کتاب فرشته سکوت کرد

«فرشته سکوت کرد» نوشته هاینریش بُل(۱۹۸۵-۱۹۱۷)، نویسنده آلمانی برنده جایزه نوبل ادبیات است. این رمان چونان سرچشمه‌ای نیرومند خاطرات بُل را نمایان می‌سازد. او در کتاب «فرشته سکوت کرد» هستی انسان را در نقطه‌ صفر نشان می‌دهد؛ یک سرباز جعلی و گریخته از جنگ به شهر بمباران شده‌ خویش بازمی‌گردد و در حین جستن نان، یافتن سرپناه و برای دیدن انسان، ماجراهای موازی زیادی از زندگی چندین نفر که انگار سرنوشتی تنیده در هم دارند، روایت می‌شود. بسیاری این رمان را کلیدی برای فهم دیگر آثار هاینریش بل همچون «عقاید یک دلقک» می‌دانند. «فرشته سکوت کرد» با ساختاری بدیع و با زبانی روان نوشته شده است و در روایتی عاشقانه چند حادثه غریب را با هم پیوند می‌دهد. بُل ما را با دستی آرام، آهسته و تا حدودی دهشت‌انگیز تا آخرین زوایای تنهایی بشر می‌کشاند، انسان‌هایی که فقط زنده‌اند. از این کتاب بیش از این‌ها هم می‌توان فهمید، چیزهایی که در آثار قبلی او هم دیده‌ایم. این کتاب را امروز هم می‌توان خواند یا بهتر بگوییم حتماً باید خواند! «فرشته سکوت کرد» بر موضوعات، مسایل، مایه‌ها و سیماهایی تکیه دارد که بل در آثار بعدی‌اش به آن‌ها روی کرده و به بسط و گسترش‌شان پرداخته است. رمان «فرشته سکوت کرد» در میان همه‌ی آثار او به‌نوعی نقش کلیدی دارد. هاینریش بل با «فرشته سکوت کرد» زنجیره‌ی رمان‌های دورانی را می‌آغازد که در مجموع وقایع‌نگاری ادبی آلمان پس از جنگ هم به‌شمار می‌رود.