بهمنپور است که نشر نی آن را منتشر کرده است. این کتاب شامل ۶ یادداشت از متفکرانی است که ماجرای کاریکاتورهای دانمارکی، یعنی اعتراضات و بحثهای مربوط به تعدادی کاریکاتور در تمسخر حضرت محمد (ص) را مورد تحلیل قرار دادهاند.
درباره کتاب آیا نقد سکولار است؟
این اثر با ارائهٔ ۶ یادداشت از طلال اسد، صبا محمود، جودیت باتلر و وندی براون به ماجرای کاریکاتورهای دانمارکی که در سالهای ۲۰۰۵ و ۲۰۰۸ میلادی منتشر شدند، میپردازد و تحلیلهای متفاوتی از این واقعه را به نمایش میگذارد. در این بین جایگاه نقد در جوامع غربی و ارتباط سازندهٔ آن با مفاهیمی همچون سکولاریزم و دینداری، آزادی بیان و سرکوب، و نیز کنشورزی انسان معاصر مورد بررسی قرار میگیرند.
مقالههای حاضر در این کتاب در سال ۲۰۰۷ در مرکز مطالعات علوم انسانی دانشگاه برکلی کالیفرنیا ارائه شدند. انگیزه از برگزاری این نشست، افتتاح رشتهای مطالعاتی و تحقیقاتی در حوزهٔ نظریهٔ انتقادی در دانشگاه برکلی بود؛ رشتهای که کار خود را با نیت کمکردن فاصلههای موجود میان نظریهٔ انتقادی مدرن اروپایی و پروژههای نظری انتقادی غیرغربی و پساروشنفکری آغاز کرد. در این نشست مسألهٔ سکولاربودن نقد مورد بررسی قرار گرفت و به چالش کشیده شد. ماجرای کاریکاتورهای دانمارکی مسائلی نو در زمینهٔ احکام پذیرفتهشدهٔ مربوط به سکولاریته، دین، توهین، آسیب، توهین به مقدسات، آزادی بیان و تفاوت آراء را ایجاد کرد که فرصتی مناست برای بازاندیشی در بنیادهای سکولار نقد فراهم بود.
خواندن کتاب آیا نقد سکولار است؟ را به چه کسانی پیشنهاد میکنیم
این کتاب را به علاقهمندان به حوزهٔ نقد اجتماعی و پژوهشگران علوم سیاسی و جامعهشناسی پیشنهاد میکنیم.
بخشی از کتاب آیا نقد سکولار است؟
«سوای این چرخشهای تاریخی، مسلماً میان آن دسته از معانی نقد که تا اینجا شناسایی شد و آن دسته که امروز تحت لوای نقد ایدئولوژیک، فرهنگی، هویتی، و غیره اعمال میشود، تفاوت عظیمی وجود دارد. این روزها این واژه گاهی برای ابراز مخالفت کلامی به کار میرود، گاه نشانهٔ رفتارهای تحلیلی ساختارشکنانه یا درونماندگار بوده، و در دیگر اوقات، نشانگر جستوجو در پی حقیقتی پنهانمانده لابهلای رشتهای از رازآلودگیها است. درهرحال به نظر میآید در تمامی این کاربردها، نقد بر پیشفرض ظریفی بنا شده: توانایی عقل در برملاکردن خطا. بخشی از مشکل ما نیز همینجا نهفته است.
واکنش مسلمانان به کاریکاتورهای دانمارکی از حضرت محمد (ص)، بهخصوص در پی اولین مورد انتشار آنها، جهان را تکان داد. این از سویی بهخاطر تظاهرات گستردهای بود که در بسیاری از کشورهای مسلمان صورت گرفت و بعضاً به خشونت کشیده شد، و ازسوی دیگر بهسبب واکنش تندی که اعتراض مسلمانان به کاریکاتورها در اروپاییها ایجاد کرد و در بسیاری مواقع به رفتارهای خشونتآمیز نژادپرستانه و اسلامهراسانه علیه مسلمانان اروپایی انجامید. با توجه به هیجانات موجود در دو طرف، روشن است که در این قضیه امری حیاتی در میان بود، امری که تأملی بسیار عمیقتر از استدلالهایی ساده مبتنی بر تفاوت میان تمدنها و دعوت به برخورد قاطعانه را میطلبد.
با وجود انتشار تفسیرهای متعدد در این زمینه، بیشتر مباحثات دربارهٔ کاریکاتورها حول دو قطب ثابت جمع میشدند. در یکسو آنهایی بودند که استدلال میکردند اعتراض مسلمانان باید تحت انضباط درآمده و ضوابط آزادی بیان ویژهٔ جوامع لیبرال دموکراسی در مورد آنها اعمال شود، ضوابطی که بنا بر آنها هر چهره و موضوعی، هر قدر مقدس، میتواند به شکل تصویر یا کاریکاتور درآمده یا به طنز گرفته شود. ازسوی دیگر منتقدان این دیدگاه ادعا میکردند آزادی بیان هرگز صرفاً مسئلهٔ اِعمال حقوق نبوده، بلکه، بهویژه در جوامع چندفرهنگی، شامل مسئولیتهای شهروندی مبنی بر تهییجنکردن حساسیتهای مذهبی یا فرهنگی نیز میشود. این منتقدان دولتها را به استفاده از استانداردهای دوگانه در برخورد با مسلمانان متهم کردند، چرا که در کشورهایی مانند انگلستان، اتریش، ایتالیا، اسپانیا، و آلمان نهتنها با بیحرمتی به نمادهای مسیحی از طریق قوانین مربوط به توهین به مقدسات برخورد میشود، بلکه رسانهها نیز اغلب در مورد حساسیتهای مسیحییهودی همراهی به خرج میدهند. این منتقدان با نظر به اینکه برای بیشتر مسلمانان تصویرکردن پیامبر (ص) امری حرام یا توهینآمیز تلقی میشود، بهنمایشگذاشتن و توزیع سرخوشانهٔ کاریکاتورها را به اسلامهراسی رایج پس از یازده سپتامبر در آمریکای شمالی و اروپا نسبت دادند. برای برخی نیز این رفتار یادآور پروپاگاندای یهودستیزانه در تاریخ اروپا بود، تبلیغاتی که اقلیت دیگری را نشانه میرفت که (همچون اقلیت مسلمان) اتلافگر منابع و خاک اروپا خوانده میشد.»
نوع
حجم
۱۹۲٫۳ کیلوبایت
سال انتشار
۱۴۰۱
تعداد صفحهها
۱۹۱ صفحه
نوع
حجم
۱۹۲٫۳ کیلوبایت
سال انتشار
۱۴۰۱
تعداد صفحهها
۱۹۱ صفحه