کتاب مانه و ابژه نقاشی

کتاب مانه و ابژه نقاشی نوشته میشل فوکو اندیشمند فرانسوی است که با ترجمه آرزو مختاریان در انتشارات شوند منتشر شده است.

درباره کتاب مانه و ابژه نقاشی

کتابی که در دست دارید متن سخنرانی فوکو درباره آثار ادوار مانه است که به تحلیل و تفسیر برخی از آثار مهم این نقاش فرانسوی می‌پردازد. اما پیش از خواندن کتاب، مقدمه‌ای در حکم درآمد به قلم نیکولا بوریو آمده است که توضیحات مقدماتی سودمندی درباره جنبه‌های مختلف تفسیرهای هنری فوکو ارائه می‌دهد. افزون بر این، فصلی نیز به نام «فوکو و هنر هتروتوپیایی» به قلم پیتر جانسون در قالب پیوست به کتاب اضافه شده است که به شرح و بسط ایده‌های سخنرانی فوکو می‌پردازد و راه را برای تفاسیر دیگر گشوده نگه می‌دارد. در سراسر متن تلاش شده هم معادل انگلیسی و هم معادل فرانسوی نقاشی‌ها در پانوشت ذکر شود و همین طور واژگان مهم را به صورت پانویس در متن آورده شود. اکثر آثاری که در متن ذکرشان آمده در انتهای کتاب قابل مشاهده اند. 

خواندن کتاب مانه و ابژه نقاشی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به تمام علاقه‌مندان به هنر مانه و پژوهشگران آن پیشنهاد می‌کنیم. 

درباره میشل فوکو

میشِل فوکو زادهٔ ۱۵ اکتبر ۱۹۲۶ و درگذشتهٔ ۲۴ ژوئن ۱۹۸۴، فیلسوف، تاریخدان، باستان شناس اندیشه و متفکر معاصر فرانسوی بود. فوکو نخستین کسی بود که فرضیه روشنگری درباره عینی بودن شناخت را زیر سوال برد. فوکو عنوان کرد که زبان، حقیقت جهان را بیان نمی‌کند بلکه بازتابی از تجربهٔ شخصی فرد است.

در انسان‌شناسی هم فوکو مطرح کرد که میان استفاده از زبان و قدرت، نوعی همبستگی وجود دارد، به گونه‌ای که زبان برای قدرتمندان و صاحبان امتیاز جنبهٔ ابزاری دارد و در حفظ و حمایت از پایگاه اجتماعی-سیاسی آن‌ها عمل می‌کند.

برخی فوکو را یک نوساختارگرا می‌دانند اما اغلب او را اندیشمندی پساساختارگرا می‌دانند.

از آثار مهم فوکو می‌توان به نظم اشیا، نظم گفتمان، دیرینه‌شناسی دانش، مراقبت و تنبیه، پیدایش کلینیک، تاریخ جنون و تاریخ جنسیت اشاره کرد، مجموعه چند جلدی درس‌گفتارهای میشل فوکو هم در کلژدوفرانس نیز از سوی انتشارات گالیمار منتشر شده‌است.

بخشی از کتاب مانه و ابژه نقاشی

مواجهه فوکو با مانه، مواجهه او با یکی از فیگورهای گسست است، یکی از فیگورهای وقفه تاریخی، که نقطه عزیمت تمام این کارها است: با توجه به تاریخ جنون، مراقبت و تنبیه یا تاریخ جنسیت، معلوم می‌شود که فوکو کارش را با تعیین نقاط ثقل در حوزه دانش آغاز می کند: او با دقتی بالینی که وجه مشخصه آن دانش است، لحظاتی را که طی آن‌ها گفتمان به یک «قبل» و «بعد» تقسیم می‌شود، مشخص می‌کند. نقطه‌ی شروع نقاشی مدرن کدام رخداد است؟ از نظر فوکو مانه همان رخداد است. چرا؟ زیرا مانه گفتمانی را که نقاشی غربی بر آن بنا دارد نابود می‌کند، دانشی که او در کنه آن چه در تصویر نشان داده می‌شود، ناگهان شکارش می‌سازد، یعنی آن «کیفیات یا محدودیت‌های مادی بوم که نقاشی یا سنت تصویری کوشیده بود تا آن زمان از آن طفره رود یا لاپوشانی‌اش کند»

هدف فوکو این بود که امر اندیشه ناشده‌ی درون نهادها و قاعده‌ها را روشن کند اما هدف مانه نوسازی نقاشی بود. او از مادیت نقاشی شروع می‌کرد، مادیتی که از بعد از کواتروچنتو به واسطه‌ی ترفندی ایدئولوژیک مبتنی بر پرسپکتیو تک چشمی و توهم و دوتایی، با زیرکی پنهان شده بود. فضای بوم، نورپردازی، موقعیت تماشاگر: سه اهرمی که مانه با آن ها نقاشی کلاسیک را از لولاهایش در آورد