کتاب زن و چالش های جامعه

کتاب زن و چالش های جامعه از مجموعه در قلمرو اندیشه امام موسی صدر است که جستارهایی درباره مسائل زن و خانواده و جوان است. 

مؤسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر، طرح تاریخ شفاهی را با هدف ثبت و ضبط خاطرات نزدیکان، دوستان، همکاران و مرتبطان با امام صدر از اردیبهشت ۱۳۸۹ در دستور کار قرار داد.

جایگاه ممتاز امام موسی صدر از جهات مختلف بر اهمیت این طرح می‌افزاید. وابستگی به یکی از خاندان مهم شیعه، حضور موثر در حوزه علمیه قم و نجف، تحصیل در دانشگاه و ارتباط با مراکز علمی و دانشگاهی، فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی گسترده در ایران و عراق و لبنان، رهبری سیاسی و دینی شیعیان لبنان، ارتباطات وسیع سیاسی و فرهنگی با مجامع بین‌المللی و دولت‌ها و ملت‌ها و نخبگان سایر کشورها، ایفای نقش به مثابه اندیشمند و متفکر دینی، تعامل گسترده با عالمان ادیان و مذاهب اسلامی و غیراسلامی، تأثیرات عمیق در لبنان و خاورمیانه و … همگی شاهدی بر اهمیت جایگاه امام موسی صدر و ضرورت اجرای این طرح است.

با تشکیل «گروه تاریخ شفاهی»، مطالعه دقیق آثار و منابع مکتوب مرتبط آغاز شد تا ضمن آشنایی بیشتر با زوایای مختلف زندگی و دیدگاه‌های امام صدر، سرفصل‌های اصلی طرح تعیین و با مشخص کردن پرسش‌ها و ابهامات برای مصاحبه با صاحبان خاطرات و شناسایی اماکن مرتبط با ایشان اقدام شود.

تاکنون چند مجلد از مجموعه مصاحبه‌های انجام شده در گروه تاریخ شفاهی موسسه تدوین و منتشر شده است.

درباره کتاب زن و چالش های جامعه

از میان سخنرانی‌ها و مقالات و مصاحبه‌های امام موسی صدر آن‌ها که به موضوعات زن و خانواده و جوان پرداخته‌اند، در کتاب پیش رو گرد آمده‌اند. از دو جهت این سه موضوع در یک کتاب تقدیم شده است: نخست، پیوندی که میان هرسه موضوع برقرار است و تأثیر و تأثری که بر یکدیگر دارند و از یکدیگر می‌گیرند.

رویکرد امام موسی صدر درون دینی است. از این رو، مطالعهٔ این کتاب ما را از روش امام موسی صدر در مواجهه با مسائل جدید آگاه می‌کند. به بیان دیگر، او می‌کوشد که به سؤالات امروز با مراجعه به متن دین پاسخ گوید و عمیقاً باور دارد که دین پاسخ‌گوی مسائل انسان در همهٔ زمان‌هاست.  

خواندن کتاب زن و چالش های جامعه را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به تمام علاقه‌مندان به شناخت تفکرات امام موسی صدر پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب زن و چالش های جامعه

پیامبر تلاش پیگیری برای بالا بردن سطح زنان هم‌عصر خود انجام داد. زن در آن دوره تبعات ستم‌ها و عقده‌های گذشته‌ای طولانی را تحمل می‌کرد. همچنین،‌ او تلاش بسیاری برای بهتر کردن نگاه مردم به زن مبذول داشت. پیامبر می‌گفت: «بهترینِ فرزندان دختران‌اند»، «بهترین مردم، بهترینِ آنان برای همسرش است»، «زن همچون نماز از دوست‌داشتنی‌های دنیایی اوست» و اینکه «زنان امانت من در امتم هستند.»

من معتقدم آنچه از حضرت علی (ع) دربارهٔ زن نقل و باعث شده است تا پاره‌ای خاورشناسان او را دشمن زن بخوانند، مانند «زن همه شری است که چاره‌ای از آن نیست» یا «زن ناتوان در کلام (در بیان مراد و مقصود خویش ناتوان است) و عورت است، ناتوانی در کلام را با سکوت بپوشانید و عورتشان را با خانه.» و امثال این‌ها. این عبارات به فرضِ صدور آن‌ها از امام، به تعبیر اصولی‌ها، همچون قضایای خارجیه‌اند، یعنی از وضعیت زنان در یک دورهٔ تاریخی معین سخن می‌گویند. حضرت علی (ع) سخنان دیگری دارد که به‌طور کامل با آنچه ما از قرآن استنتاج کردیم،‌ مطابقت می‌کند. او در پاره‌ای اوقات می‌کوشید که از آنچه در میان مردم دربارهٔ زن رایج بود، تفسیری دلپذیر به‌دست دهد. مثلاً این مثل معروف را که «زن‌ها ناقص‌العقل و ناقص‌المیراث و ناقص‌الایمان» هستند، با تعالیم قرآنی و تفاوت در میراث و شهادت و انجام پاره‌ای واجبات دینی در اوضاع و احوال خاص تفسیر می‌کند. این روش، روش تربیتی دل‌انگیزی است که آن را در زندگی پیامبر و ائمه و حضرت زهرا مشاهده می‌کنیم.

۴. مختصری درباره او

حضرت فاطمه در سال پنجم بعثت یعنی هشت سال پیش از هجرت، متولد شد. وی آخرین زادهٔ حضرت خدیجه است. در مکه و در خانهٔ وحی و جهاد و در جو صبر و پایداری به دنیا آمد. سختی را تحمل کرد و در فضایی آکنده از عواطف صادقانه و عشق پاک میان پیامبرِ رحمت و حضرت خدیجه بزرگ شد. پیامبر هیچ‌گاه عواطف و اخلاص حضرت خدیجه را در طول حیاتش فراموش نکرد. فاطمه (س)، پس از پیامبر (ص)، همراه اهل‌بیت و به سرپرستی حضرت علی (ع) از مکه به مدینه هجرت کرد و همه در منزل قبا، نزدیک مدینه، به کاروان هجرت پیوستند.