کتاب بابا لنگ دراز

کتاب بابا لنگ دراز داستانی جذاب و گیرا با نثر روان و شیرین اثر نویسنده مشهور جین وبستر است. این کتاب در تمام دوران جذابیت خود را حفظ کرده است. داستان زیبا و پر‌کشش بابا لنگ دراز نامه‌های دختری جوان به نام جودی ابوت است که به واسطه مرگ والدینش در نوانخانه‌ای زندگی می‌کند و با حمایت مالی مردی به دبیرستان رفته و تحصیلات خود را تمام می‌کند. جودی ابوت موظف است هر ماه یک نامه برای این حامی مالی نوشته و انتظار پاسخ نداشته باشد. جودی ابوت با ورود به دبیرستان و آشنایی با محیط بزرگتر پی به ارزش واقعی داشته‌هایش برده و آن‌ها را در نامه‌هایش بیان می‌کند. بیان این واقعیت‌های ساده و شیرین است که خواندن رمان بابا لنگ دراز را به شدت لذت‌بخش و تاثیرگذار می‌کند. با خواندن این نامه‌هاست که خواننده با داستان پیش می‌رود و از حال درونی و اوضاع جودی با خبر می‌شود. این کتاب با ترجمه‌ی محسن سلیمانی توسط نشر افق منتشر شده است.

درباره کتاب بابا لنگ دراز

کتاب بابا لنگ دراز نوشته جین وبستر نویسنده آمریکایی است. داستان کتاب از نوانخانه‌ای شروع می‌شود که دختر یتیمی به نام جودی (جروشا) ابوت به عنوان یکی از بزرگترین دختران این نوانخانه موظف به نگهداری کودکان کوچکتر از خود است. هر ماه عده‌ای از هیئت امنا برای دادن حمایت‌های مالی خود به نوانخانه مراجعه می‌کنند. در نهایت شخصی که هیچ نام و اثری از وی وجود ندارد سرپرستی مالی جودی را پذیرفته و وی راهی دبیرستان می‌شود. درقبال پرداخت مخارج تحصیل و زندگی جودی موظف است ماهیانه نامه‌ای به این حامی مالی بنویسد. جودی که هیچ برداشت ذهنی از این مرد رئوف و مهربان ندارد و تنها سایه‌ای از وی دیده است او را بابا لنگ دراز خطاب می‌کند. تنها اطلاعاتی که جودی از این مرد محترم دارد این است که بلندقد و ثروتمند است. در دبیرستان و در خوابگاه جودی (جروشا) دوستانی پیدا می‌کند. اما به این دوستان حقیقت ماجرا را که دختری یتیم است، نمی‌گوید و سعی در تظاهر به داشتن خانواده می‌کند.

سبک نوشتاری کتاب بابا لنگ دراز که متفاوت از کتاب‌های معمول است به صورت نامه‌های پی در پی جودی به بابا لنگ دراز و به زبانی ساده نگاشته شده است و این فرم باعث جذابیت دوچندان این کتاب شده است. عمیق شدن در شخصیت اصلی داستان، جودی، و هیجانات و لذت‌های کوچکش، روح بسیار بزرگ و قلم روانش، همچنین قدردانی از لطف خداوند به خاطر شرایط و امکاناتی که در اختیارش قرار گرفته در مقابل دیگر دوستان دبیرستانش سالی و جولیا مطالعه کتاب را لذت‌بخش‌تر و مهارت نویسنده در انتقال پیام را مشخص می‌سازد.

انرژی سرشار جودی ابوت و مثبت‌اندیشی او یکی دیگر از ویژگی‌های اصلی اوست که در این رمان به وضوح نمایان است. کتاب بابا لنگ دراز علاوه بر جذابیت‌ها و طنزهایش کتابی است که به مسائل سیاسی زمان خود پرداخته و در بهبود وضعیت کودکان بی‌سرپرست نقش داشته است. سعی برای گذار از جامعه سنتی و مردسالار و تحصیل برای بانوان با وجود شرایط و امکانات سخت نیز یکی دیگر از تلاش‌های این نویسنده جوان است.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

رمان بابا لنگ دراز کتابی است داستانی و به صورت نامه‌نگاری‌های دختری جوان برای سرپرست مالی‌اش. مخاطب در این رمان همراه جودی دختر یتیم داستان و تجربه‌های جور‌وا‌جور ساده‌اش به خاطر سبک زندگی در نوانخانه -که برایش تازگی و هیجان دارد- پیش می‌رود. جودی ابوت در این داستان دختری است که به نوعی نماد زنان در طبقه‌ی فرودست جامعه زمان نویسنده است که تلاش دارد جایگاهی برای خود دست و پا کند. این رمان روایت مبارزه فقر و ثروت و دردهای دختران و بانوانی است که در فضای بسته و محدودیت‌های فراوان سعی در تحصیل داشته‌اند. اگر به ادبیات داستانی آمریکایی، همچنین کتاب‌هایی با سبک نامه‌نگارانه علاقه‌مند هستید این کتاب برای شماست.

چرا باید کتاب بابا لنگ دراز را بخوانیم؟

این کتاب تلاشی ارزشمند برای گذار از دوران سیطره مردان در جامعه مردسالار و جامعه‌ای که اعتبار زنان هنوز در اختیار مردان و ثروت آن‌ها خلاصه می‌شود، است. کتاب بابا لنگ دراز در جهت تشویق و تاکید بر توانایی‌ها و استعداد‌های زنان برای ورود به جایگاهی بالاتر و کسب حقوق پایمال‌شده در جامعه‌ی سنتی و مردسالار در تلاش است. هرچند در پایان داستان با چند قدم رو به جلو در گذار از این مرحله جودی ابوت شخصیت اصلی داستان می‌خواهد در همان تفکر سنتی باقی بماند اما با سبکی متفاوت زندگی‌اش را ادامه می‌دهد. این کتاب علاوه بر داستان جذاب، روان و ساده‌ای که دارد در تلاش برای شناساندن استعداد‌ها و توانایی‌های زنان و شکل‌های متفاوت بروز آن است به همین سبب به محبوبیت رسیده و در اکثر جوامع مخصوصا جوامع سنتی و مردسالار به شدت استقبال شده است.

درباره جین وبستر

آلیس جین چندلر وبستر در ۲۴ ژوئیه سال ۱۸۷۶ در روستای فرودونیا نیویورک به دنیا آمد. پدرش چارلز لوتر وبستر مدیر مالی و ناشر بسیاری از کارهای مارک تواین بود و مادرش آنی مافت وبستر خواهرزاده مارک تواین. او تنها فرزند این خانواده و آشنا با ادبیات و اندیشه بود و والدینش این فرهنگ کتابخوان و کتابدوست بودن را به فرزند خود منتقل کردند.

در سال ۱۸۹۱ زمانی که جین تنها پانزده سال داشت، پدرش به خاطر ورشکستگی و مشکلات مالی با مصرف بیش از حد مواد مخدر خودکشی کرده و جین وبستر نه تنها با فقر بلکه با نبود پدر نیز آشنا بود و بعدها این غریبی و تنهایی را در کتاب بابا لنگ دراز به وضوح نمایش داد. از دیگر رخداد‌هایی که در کتاب‌های جین وبستر در دنیای واقعی زندگی او اتفاق افتاده است صحنه‌هایی از شرح نوانخانه جودی ابوت و شباهت آن با دبیرستان دوران تحصیل نویسنده است. نحوه چیدمان میز و صندلی‌ها، فرم لباس و نام اتاق‌ها جزیی از شباهت‌های این دو مدرسه با هم هستند. شیوه نگارش و تنوع خارق‌العاده در موضوعات، روزمرگی‌ها و هیجانات زندگی در آثار، وبستر را به طرز فاحشی از دیگر نویسندگان متمایز کرده است.

سبک نوشتاری این نویسنده متاثر از مارک تواین است و به دلیل خویشاوندی نزدیک با این نویسنده بزرگ و علاقمندی و مطالعه بسیار توانست با تاثیراتی که از مارک تواین گرفت دیدگاه‌های اجتماعی و سیاسی خود را به زبانی ساده به مخاطبان ارائه دهد. نداشتن محدودیت سنی برای خواندن کتاب‌های جین وبستر یکی دیگر از ویژگی‌های رمان‌هایش است. در کنار مضامین سیاسی و اجتماعی و نثر روان و طنزگونه روایت‌های عشقی نیز در آثارش موج می‌زنند. جین وبستر در ۱۱ ژوئن سال ۱۹۱۶ بر اثر تب زایمان فوت کرد و تنها فرزندش را با مرگ خویش به سوگ نشاند.

نخستین اثر جین وبستر، با عنوان زمانی که پتی به دانشگاه می‌رفت در سال ۱۹۰۳ به چاپ رسید. این کتاب دارای مضامین اجتماعی در خصوص دختری با نام پتی با تصویرسازی و شخصیت‌پردازی بهترین دوستش برای خواننده مشخص می‌شود. جین وبستر در رمان‌هایش با الگوبرداری از عناصر محیط واقعی به خلق می‌پردازد.

کتاب جری جوان که در سال ۱۹۰۷ به چاپ رسید نیز از آثار مشهور جین وبستر است. کتاب سرگذشت زندگی جری و داستان دلدادگی او به دختری است که در مسیر رسیدن به دختر چالش‌های بسیاری را پشت سر می‌گذارد.

در داستان‌های جین وبستر همواره بانوان نقش فعال و پویا داشته و نویسنده با قلمی طنز و روان سعی در موفق نشان دادن بانوان دارد. این ویژگی را می‌توان در تمامی آثار او جست‌وجو کرد و به نوعی وی را از نویسندگان حقوق زنان دانست.

کتاب دشمن عزیز که آخرین نوشته‌ی جین وبستر است در سال ۱۹۱۵ به چاپ رسید، ادامه داستان بابا لنگ دراز و زمانی است که جودی ابوت با جرویس پندلتون ازدواج کرده و واگذاری یتیم‌خانه به سالی مک براید صمیمی‌ترین دوست جودی انجام می‌گیرد. این کتاب نیز همانند کتاب بابا لنگ دراز در قالب نامه‌نگاری‌هاست که داستان روایت می‌شود. دکتر نوانخانه در مخالفت با نظرات سالی عمل کرده و موجب رفتار لجاجت‌آمیز و متفاوت این دو نفر می‌شود. از این‌رو سالی لقب دشمن عزیز را به این دکتر داده و در نامه‌هایش وی را دشمن عزیز خطاب می‌کند.

از دیگر آثار جین وبستر که در طی ۳۹ سال زندگی خود نوشته است می‌توان به شاهدخت ویت که در سال ۱۹۰۵، معمای چهار تکه در سال ۱۹۰۸ و هیاهوی بسیار برای پیتر که در سال ۱۹۰۹ به چاپ رسید نام برد.

خلاصه رمان محبوب بابا لنگ دراز

داستان جودی ابوت سرگذشت دختر سرزنده و باهوشی است با موهای بافته قرمز که پدر و مادرش را در زمان شیرخوارگی از دست می‌دهد و سرپرستی او به پرورشگاه جان گریر واگذار می‌شود. در این دوران که در پروشگاه رشد می‌یابد استعداد نویسندگی‌اش شکوفا می‌شود ولی با مشکلات بسیاری نیز روبرو است، نگهداری از یازده کودک کوچکتر از خود کار بسیار دشواری است که جودی به خوبی از پس آن بر‌می‌آید. به واسطه یکی از نوشته‌هایش است که توجه مردی که با نام «بابا لنگ داز» می‌شناسیم را به خود جلب کرده و وی سرپرستی مالی و تحصیلی جودی را به عهده می‌گیرد. در ازای پرداخت هزینه‌های گزاف دبیرستان خصوصی لینکن است که جودی باید ماهیانه نامه‌ای به دفتر بابا لنگ دراز و به نام منشی وی والتر گریر نوشته و ارسال کند. نامه‌هایی بدون پاسخ که جودی در آن اتفاقات روزمره و دلتنگی‌هایش را می‌نویسد این داستان را شکل داده است. دوستان جودی در دبیرستان سالی مک براید که هم‌اتاقی جودی است و شیرین اما خجالتی و با مصمم و اراده است و جولیا پندلتون دختر ثروتمند و مغروری است با قامت بلند و زیبا و هم‌اتاقی دیگر جودی است.

از وظایف نویسندگان یافتن راهی برای باورپذیر کردن شخصیت‌های داستان‌هاست. صحبت از انسانیت و همزادپنداری با شخصیت‌های داستان این باورپذیری را ممکن ساخته و جین وبستر با قلمی روان و ساده سعی در انتقال مفاهیم عمیقی دارد که خواننده در هر سن و سال که باشد به نحوی از آن استفاده کرده و لذت می‌برد. انتقال شادی و امیدواری در تمام صفحات موج می‌زند و القاکننده‌ی پیام امید و شادکامی است. این کتاب شاید در زمان خود جزو دسته داستان‌های نوجوانان قرار گرفت اما با گذر زمان، این شاهکار جاودانه به‌عنوان روایت مدرنی شناخته شد از تحصیلات در مدرسه و دبیرستان و ازدواج دختر جوانی که در فقر و تنگدستی و با مشکلات فراوان بزرگ شده است.

اقتباس‌های سینمایی از این اثر جاودانه

انیمه بابا لنگ دراز توسط استودیو ژاپنی نیپون انیمیشن در سال ۱۹۹۰ ساخته شده و به اکران رسیده است. این سریال جایزه‌ی بهترین فیلم تلویزیونی سال ۱۹۹۰ را در آژانس فعالیت‌های فرهنگی کودکان ژاپن دریافت کرده است. به جرات می‌توان گفت کمتر کسی است که حتی یک قسمت از این سریال جذاب و زیبا و خوش‌ساخت را ندیده باشد. جودی ابوت در این سریال با موهای قرمز بافته‌شده در دوطرف سر و حالت شوخ و بازیگوش و در عین حال احساسی و باهوش است.

فیلم بابا لنگ دراز در سال ۱۹۳۱ به مرحله اکران رسید. این فیلم یک ساعت و بیست دقیقه‌ای با بازی جنت گینور که در نقش جودی ابوت ظاهر شد جلوه‌ای زیبا پیدا کرد و در دو ژانر کمدی و رمانتیک قرار می‌گیرد. فیلم‌نامه‌ی این فیلم با اینکه به صورت چکیده‌ای است از اصل کتاب اصالت آن را حفظ کرده و در زمان کوتاه به بیان مطالب کلیدی پرداخته است.

فیلم دیگری با همین نام نیز در سال ۱۹۵۵ به صورت موزیکال اجرا شده است و در آن بیشتر به جنبه‌ی اصلی داستان پرداخته شده است.

جدید‌ترین فیلمی که با اقتباس از داستان بابا لنگ دراز نوشته شده است مربوط به سال ۲۰۱۵ میلادی است و به داستان عشقی که میان جرویس پندلتون و جودی ابوت شکل می‌گیرد و سرانجام این عشق پرداخته شده است.

در بخشی از کتاب بابا لنگ‌ دراز می‌خوانیم

«بله، خواست ایشان همین است. اما اینکه نتیجه‌ای خواهند گرفت یا نه، آینده نشان خواهد داد. ماهانه‌ای که برای تو یعنی دختری که در عمرش تجربه‌ای در خرج‌کردن و نگه‌داشتن پول نداشته تعیین کرده‌اند، واقعاً شاهانه است. ایشان مفصل در این مورد برنامه‌ریزی کرده بودند و من رویم نمی‌شد به‌شان پیشنهادی بکنم. قرار است تو تا آخر تابستان همین‌جا بمانی تا خانم پریچارد کارهای رفتنت را انجام بدهد. شهریه و مخارج زندگی‌ات را هم به‌طور مستقیم به دانشکده می‌پردازند و در چهار سالی که آنجا هستی ماهی سی و پنج دلار پول تو جیبی می‌گیری. یعنی سطح زندگی‌ات عیناً مثل سایر دخترهای دانشکده است. این پول را هر ماه منشی مخصوص این آقا برایت می‌فرستد و تو هم در عوض هر ماه باید یک نامه به این آقا بنویسی؛ البته نه برای اینکه تشکر کنی چون این موضوع برای ایشان مهم نیست، بلکه نامه می‌نویسی تا او را از جزئیات زندگی و پیشرفت تحصیلی‌ات مطلع کنی، عیناً مثل اینکه پدر و مادرت زنده‌اند و تو در این‌باره به آن‌ها نامه می‌نویسی. این نامه‌ها را به واسطهٔ منشی ایشان، برای آقای جان اسمیت می‌فرستی. اسم این آقا جان اسمیت نیست ولی ایشان ترجیح می‌دهد ناشناس بمانند. اما برای تو این آقا همیشه کسی نیست جز آقای جان اسمیت. علت این‌هم که میل دارند نامه‌ها را بنویسی این است که ایشان معتقدند هیچ چیز مثل نامه‌نگاری نمی‌تواند استعداد ادبی آدم را شکوفا کند. از آنجا که تو خانواده‌ای نداری تا با آن‌ها مکاتبه کنی، این آقا میل دارند که تو به ایشان نامه بنویسی. ضمناً به این ترتیب می‌خواهند پیشرفت تحصیلی‌ات را دنبال کنند. البته ایشان هرگز جوابی به نامه‌های تو نمی‌دهند و اصلاً اهمیت خاصی برای‌شان ندارد چون از نامه‌نگاری بدشان می‌آید و نمی‌خواهند وقت‌شان را بگیرد. اما اگر تصادفاً نکته‌ای پیش بیاید که احتمالاً احتیاج به جواب باشد، مثلاً اگر خدایی نکرده تو را از دانشکده اخراج کنند تو باید به آقای گریگز، منشی ایشان نامه بنویسی. نوشتن نامه‌های ماهانه از طرف تو اجباری است و تنها وسیلهٔ ادای دِین تو به آقای اسمیت است بنابراین باید سر موقع، مثل اینکه داری هر ماه صورت‌حسابت را می‌دهی آن را بنویسی و بفرستی. من امیدوارم که همیشه لحن مؤدبانه را در نامه‌هایت حفظ کنی تا نشان‌دهندهٔ تربیت تو در اینجا باشد و یادت نرود که داری به یکی از امنای مؤسسهٔ جان‌گریر نامه می‌نویسی.»